21. Hukuk Dairesi 2019/3698 E. , 2019/7972 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
TÜRK MİLLETİ ADINA
A)Davacı İstemi:
Davacı vekili; müteveffa sigortalı ..."ın 03.10.2010 tarihinde geçirdiği kazanın trafik-iş kazası olmadığının sadece trafik kazası olduğunun tespitini talep etmiştir.
B)Davalı Cevabı: davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C)İlk Derece Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :
İlk derece mahkemesince; davanın reddine karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu ; Davacı işveren vekili istinaf dilekçesinde özetle; olayın iş kazası değil trafik kazası olduğunu, daha önce de tazminat davası açıldığını, alınan bilirkişi raporunda da bu yönde görüş bidirildiğini, 2010 dan bu yana yolların, kavşakların, aynı kalmamasının gayet doğal olduğunu belirtmiştir.
D)Bölge Adliye Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :"...SGK inceleme raporunda da belirlendiği üzere, kazanın fabrikanın ana giriş kapısı önünde meydana geldiği, yolun sağında fabrika çamur havuzunun, solunda etrafı çevrili fabrika sahasının bulunduğu, kazanın yolun fabrika sahası içinde kalan kısmında meydana geldiğinin Şeker Fabrikaları vaziyet planından anlaşılması karşısında, olayın 5510 sayılı Kanunun 13/1-a maddesi kapsamında iş kazası sayılması gerektiği.. gerekçesiyle davacının istinaf isteminin esastan reddine karar vermiştir.
E)Temyiz: Davacı Vekili: Olayın iş kazası değil trafik kazası olduğunu, daha önce de açılan tazminat davasında alınan bilirkişi raporunda da bu yönde görüş bidirildiğini, 2010 dan bu yana yolların, kavşakların, aynı kalmamasının gayet doğal olduğunu, olayın nizamiye dışında karayolunda gerçekleştiğini kararın bozulmasını talep etmiştir.
F) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe:
Dava trafik kazasının iş kazası olmadığının tespiti istemine ilişkindir.Dosyadaki kayıt ve belgelerden; 03.10.2010 tarihinde 15.00-23.00 vardiyasından çıkan beş işçinin ... plakalı ... adına tescilli özel araç ile fabrika nizamiyesinden çıktıktan sonra nizamiye önündeki ...-... karayolunda (çift yönlü) fabrika kavşağından karayoluna çıkıp ... istikametine dönmek üzereyken ... istikametine ilerleyen yoldan geçmekte olan seyir halindeki kamyonla çarpışmak suretiyle kazanın meydan geldiği ..., ..., ...’nın vefat ettiği, ... ve ...’ın yaralandığı, 04.05.2011 tarihli Kurum raporu ile kazanın iş kazası kabul edildiği ... mirasçıları tarafından açılan iş kazasından kaynaklı maddi manevi tazminat davasında verilen önel üzerine işbu tespit davasının açıldığı anlaşılmaktadır.
İş kazasının tespiti istemine ilişkin bu tür davalar 506 sayılı Yasa"nın 11. maddesinden ve 5510 sayılı Yasa"nın 13.maddesinden kaynaklanmaktadır. Anılan maddeye göre, iş kazası a) Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada, b) (Değişik: 17/4/2008-5754/8 md.) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle, c) Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda, d) (Değişik: 17/4/2008-5754/8 md.) Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda, e) Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen engelli hâle getiren olaydır. Zararlandırıcı sigorta olayının iş kazası sayılması için, 1) sigorta olayına maruz kalan kişinin sigortalı olması, 2) sigorta olayının maddede sayılı sınırlı olarak belirtilen hal ve durumlardan birinde meydana gelmesi koşuldur. Başka bir anlatımla, sigorta olayının, iş kazası sayılabilmesi için iki koşulun birlikte gerçekleşmesi zorunlu olup İş kazası tespiti davaları bakımından özel olarak belirlenmiş bir ispat yöntemi de yoktur. Bu davaların her türlü delille ispatı mümkündür.
Somut olayda; kurum raporunda kazanın gerçekleştiği nizamiye önündeki karayolunun fabrika sahası içinde kaldığı gerekçesiyle iş kazası tespiti yapılsa da bu karayolunun şehirler arası ulaşımda kullanılan karayolu olduğu sabittir. Dava konusu kazanın iş kazası sayılması için; Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada, işveren tarafından yürütülmekte olan iş dolayısiyla veya sigortalının işveren tarafından görev ile başka bir yere gönderilmesi yüzünden asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda gerçekleşmesi gerektiği ve işbu kazada bu durumlardan birinin gerçekleşmediği ortadadır. Yalnızca "5510 s.yasanın 13. maddesi e bendinde yazılı" “Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen” kaza olup olmadığı yönünden yeterli araştırma yapılmamıştır.Yapılacak iş; dava konusu kazanın yapıldığı ...plakalı aracın işveren tarafından sağlanan bir taşıt olup olmadığını, yakıtının veya yakıt masrafının işveren tarafından sağlanıp sağlanmadığını, sürekli bu araç ile işe ulaşımın sağlanıp sağlanmadığını, araştırmak işveren tarafından sağlanan taşıt olduğu tespit edildiği takdirde yasaya uygun olarak iş kazası olacağını dikkate alarak sonuca gitmekten ibarettir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davacı işveren tarafından temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı ORTADAN KALDIRILMASI, ilk derece mahkemesinin kararının BOZULMASI gerekmiştir. G)Sonuç :Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK"nun 373/1. maddeleri uyarınca (KALDIRILMASINA), ilk derece mahkemesi kararının yukarıda belirtilen nedenle (BOZULMASINA), dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 23/12/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.