22. Hukuk Dairesi 2015/3643 E. , 2015/4768 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA : Davacı, ücret, fazla mesai ile hafta tatil ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davacı ve davalı ... A. Ş. Genel Müdürlüğü avukatları tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalılardan ... Genel Müdürlüğünün ihale ettiği, ... enerji nakil hattı yapım işinde, ihaleyi alan davalı ... Konstrüksiyon Tic. San. A.Ş."nin alt işvereni ... İnş. San. Ltd. Şti. işçisi olarak çalıştığını, yapılan işin dağın başında şantiye şartlarında gerçekleştirilen mesleki riski yüksek olan son derece teknik bir iş olduğunu, müvekkilinin hafta sonlarıda dahil olmak üzere her gün 06:00 ilâ 19:00-20:00 saatlerine kadar çalıştığını ancak müvekkilinin bu güne kadar herhangi bir şekilde fazla çalışma ve hafta tatili ücretlerinin ödenmediğini, 4857 sayılı İş Kanunu gereğince davalılardan ihale makamı ..."ın ödenmeyen son üç aylık işçilik alacaklarından diğer davalılar ile birlikte sorumlu olduğunu ileri sürerek müvekkiline ödenmeyen ücret, fazla çalışma ve hafta tatili alacaklarının davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... vekili, açılan davanın hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, her hak ediş döneminde şantiyelere asılması gereken ilanların asıldığını ancak dava konusu alacaklar ile ilgili olarak müvekkiline herhangi bir başvuru yapılmadığını, müvekkili kurumun dava konusu işin yapımında ihale makamı olduğundan davanın husumet sebebiyle reddi gerektiğini, ayrıca dava dilekçesinde iddia edilen günlük yevmiyenin fahiş miktarda olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... Konstrüksiyon Tic. San. A.Ş. vekili, ihale makamı tarafından gerekli duyurular yapılıp işçi ücretlerinin ödendiği kesinleşmeden kendilerine ödeme yapılmadığını, davacının hiçbir alacağı olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... Temizlik İnş. San. Ltd. Şti. yetkilisi, diğer davalı ... A.Ş. firmasının alt işvereni olduklarını, davacının söz konusu işte çalıştığını, dava dilekçesinde iddia edilen ücret miktarının doğru olduğunu, işçilerin alacaklarını ödeyemediklerini, ancak ücret dışında hafta tatili ve fazla çalışma ücretlerini kabul etmediklerini belirtmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davacı ile davalılardan ... Genel Müdürlüğü vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere göre davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-4857 sayılı Kanun"un 32. maddesinin ilk fıkrasında, genel anlamda ücret, bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutar olarak tanımlanmıştır.
Ücret kural olarak dönemsel bir ödemedir. Kanunun kabul ettiği sınırlar içinde tarafların sözleşme ile tespit ettiği belirli ve sabit aralıklı zaman dilimlerine, dönemlere uyularak ödenmelidir.
İş sözleşmesinin tarafları, asgarî ücretin altında kalmamak kaydıyla sözleşme özgürlüğü çerçevesinde ücretin miktarını serbestçe kararlaştırabilirler. İş sözleşmesinde ücretin miktarının açıkça belirtilmemiş olması, taraflar arasında iş sözleşmesinin bulunmadığı anlamına gelmez. İş sözleşmesinde ücretin kararlaştırılmadığı hallerde ücretin miktarı, işçinin kişisel özellikleri, iş yerindeki ya da meslekteki kıdemi, meslek unvanı, yapılan işin niteliği, iş sözleşmesinin türü, iş yerinin özellikleri, emsal işçilere o iş yerinde ya da başka iş yerlerinde ödenen ücretler, örf ve adetler göz önünde tutularak belirlenir.
Çalışma yaşamında zaman zaman iş sözleşmesi veya ücret bordrolarında gösterilen ücretlerin gerçeği yansıtmadığı görülmektedir. Bu durumda gerçek ücretin tespiti önem kazanır. İşçinin kıdemi, meslek unvanı, fiilen yaptığı iş, iş yerinin özellikleri ve emsal işçilere ödenen ücretler gibi hususlar dikkate alındığında imzalı bordrolarda yer alan ücretin gerçeği yansıtmadığı şüphesi ortaya çıktığında, bu konuda şahit beyanları gözetilmeli ve işçinin meslekte geçirdiği süre, iş yerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek ilgili işçi ve işveren kuruluşlarından emsal ücretin ne olabileceği araştırılmalı ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca gidilmelidir.
Somut olayda, dava dilekçesinde, davacının iddia edilen ücreti belirtilmiş, davalı alt işveren ... İnş. San. Ltd. Şti. yetkilisi tarafından da, iddia edilen ücret miktarı açıkça kabul edilmiştir. Ancak mahkemece, ... vekili tarafından ücretin miktarına açıkça itiraz edilmesi sebebiyle emsal ücret araştırması yapılarak, iddia edilen ücret miktarının altında bir tutar ücret miktarı olarak kabul edilmiş ve bu suretle belirlenen alacaklar hüküm altına alınmıştır.
Mahkemece, ... ile ... Konstrüksiyon Tic. San. A.Ş."nin ücrete dair kabul beyanı da bulunmadığı gözetildiğinde, ... Genel Müdürlüğü ve yüklenici ... Konstrüksiyon Tic. San. A.Ş. yönünden kurulan hüküm isabetli ise de, alt işveren ... İnş. San. Ltd. Şti. yönünden verilen karar dosya içeriğine uygun düşmemektedir. Bu cümleden olarak, davalı alt işverenin ücrete dair kabul beyanı, ihale makamı ... ile yüklenici ... Konstrüksiyon Tic. San. A.Ş."yi bağlamaz ise de, kendisi yönünden bu beyan bağlayıcıdır. Bu itibarla, alt işveren ... İnş. San. Ltd. Şti. yönünden, dava dilekçesinde iddia edilen ve alt işveren tarafından kabul edilen ücret miktarına göre de alacak hesaplanmalı, ancak mahkemece tespit edilen ücrete göre yapılan hesaplama oranındaki farktan diğer davalılar sorumlu tutulmamalıdır. Yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 16.02.2015 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.