
Esas No: 2013/30738
Karar No: 2015/4323
Karar Tarihi: 10.02.2015
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2013/30738 Esas 2015/4323 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
AVUKAT...
DAVA: Davacı, ücret farkı alacağı, akdi ikramiye, ilave tediye ile yıpranma primi alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalı işveren iş yerinde çalışırken 09.01.2007 tarihinde ....e ...ye olduğunu, davalı ... adına ...ı (...) arasında imzalanan 01.03.2007-28.02.2009 dönem ile 01.03.2009-28.02.2011 dönemlerine ait toplu iş sözleşmelerinin çalıştığı iş yerini kapsadığını, imza ve yürürlük tarihinden önce sendikaya üye olduğunu, toplu iş sözleşmesinde 01.03.2005 tarihi temel alınarak bu tarihten öne işe giren işçilere Ek1/A daha sonra işe girenlere ise Ek1/B cetveline göre ödeme yapılacağının düzenlendiğini, belirtilen tarihten daha önce işe girdiği halde kendisine Ek1/B cetveline göre düşük ücret ödendiğini, bu hatalı uygulamanın 2010 Haziran ayına kadar devam ettiğini ileri sürerek, ücret farkı, yıpranma primi farkı, ilave tediye ve akdi ikramiye farkı alacaklarını istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, zamanaşımı itirazında bulunduklarını, 01.03.2005 tarihinden sonra işe alınanların ücret skalasının Ek1/B olarak belirlendiğini, davacının geçici işçi olup 01.03.2005 tarihinden sonraki dönemde 09.01.2007 tarihinde ilgili sendikaya üye olması sebebiyle Ek1/A ücret skalasından yararlanmasının mümkün olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davalı ... tarafından davacının sendika üyesi olduğu tarih itibariyle derece ve kademesinin yanlış belirlenmesi sebebiyle davacının çalıştığı hizmet süresine göre davacıya yapılan ödemelerde davacı aleyhine durum yaratıldığı ve eksik ödeme yapıldığı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
./..
-2-
Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacı, davalı idarede geçici işçi olarak çalışmakta iken 09.01.2007 tarihinde işyerinde faaliyette bulunan ...üye olmuş ve sendika aidatı ödemeye başlamıştır. İş yerinde bağıtlanan 2007-2009 dönemine ait toplu iş sözleşmesi 17. maddesinde işe 01.03.2005 tarihinden önce girenlere Ek/1-A, sonra girenlere ise Ek/1-B skalasına göre ücret ödeneceği kararlaştırılmıştır. Bu skalalarda işçinin yaptığı iş ve kıdemine göre yevmiyeler tespit edilmiştir.
Toplu iş sözleşmesinin kademe ilerlemesi başlıklı 98. maddesinde;
“En az bir yıl iş sözleşmesi ilişkisi bulunmak, bulunduğu kademede en az bir yıl çalışmak, bulunduğu derecede ilerleyeceği kademe bulunmak, değerlendirme fişinde kişisel davranış bakımından en az 7 puan almak ve toplam 60 puan almak şartıyla her yıl Şubat ayı içerisinde işçilere bir kademe ilerlemesi yaptırılır ve izleyen Mart ayı başından itibaren uygulanır.
Bir işçinin kişisel davranış puanı, işçinin Disiplin Kurulu"na girmiş veya ceza alması halinde 7 puandan aşağıya düşürülebilir.
Mazeretinden dolayı, iş sözleşmesi devam etmekle beraber, işinden ayrı kalan işçinin kademe ilerlemesi yapabilmesi için yukarıdaki şartlara ilaveten, o yıl içinde tatiller dahil, bulunduğu kademe terfii tarihinden geriye doğru toplam 90 gün çalışması gerekir.
İşe ilk defa veya tekrar alınan işçilere, bu maddedeki şartlarla kademe ilerlemesine hak kazandıkları takdirde; bir yılını doldurduğu tarihle, izleyen Mart ayının birinci günü arasındaki süre içinde, bulunduğu kademe ile ilerleyeceği kademe arasındaki ücret farkı tutarı, bir defaya mahsus olmak üzere sözü edilen Mart ayı içinde ödenir. Bu ödeme başka ödemeleri etkilemez. İşçinin kademesinde ilerleme sayılmaz.” hükmü yer almaktadır.
Derece terfi başlıklı 99. maddesinde;
“İşçilerin çok dereceli pozisyonlarda, alt derecelerden üst dereceye terfii edebilmeleri için;
a) Bulundukları derecede 2 yıl çalışmış olmaları,
b) Kademe ilerlemesine hak kazanmaları,
c) Bir önceki yıl kademe ilerlemesi yapmış olması ve son yıla ait değerlendirme fişinde de en az 70 puan almış olması
d) Terfii edebileceği üst derece olması şarttır.
Derece terfii, kademe ilerlemesi yapıldıktan sonra ve kademe ilerlemesine hak kazanacağı dönemlerde yaptırılır.
Derece terfii ile işçi ancak bir üst dereceye yükselebilir.
Derece terfiine hak kazanan işçi, kademe ilerlemesi yaptırıldıktan sonra bulunacak gündeliğine, bulunduğu derece ile yükseltileceği derecenin birinci kademe gündelikleri arasındaki fark ilave edilmek suretiyle bulunacak rakam, yükseltileceği derecenin kademeleri arasında mevcutsa bu kademeye, değilse bu rakama en yakın lehte kademeye intibak ettirilir.
Derece terfiine esas tarihler ve derece terfiine esas teşkil eden kademeye 103. maddeye göre tesbit edilen 1 Mart günü esas teşkil eder.” hükmü yer almaktadır.
./..
-3-
Toplu iş sözleşmesinin 98. ve 99. maddeleri birlikte değerlendirildiğinde iş yerinde daimi olarak çalışan işçilerin kademe ve derece ilerlemeleri nesnel şartlara bağlanmıştır.
Toplu iş sözleşmenin 17. maddesinde 01.03.2005 tarihinden önce işe giren işçilere Ek 1/A, sonra işe girenlere Ek 1/B skalasının uygulanacağı açıkça belirtilmiştir.
Davacının 01.03.2005 tarihinden önce işe girdiği ve Ek 1/A skalasından yararlanacağı tartışmasızdır. Ancak davacının daimi kadroya atanmadan önce geçici işçi olarak davalı işveren bünyesinde çalıştığı sabittir. Toplu iş sözleşmesinin 98. ve 99. maddeleri nazara alındığında davacının geçici işçi olarak çalıştığı dönemler dikkate alınarak toplam kıdemine göre kademe ve derece ilerlemesi yaptırılamaz. Bu durumda davacının yevmiyesi Ek 1/A skalasının kendisine uyan kısmının en alt derecesine göre tespit edilerek varsa fark ücret, ikramiye, ilave tediye ve yıpranma tazminatı alacakları hesaplanarak hüküm altına alınmalıdır. Davacının geçici işçi olarak çalıştığı toplam süre dikkate alınarak derece ve kademesi tespit edilerek buna uygun Ek 1/A skalasına göre talep edilen işçilik alacaklarının hüküm altına alınması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
3-1. Dönem Toplu İş Sözleşmesinin 96. maddesinde “senelik izin, ücretsiz izin ve raporlu günlerde ödenmemek ve müktesep hak sayılmamak ve başkaca ödemeyi etkilememek kaydıyla” bir kısım işçiye yıpranma primi ödenmesi öngörülmüştür. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda yıpranma primi hesaplanırken senelik izin, ücretsiz izin ve raporlu günlerin dışlanıp dışlanmadığı denetlenemediğinden, kararın bu sebeple de bozulması gerekmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 10.02.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
...