Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2021/13193 Esas 2022/667 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup hükmün davacılar ... ve ... ile katılan ... İdaresi tarafından temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Mahkemece verilen önceki karar Yargıtay tarafından bozulmuş olup, bozma ilamında özetle “Kamulaştırma işlemine ait belgelerden de yararlanılarak dayanılan tapu kayıtlarının kapsamının haritaya bağlanması, kesinleşen orman kadsatrosuna ait sınırların belirlenmesi ve toplanacak delillere göre oluşacak sonuca göre karar verilmesi” gereğine değinilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, davacı ... ve ... ile katılan davacı ... İdaresinin davalarının reddine, dava konusu ... İli ... İlçesi ... Köyü 141 ada 8, 9, 14 parsel; 160 ada 3, 6 parsel, 161 ada 3 parsel, 157 ada 6 parsel; 155 ada 4 parsel sayılı taşınmazların ... mirasçıları adına, 141 ada 11, 12 parsel; 160 ada 4 parsel, 161 ada 4 parsel, 157 ada 8 parsel; 155 ada 2 parsel sayılı taşınmazların ...mirasçıları adına, 142 ada 1, 2 parsel; 155 ada 1, 3 parsel; 157 ada 5, 7 parsel,158 ada 1 parsel, 161 ada 2 parsel sayılı taşınmazların ... mirasçıları adına, 159 ada 1, 2 parsel sayılı taşınmazların ... adına, 160 ada 2 parsel sayılı taşınmazın ... adına, 160 ada 5 parsel sayılı taşınmazın ... adına, 141 ada 13 parsel, 161 ada 1 parsel sayılı taşınmazların ... Köyü tüzel kişiliği adına tespit ve tesciline, 159 ada 1, 2 parsel üzerinde bulunan iki katlı evin ... tarafından yaptırıldığının tespitine, 160 ada 1 parsel sayılı taşınmaz içerisinde bulunan iki katlı ev ile bitişiğinde bulunan tek katlı evin ... tarafından yaptırıldığının tespitine, 160 ada 2 parsel sayılı taşınmaz içerisinde bulunan iki katlı evin ... tarafından yaptırıldığının tespitine, 160 ada 3 parsel sayılı taşınmaz içerisinde bulunan ahır ve evin ... tarafından yaptırıldığının tespitine, 160 ada 4 parsel sayılı taşınmaz içerisinde bulunan iki katlı ev ve fırının ...tarfından yaptırıldığının tespitine, 160 ada 5 parsel sayılı taşınmaz içerisinde bulunan dört katlı evin ... tarafından yaptırıldığının tespitine, 161 ada 4 parsel içerisinde bulunan samanlığın ...tarafından yaptırıldığının tespitine, 161 ada 1 parsel sayılı taşınmaz içerisinde bulunan tek katlı lojmanın Köy Tüzel Kişiliğince yaptırıldığının tespitine karar verilmiş; hüküm, davacılar ... ve ... ile katılan ... İdaresi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, davacı ... ve ...’ün dayandıkları tapu kayıtlarının dava konusu taşınmazlara uymadığı ve dayanılan tapu kayıtlarının 3402 sayılı Kanun'un 13/B-c maddesi uyarınca davalılar yararına hukuki kıymetini yitirdiği gerekçesiyle, adı geçen davacıların davalarının reddine karar verilmesi isabetli görülmekle birlikte, davacı ... İdaresinin taşınmazların orman sayılan yerlerden olduğu yönündeki iddiası yönünden usulünce orman araştırması yapılmamış, dava konusu 160 ada 1 parsel hakkında tescili hükmü kurulmamış, yine kadastro tespiti sırasında 141 ada 13 parsel sayılı taşınmazın cami ve arsası vasfında olup köy tüzel kişiliğinin kullanımında bulunduğu ve 141 ada 8 parsel ile 142 ada 2 parsel sayılı taşınmazların çalılık vasfında oldukları belirlenmesine rağmen, Hazine ve ... Köyü Tüzel Kişiliğinin davada taraf olması sağlanmadan hüküm kurulması cihetine gidilmiştir.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece, öncelikle Hazine ve ... Köyü Tüzel Kişiliğine husumetin yaygınlaştırılması için davacı ... İdaresine süre ve imkan tanınmalı, bu suretle taraf teşkili sağlandığında adı geçen taraflardan delilleri sorulup saptanmalı, bildirildikleri taktirde delilleri toplanmalı ve ayrıca çekişmeli taşınmazın bulunduğu yörede yapıldığı anlaşılan orman tahdidine ilişkin işe başlama, çalışma, işi bitirme ve sonuçlarının askı ilan tutanakları ile taşınmazın bulunduğu yeri orman tahdit sınır noktalarıyla birlikte gösterir onaylı orman tahdit harita örneği dosyaya getirtilmeli, yöreye ait en eski tarihli memleket haritası ve hava fotoğraflarının tamamı ile varsa amenajman planı ve komşu parsellere ait kadastro tutanakları, tutanaklar kesinleşmiş ise tapu kayıt örnekleri ve tapu kayıtları mahkeme kararı sonucu oluşmuş ise mahkeme karar örnekleri ilgili yerlerden getirtilip dosya ikmal edildikten sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan aynı köyde ve komşu köylerde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek ayrı ayrı üçer kişilik yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları ile önceki bilirkişiler dışında halen Tarım ve Orman Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman orman mühendisleri arasından seçilecek üç kişilik orman mühendisi bilirkişi kurulu, bir ziraat mühendisi bilirkişisi, bir fen bilirkişisi ve bir jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve bu keşifte, orman sınır noktaları tutanak ve haritalarda yazılı mevki, yer, kişi isimleri ile açı ve mesafelere göre, orman kadastrosu tutanak ve haritalarının düzenlenmesinde kullanılan hava fotoğrafları ve memleket haritalarından yararlanılarak, değişik açı ve uzaklıklardaki en az 6-7 adet orman sınır noktası bulunup röperlenmeli, orman kadastrosu ile ilgili sınır noktaları aynı ölçeğe çevrilerek, çekişmeli taşınmazların orman kadastro haritasına göre konumu genel kadastro paftası üzerinde ve aynı ya da yakın orman sınır hatlarında dava konusu edilen parseller varsa, bunların tümü birleşik harita üzerinde gösterilmeli; tutanaklardaki anlatımlar değerlendirilmeli; tutanaklarla tahdit haritası arasında çelişki bulunup bulunmadığı belirlenerek, çelişki bulunmakta ise çekişmeli parseller yönünden tahdit tutanakları ile haritalar arasındaki çelişki tahdit tutanaklarına değer verilmek suretiyle giderilmeli; yine getirtilen belgeler çekişmeli taşınmazlar ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazların öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği tespit edilmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı Yasa'lar karşısındaki durumu saptanmalı; zilyetlikle veya hukuki değeri kalmamış olan tapu kayıtlarıyla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; hakim gözetiminde, taşınmazın dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dosyaya eklenmeli; yukarıda değinilen diğer belgeler fen, jeodezi ve fotogrametri ile uzman orman bilirkişiler eliyle yerine uygulattırılıp, orijinal-renkli (renkli fotokopi) hava fotoğrafları ve memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de hava fotoğrafları ve memleket haritası ölçeğine (Net-Cad veya benzeri programlar kullanılarak) denetime elverişli olacak şekilde çevrildikten sonra komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle çekişmeli taşınmazlar, çevre parsellerle birlikte memleket haritası ve hava fotoğrafları üzerinde gösterilmeli; taşınmazların gerçek eğimi klizimetre aletiyle ölçülerek memleket haritalarındaki münhanilerden (yükseklik eğrilerinden) de faydalanılmak suretiyle belirlenmeli; hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle üç boyutlu incelemesi yapılarak, temyize konu taşınmazların niteliği ve kullanım durumu ile tasarruf sınırlarının belirgin olarak görünüp görünmediği belirlenmeli; taşınmazların üzerindeki bitki örtüsünün cinsi, yaşı, dağılımı, kapalılık oranı ile taşınmazların imar-ihyaya konu olup olmadığını, olmuş ise imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığını ve imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığını, taşınmazların ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığını ve dava konusu taşınmazların 6831 sayılı Orman Kanunu'nun 17/2. maddesinde belirtilen orman içi açıklık vasfında olup olmadığını belirten müşterek imzalı, tereddüte mahal bırakmayacak şekilde, yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli ve dosyadaki belgeler ile karşılaştırıldığında denetime elverişli rapor alınmalı; ayrıca keşifte dinlenecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazların öncesinin ne olduğu, kim veya kimler tarafından, hangi tarihten beri ve ne şekilde kullanıldığı, imar-ihya gerektiren yerlerden olup olmadığı, böyle yerlerden ise imar-ihyaya konu edilip edilmediği ve edilmiş ise imar-ihyasının hangi tarihte tamamlandığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, komşu parsellerin tutanak ve dayanakları uygulanmak suretiyle, dava konusu taşınmazları sınır olarak nasıl nitelendirdikleri araştırılmalı ve bu yolla yerel bilirkişi ve tanık sözleri denetlenmeli; yerel bilirkişiler ve tanıkların beyanları arasında doğabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılarak giderilmeye çalışılmalı; ziraat bilirkişisinden, taşınmazların evveliyatını, toprak yapısını, niteliğini ve zilyetlikle mülk edinilebilecek yerlerden olup olmadığını, komşu taşınmazlarla karşılaştırmalı şekilde açıklayan, bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; fen bilirkişisinden ise, keşfi takibe ve denetlemeye olanak verir rapor ve kroki düzenlemesi istenilmeli; tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli; 3402 sayılı Kanunun 14. maddesi uyarınca, adına tescil kararı verilecek kişi ya da kişiler ile diğer mirasçılar ve onların miras bırakanları adına aynı çalışma alanı içerisinde kayıtsız ve belgesizden başkaca taşınmaz mal tesbit ya da tescil edilip edilmediği ilgili tapu müdürlüğü ve kadastro müdürlüğü ile hukuk mahkemeleri yazı işleri müdürlüğünden sorulup, aynı Kanunun 03.07.2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile değiştirilen 14/2. maddesi hükmü gözetilerek sulu ve susuz olarak kazanılmış toprak miktarı belirlenip, Kanunun getirdiği sınırlamanın aşılıp aşılmadığı saptanarak, toplanacak tüm kanıtlar birlikte değerlendirilip, ulaşılacak sonuca göre bir hüküm kurulmalıdır.
Mahkemece, bu hususlar gözetilmeksizin, eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilmesi isabetsiz olduğundan, hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, tüm temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 6100 sayılı HMK'nin Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un 428. Maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK'un 440/I maddesi gereğince Yargıtay ilamının tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, peşin harcın istek halinde temyiz eden davacılar ve katılan ... İdaresine iadesine, 02.02.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.