MAHKEMESİ:SULH HUKUK MAHKEMESİ


Dava dilekçesinde kira parasının 01.11.2011 gününden başlayarak aylık net 28.000 TL olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile kiralananın 01.11.2011 tarihinden itibaren aylık kirasının brüt 18.000 TL olarak tesbiti cihetine gidilmiş, hüküm davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.Davacı vekili dava dilekçesinde, 01.11.2011 tarihinde başlayan döneme ilişkin aylık kira parasının net 28.000 TL olarak tespitine karar verilmesini talep etmiştir.Mahkemece; davanın kısmen kabulü ile hak ve nesafet kurallarına göre aylık kira bedelinin 18.000 TL olarak tespitine karar verilmiş, mahkeme kararı davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.Davaya konu kira sözleşmesinin başlangıç tarihinin 01/11/2007, kira süresinin 1 yıl olduğu, kiralanan yerin Sultanahmet meydanında büfe olduğu anlaşılmaktadır.Anayasa Mahkemesinin 6570 sayılı Yasanın 2 ve 3.maddelerinin iptaline ilişkin 26.3.1963 tarih ve 3/67 sayılı kararı ile, 6570 sayılı Yasanın kira parasındaki "sınırlı artış" ilkesini ortadan kaldırılmamıştır. Bununla birlikte kira parasının tespiti yöntemini belirleyen 18.11.1964 tarih ve 2/4 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında da kira parasının "hak ve nesafete uygun" seviyede takdiri ile "sınırlı artış" öngörülmektedir. O nedenle kira parasının tespiti bir sınırlamadır ve hakim kira parasını takdir ederken bunun bir sınırlama olduğunu gözetmelidir.
18.11.1964 gün ve 2/4 sayılı Y.İ.B.K. ve yerleşik Yargıtay uygulamalarına göre "hak ve nesafet" ilkesi uyarınca hakim bu sınırlamayı yaparken, öncelikle tarafların tüm delilleri varsa emsal kira sözleşmeleri aslı veya onaylı örnekleri dosyaya alınmalı, bilirkişi marifetiyle kiralanan taşınmaz ve taraf emsalleri tek tek görülüp incelenmeli, böylece elde edilen veriler somutlaştırılarak, dava konusu yer ile ayrı ayrı (konumu, çevresi, niteliği, kullanım şekli, kira başlangıç tarihi, kira süreleri vb. ) kira parasına etki eden tüm nitelikleri karşılaştırılmalı, emsal kira bedellerinin niçin uygun emsal olup olmadığı somut gerekçelerle açıklanmalı, dava konusu taşınmazın yeniden kiraya verilmesi halinde getirebileceği kira parası belirlenmeli, hakimce bu kira parası dikkate alınmak suretiyle hak ve nesafete; özellikle tarafların kira sözleşmesinden bekledikleri amaçlarına uygun makul bir kira parasına hükmedilmelidir. Kira bedelinin tespiti için mahkemece dayanılan bilirkişi raporu hüküm kurmaya yeterli değildir. Bilirkişiler tarafından "Çevrede ve aynı caddede kiralanacak dükkan bulunmayışı" nedeniyle re"sen emsal araştırılması yapılmadığı belirtilmiştir. Emsal oluşturabilecek taşınmazlar kiralanacak taşınmazlar değil tespiti istenilen döneme yakın tarihte yapılmış olan kira sözleşmeleri olması yeterlidir. Mahkemece veya bilirkişiler tarafından resen emsal araştırması yapılmamış olup, bilirkişi raporu bu haliyle hüküm kurmaya elverişli değildir.Mahkemece yukarıda açıklanan yönleri içermeyen genel ifadeli bilirkişi raporuna itibar edilerek eksik incelemeyle hüküm kurulması usul ve yasaya Y.İ.B.K’ne ve yerleşik Yargıtay uygulamalarına aykırı olup bozma nedenidir.Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 13.12.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.