Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2020/2041 Esas 2022/648 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ... Senedinden Kaynaklanan Alacak

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği düşünüldü.:
K A R A R
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının 01.08.1997-31.08.2012 tarihleri arasında ... T.A.Ş. çalışanı olarak aylık ücretlerinden davalı ... için prim (aidat) kesintisi yapılarak davalı vakfa yatırıldığını, 31.08.2012 tarihinde ... akdinin feshedildiğini, davacının yatırdığı primlerin geri ödemesi sırasında eksik ödeme yapıldığını, çalışanlara ödedikleri tutarların yasal faizi ile birlikte geri verilmesi gerektiğini belirterek yaptığı prim ödemelerinin ödeme tarihlerinden itibaren faizi ile birlikte şimdilik 5.000 TL.sinin davalıdan tahsilini istemiş, bilahare 27.11.2013 tarihli dilekçesiyle de talebini 18.639,40 TL ye yükseltmiştir.
Mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karar taraf vekillerince temyiz edilmiş, hüküm ... (Kapatılan) 18. Hukuk Dairesinin 08.12.2015 tarihli ve 2015/4763 Esas, 18053 Karar sayılı kararıyla, Mahkemece kısa karar ile gerekçeli karar arasında çelişki oluşturulduğu gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, davanın kabulü ile davacının ... akdinin sonlandırıldığı 31.08.2012 tarihi itibarıyla 46.073,45 TL olan asıl alacağa, 26.156,60 TL faiz işlediği anlaşılmakla, toplam 72.230,05 TL alacaktan davalı vakfın ödediği bedelin düşümü ile kalan 23.230,41 TL alacaktan taleple bağlı kalınarak 18.659,40 TL alacağın dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, davalı vekili temyize gelmiştir.
Dava, işveren tarafından sözleşmesi feshedilerek ... akdi dolayısı ile ... üyeliği sona eren davacının vakıfta birikmiş alacağının eksik ödendiği iddiasına dayalı alacak istemine ilişkindir.
... Senedinin 3/a maddesinde "Çalışan Üye" deyiminin, Banka, ... ve İştiraklerinde ana sözleşme, Yönetmelik ve Hizmet Akdi ile çalışanları ifade ettiği, 5/a maddesinde banka, ... ve Sandığa sürekli hizmet akti ile alınan tüm personelin işe başlarken vakfa üye oldukları, bunların vakfın "Çalışan Üyeleri" olduğu, ... senedinin 41/2.maddesi uyarınca ... üye veya yararlananı sıfatını kaybedenler ile ... senedindeki sosyal yardımlara hak kazanmadan ölenlerin yasal mirasçılarına o tarihe kadar kendilerinden veya murislerinden alınan aidat ve prim tutarı TTK'nin 468. maddesi gereğince geri verileceği şeklinde düzenlenmiştir. ... senedinin tescili tarihi itibari ile yürürlükte bulunan 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu, 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile yürürlükten kaldırılmıştır. ... senedinde atıf yapılan Mülga TTK'nin 468.maddesinin yeni TTK'daki karşılık maddesi 522.maddedir.
Mülga 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun "Müstahdem ve işçiler lehine yardım akçesi" kenar başlıklı 468. maddesinin 3. fıkrasına göre "Şirketten alınandan başka müstahdem veya işçilerden de aidat alınmışsa, hizmet münasebetinin sonunda tesis şartlarına göre bu akçeden faydalanmadıkları takdirde müstahdem ve işçilere hiç değilse ödedikleri meblağlar ödeme tarihlerinden itibaren %5 faiziyle birlikte geri verilir." düzenlemesine karşılık 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 522. maddesinin 3. fıkrasında ise; "... ... senedine göre yapılan ayrımdan yararlanamadıkları takdirde çalışanlara ve işçilere hiç değilse ödedikleri tutarlar ödeme tarihinden itibaren kanuni faiziyle birlikte geri verilir." düzenlemesi getirilmiştir. Her iki madde de kastedilen faizin, aksi açıkça belirtilmediği için yıllık faiz olduğu hususu sabittir.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden; davacının dava dışı ... ...'ta 01.08.1997 - 31.08.2012 tarihleri arasında çalıştığı, ... üyeliğinin ise işverenin ... akdine son vermesi ile son bulduğu, çalışan üye olan davacıdan çalıştığı dönemler itibari ile davalı vakfa aylık ve ikramiyelerinden % 10 prim kesildiği ve bu miktarın toplam 46.073,45 TL olduğu, ... üyeliğinin sona ermesi sebebi ile davalı ... tarafından 02.10.2012 günü 48.969,64 TL ödeme yapıldığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, çalışan üye olan davacıdan çalıştığı dönemler itibari ile davalı vakfa aylık ve ikramiyelerinden kesilen toplam 46.073,45 TL'nin ... senedinin 41/2.maddesi gereği Mülga 6762 sayılı TTK'nin 468/3. maddesine göre %5 faiz üzerinden mi yoksa 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı TTK'nin 522/3. maddesine göre yasal faiz üzerinden yapılacak hesaplamaya göre mi ödeme yapılacağı noktasında toplanmaktadır.
6762 sayılı TTK'nin 468/3.maddesine göre vakıftan ayrılanların ödedikleri primlere %5 faiz uygulanarak iade edileceğinin, (... 4. Noterliğinin 05.12.1983 tarih 40787 yevmiye sayılı ... senedinin 41. maddesi gereği) bunun karşılığı olan 6102 sayılı TTK'nin 522/3. maddesinde ise yasal faiz ile geri ödeneceğinin düzenlendiği, bu durumda eski ve yeni kanunların uygulanması bakımından 6103 Sayılı TTK'nin Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun'un 3. ve 4. maddeleri gözönönde bulundurularak değerlendirme yapıldığında, vakfa üyeliğin tarafların iradelerinden bağımsız kanunla düzenlenmiş bir ilişki olmadığı, vakfa çalışan üye olarak katılan üyenin ücretinden prim kesilmesi ile hakkın doğduğu, faiz alacağının primin ödendiği günden itibaren işleyeceği, ... akdinin sona erdiği tarihte ise alacağın muaccel olacağı, üyelerin ... senedine göre yapılan ayrımdan faydalanamamaları durumunda ödedikleri primler kendilerine faizi ile birlikte ödeneceğinden eski kanun döneminde doğmuş bir hakkın yeni kanun döneminde talep edilmesi söz konusu olduğundan yürürlük Kanunun 3 ve 4.maddelerindeki düzenlemelerin somut olayda uygulama yerinin bulunmadığı, aynı Kanunun 2. maddesinde, "Bu Kanunda aksi öngörülmemiş veya farklı bir şekilde düzenlenmemişse;
a) Türk Ticaret Kanunu'nun yürürlüğe girdiği tarihten önce meydana gelen olayların hukukî sonuçlarına, bu olaylar hangi kanun yürürlükte iken gerçekleşmişlerse, o kanun hükümleri uygulanır.
b) Türk Ticaret Kanunu'nun yürürlüğe girdiği tarihten önce gerçekleşmiş hukukî fiiller, bağlayıcılıkları ve hukukî sonuçları itibarıyla, bu tarihten sonra dahi, gerçekleştikleri tarihte yürürlükte bulunan kanuna tâbidir." düzenlemesi mevcuttur.
Somut olay yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda değerlendirildiğinde; ana paranın yanı sıra her bir kesintinin yapıldığı tarihten ... üyeliğinin sona erdiği 31.08.2012 tarihine kadar hesaplanacak faiz miktarının davacının alacağına karşılık geldiği, hesaplamada dikkate alınacak faiz oranın ise 6103 sayılı Kanun'un 2. maddesi gereği davacının, iki ayrı dönem halinde dava dışı bankada çalışmaya başladığı tarihten itibaren 6102 sayılı Kanun'un yürürlüğe girdiği 01.07.2012 tarihleri arasındaki dönem için ... senedinin 41/2.maddesi gereği Mülga 6762 sayılı TTK'nin 468/3. maddesi gereği %5; 01.07.2012 tarihinden ... üyeliğinin sona erdiği 31.08.2012 tarihleri arası için ise 6102 sayılı Kanun'un 522/3. maddesi gereği yasal faiz (%9) oranı üzerinden hesaplama yapılarak oluşacak sonuca göre hüküm kurulması gerekirken, alacağın tamamına yıllara göre değişen yasal faiz oranı üzerinden hesaplama yapan bilirkişi raporunun hükme esas alınarak karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK'un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, taraflarca HUMK'un 440/I maddesi gereğince ... Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine,
02.02.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.