MAHKEMESİ :ASLİYE ... MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen tazminat davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm taraflarca temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı vekili, davacının ... 46. Noterliğinin 08.05.2006 gün ve 13012 yevmiye numaralı kati taşıt satış sözleşmesiyle ....... plaka sayılı aracı ....500,00 TL ye satın aldığını, kendi adına tescil ettirdiğini, daha sonra aracın kendisine sahte vekaletname ile satıldığını öğrendiğini ve aracı malikine iade ettiğini, araç bedeli kadar zararı olduğunu, davalı noterin kusurlu ve zarardan sorumlu olduğunu ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, ....500,00 TL nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davanın zamanaşımına uğradığını, davacının aracın gerçek malikini araştırmadığı için kusurlu olduğunu, davacının kendi kusuru nedeniyle davalıdan talepte bulunamayacağını, tescil belgesinde sahtelik bulunmadığını, satış işlemine dayanak vekaletnamelerin tanziminde kusur bulunmadığını, ibraz edilen kimliğin vekaletnameyi doğruladığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, olayda davacının % 40, davalının % 60 kusurlu olduğu gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile ....900,00 TL nin ....04.2012 dava tarihinden itibaren değişken oranlardaki yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davacı vekili ve davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Dava konusu uyuşmazlık, davalı noterin kusursuz sorumluluğundan kaynaklanan tazminat talebine ilişkindir.
.
1512 sayılı Noterlik Kanununun "Noterlerin Hukuki Sorumlulukları" başlıklı 162.maddesine göre "Stajyer, katip ve katip adayları tarafından yapılmış olsa bile, noterler, işin yapılmamasından veya hatalı yahut eksik yapılmasından dolayı zarar görmüş olanlara karşı sorumludurlar. Noter, birinci fıkra gereği ödediği miktar için işin yapılmaması, hatalı yahut eksik yapılmasına sebep olan stajyer veya noterlik personeline rücu edebilir."
Bu maddeye göre, noterlerin sorumluluğu "Kusursuz sorumluluktur." Kusursuz sorumlulukta, zarar gören kişinin kusurun varlığını ispat etmek zorunluluğu yoktur. Aksine kusursuz sorumlu olan davalının (noterin) olayla zarar arasında illiyet bağının bulunmadığını kanıtlaması gerekir. Sorumluluk hukukunun önemli öğelerinden biri de zarar ile eylem arasında illiyet bağının bulunmasıdır. İlliyet bağının kesildiği durumlarda kusursuz sorumlu olan kişi sorumlu tutulmayacaktır.
Teoride ve uygulamada; mucbir sebep, zarar görenin tam kusuru ve üçüncü kişinin ağır kusuru ile illiyet bağı kesilir ve kusursuz sorumlu olan kişi sorumluluktan kurtulur.
Noterlik Yasası"nın 72.maddesi gereğince noter, iş yaptıracak kişilerin kimlik ve adresleri ile gerçek isteklerini tamamen öğrenmekle yükümlüdür. Noterin sahte belgeler ile işlem yapması ve gerçek maliki iyi tespit edememesi, hatalı ve eksik bir işlemdir.
Somut olayda; satışa konu ....... plakalı aracın ............ adındaki şahsa ait olduğu, aracın ... ..... ... tarafından ..........."deki oto pazarında kendisini .................. olarak tanıtan gerçekte .................... olan şahsa ....500,00 TL peşin, ....000,00 TL senet karşılığı sattığı, aracı bu şahsa teslim ettiği, satış yetkisi dışında ............ tarafından .................."ın kimlik bilgilerini kullanan ............."a araçla ilgili vekaletname verildiği, senet vadesinde ödenmediği için .................. hakkında suç duyurusunda bulunulduğu, bunu üzerine yapılan ceza yargılaması sonucunda; aracı satın alanın .................."ın amcasının oğlu ............. olduğunun ve .................."ın kimlik bilgileri ile kendi fotoğrafı bulunan sahte nüfus cüzdanını kullandığının tespit edildiği ve ............."ın resmi evrakta sahtecilik suçundan ceza aldığı anlaşılmaktadır.
Dosya içerisinde araç satış sözleşmesi öncesi düzenlenen ve araç satışı sırasında kullanılan ... adet sahte vekaletname bulunmaktadır.
Vekaletnamelerden birincisi; ... .... Noterliğince onaylı 28.04.2006 tarih, 3388 yevmiye numaralı vekaletname olup, ............"nun kimlik bilgilerini içeren ...... Nüfus Müdürlüğünden verilen sahte nüfus cüzdanı ile .................. ve ......isimli kişilere ....... plakalı aracı dilediği kişiye satması için, tevkil yetkisini de içeren vekaletnamedir.
Vekaletnamelerden ikincisi; birinci vekaletnamedeki tevkil yetkisine dayanarak ... 37. Noterliğince 01.05.2006 tarihinde düzenlenen 10860 yevmiye numaralı özel vekaletname olup, .................."ın sahte kimliğini kullanarak gerçekte ............. tarafından aracın satışı için...., ....ı ve ........."e 28.04.2006 tarihli oto satış vekaletnamesindeki bütün yetkileri de içerir yetki veren vekaletnamedir.
.............."in de, ikinci vekaletname ile kendisine verilen satış yetkisini kullanarak, ....... plakalı aracı .......... Noterliğinin 08.05.2006 tarihli ve 13012 yevmiye numaralı Kati Satış Sözleşmesi ile davacı ..."a sattığı, ..."ın aracı kendi adına ............... plaka numarası ile tescil ettirdiği, satış işlemini noter adına onaylayanın Başkatip Bahattin Harmandır olduğu anlaşılmaktadır.
Mahkemece hükme esas alınan 30.01.2013 tarihli Bilirkişi Raporu ile; araç tescil belgesinde ............"nun doğum yeri Ardeşan yazılı olmasına rağmen vekaletnamede Ardeşen yazılı olduğu, araç tescil belgesinde tescil tarihi sütununda gün kısmı elle yazılıp düzeltilerek ........2000 yazılı olduğu halde ilişik kesme belgesinde tescil tarihinin ........2000 yazılı olduğu ve elle yapılan düzeltmenin onaysız olduğu, ............ vekili .................."ın sürücü belgesindeki imza ile sözleşmedeki imzanın örtüşmediği, düzenlenen vekaletnamelerin eksik olduğu, kişilerin sadece adlarının yazıldığı, baba adları ve doğum tarihlerinin yazılmadığı, alıcının da ilk vekaletnamedeki adresin ..., araç tescil belgesindeki adresin ... olması nedeniyle şüphelenmesi gerektiği, zarar miktarının ....500,00 TL olduğu, her iki tarafın da kısmen kusurlu olduğu tespit edilmiştir.
Bilirkişi Raporu ile kısmen kusurlu bulunan taraflarla ilgili mahkemece hüküm kurulurken, davacının % 40 oranında, davalının da % 60 oranında kusurlu olduğu kabul edilmiştir.
Araç satın alırken, araç alım-satımına yönelik bir araştırma yapmamış olduğu anlaşılan davacının az da olsa bölüşük kusurundan sözedilebilir ise de; resmi işlem yapma görevini üstlenmiş ve teknolojinin gelişmesi ile internette sorgulama, mernis sistemi gibi kolaylıklara kavuşmuş olan davalının daha fazla bilgi ve tecrübeye sahip olması nedeni ile daha üst düzeyde dikkat ve özen görevi bulunmaktadır. Ayrıca davacının kusurlu davranışı kamusal bir görev yapan davalı noterin sorumluluğunu % 60" a indirecek ağırlıkta da değildir. Noterin kusuru bu denli ağır iken olay nedeni ile davacının oluşan zararın % 40"ından sorumlu tutulması doğru bulunmamıştır.
Mahkemece doğan zararın, noterin ağır kusurunun ve davacının az da olsa bölüşük kusurunun dosyadaki tüm belgelerle birlikte yeniden değerlendirilerek; davalı noterin sorumlu olduğu zarar miktarının hakkaniyete uygun olarak yeniden belirlenmesi gerekmektedir. Bu yönler üzerinde durulmadan yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru görülmemiş, hükmün davacı yararına bozulması gerekmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, ........2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.