MAHKEMESİ : GAZİANTEP BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 13. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen alacak davasının reddine dair verilen hüküm hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; tarafların istinaf başvurusunun kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraflarca temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, davalının abonesi olduğunu, davalı ... enerjisi şirketinin düzenlemiş olduğu faturalar ile kayıp-kaçak, iletim, dağıtım vb. adı altında haksız bedeller tahsil ettiğini bildirmek suretiyle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 100,00 TL" nin ödeme tarihinden ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı; davanın reddini istemiştir.
İlk derece mahkemesince, ... davaya dahil edilmiş, dava tarihinden sonra yürürlüğe giren ve dava konusu yapılan bedeller ile ilgili olarak halen devam eden davalarda da uygulanması gereken hükümler içeren 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu"nun 17 nci, geçici 19 uncu ve 20 nci maddeleri gereğince davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmiştir.
İlk derece mahkemesinin kararına karşı, taraflarca istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Bölge adliye mahkemesince,
1-Davacı tarafın istinaf başvurusunun açıklanan gerekçeyle kısmen kabulüne, dahili ... vekilinin vekalet ücretine ilişkin istinaf isteminin kabulüne, davalı ..."ın ve davacı tarafın sair istinaf sebeplerinin REDDİNE, Mahkemece verilen karar usul ve yasaya uygun olmadığından KALDIRILMASINA,
2-Dosyada yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç bulunmadığından, HMK"nın 353/1.b.2 maddesi gereğince;
a-Dahili davalı ..."a yönelik usulüne uygun olarak açılmış bir dava bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
b-..."a yönelik davada dava konusuz kaldığından esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
b-Alınması gereken 35,90 TL karar harcından peşin alınan 29,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 6,70 TL harcın davalı ..."dan tahsili ile hazineye irat kaydına,
c-Davacının dava tarihi itibariyle dava açmakta haklı olduğu gözetilerek UYAP kayıtlarına göre yapmış olduğu 395,40 TL yargılama giderinin davalı ..."dan alınarak davacıya verilmesine,
ç-AAÜT ne göre takdir edilen 100,00 TL maktu vekalet ücretinin davalı ..."dan alınarak davacıya verilmesine,
d-Harcanmayan gider avansı konusunda HMK nun 333. Maddesine göre işlem yapılmasına,
e-Davalı ..."ın yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
f-Dahili davalı ... kendisini vekil ile temsil ettiğinden AAÜT uyarınca 100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak dahili davalı ..."a verilmesine,
3-Davacıdan peşin alınan 31,40 TL istinaf karar harcının talep halinde davacıya iadesine,
4-Dahili davalı ..."dan alınan 31,40 TL istinaf karar harcının istem halinde kendisine iadesine,
5-Davalı ..."dan alınması gereken 35,90 TL istinaf karar harcından peşine alınan 31,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 4,50 TL harcın ..."dan alınarak hazineye irat kaydına karar verilmiş, karar, taraflarca temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı bilgi ve belgelere, özellikle temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararında yazılı gerekçelere göre, sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Dava, elektrik abonesi olan davacıdan tahsil edilen kayıp-kaçak bedelinin istirdadı istemine ilişkindir.
Mahkemece, 6719 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanunun 21. ve 26. Maddeleri ile 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu eklenen geçici 19. Ve 20. Maddeleri değerlendirerek karar verilmiştir.
Bu aşamada, davanın konusuz kalması hakkında genel açıklama yapılmasında yarar görülmüştür.
İlke olarak her dava, açıldığı tarihteki fiili ve hukuki duruma göre hükme bağlanır (28/11/1956 tarih ve 15/15 sayılı İBK). Ne var ki, dava açıldıktan sonra meydana gelen bir nedenle dava konusunun ortadan kalkması halinde işin esası hakkında infaz kabiliyeti olan bir hüküm kurulmamaktadır.
Dava konusu hakkın davacıya ödenmesi, verilmesi ya da müdahalenin kaldırılması, davacı ve davalı sıfatının birleşmesi, yeni çıkan bir kanun yada Anayasa Mahkemesi kararı ile ya da kişiye sıkı sıkıya bağlı ve mirasçılara geçmeyen bir hakka ilişkin davalarda taraflardan birinin ölümü gibi nedenlerle artık dava konusu edilen talep hakkında olumlu ya da olumsuz bir karar verilmesine gerek ya da neden kalmıyorsa, burada davanın konusuz kalmasından söz edilebilir. Bu durumda, mahkemenin, bir tespit hükmü niteliğinde olmak üzere esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına hükmetmesi gerekmektedir.
Yapılan bu açıklamalar ışığında uyuşmazlık değerlendirildiğinde; yargılama sırasında yürürlüğe giren geçmişe etkili yasa değişikliklerinin, dava konusu hakkın özünü ortadan kaldırdığı açıktır. Diğer bir anlatımla, geçmişe etkili yeni yasa nedeniyle dava konusuz kalmıştır.
Bu noktada, mahkemece; HMK"nın 331 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, konusuz kalan dava hakkında yargılamaya devam edilerek, dava açıldığı zaman hangi tarafın haksız olduğu tespit edilmeli ve o tarafın yargılama giderlerine (bu bağlamda vekalet ücretine de) mahkum edilmesi gerekir.
Eldeki davada; davacı, davanın açıldığı andaki mevzuat ve içtihat durumuna göre dava açmakta haklıdır. Eş söyleyişle, davaya konu bedelleri tahsil eden davalı, davanın açılmasına sebebiyet vermiştir.
Bölge adliye mahkemesince; taraf sıfatı olmayan, yargılama sırasında davaya dahil edilen ... lehine ,davacı aleyhine vekalet ücretine hükmedilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının düzeltilerek onanması, HMK"nın 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü gereğidir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle sair temyiz itirazlarının REDDİNE, ikinci bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının hüküm fıkrasının 2/ f nolu bendinin çıkarılmasına ve hükmün düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edenlere iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 17/02/2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.