Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, hizmet tespiti ile sigorta primine esas kazanç (ücret) tutarının belirlenmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Davacılar vekili, davacıların murisleri...’in davalı işveren nezdinde yaşlılık aylığı bağlandıktan sonraki dönemden iş kazası geçirerek vefat ettiği 01.07.2011 tarihine kadar olan dönemde çalıştığı sürelerin ve sigorta primine esas kazancın tespitini istemiş, Mahkemece; davacıların miras bırakanının Sosyal Güvenlik Destek Primine tabi olacak nitelikteki çalışma süresinin tespitini talep ettiği, kısa vadeli sigorta kolları yönünden prim içeren sosyal güvenlik destek priminin geçmişe dönük sigortalılık hakkı yaratmadığı gibi, yaşlılık aylığı alırken gerçekleşen sosyal güvenlik destek primine tabi sigortalılık süresi niteliğindeki çalışmalar nedeniyle uzun vadeli sigorta kollarından prim tahsilatı yapılamayacağı; kısa vadeli sigorta kollarına ilişkin primler yönünden geçmişe dönük tespit isteminde ise iş kazası sonucu ölmüş olan sigortalının mirasçısı konusundaki davacıların hukuki yararı bulunmadığı gibi, Sosyal Güvenlik Kurumu"na husumet yöneltilerek, 506 sayılı Yasanın 79. maddesi uyarınca hizmet tespiti davası açılmasına da, sosyal güvenlik destek primine tabi çalışma süresi yönünden yasal olanak bulunmadığı ve bu konunun işçilik alacaklarının tahsiline ilişkin davada ve işverene yönelik dava kapsamında çözümlenmesinin mümkün olduğu gerekçesiyle davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmiştir.
506 sayılı Kanunun 63/A bendi hükmüne göre yaşlılık aylığı almakta iken çalışmaya başlayanların yaşlılık aylıkları bu çalışma olgusuna dayalı ve onunla sınırlı olarak kesilmektedir. Ancak aynı Kanunun 63/B bendi kapsamında sigortalının istemi bulunması halinde sigortalı adına sosyal güvenlik destek primi ödenerek veya sigortalı adına tüm sigorta kollarından prim ödenmesi durumunda bunun sigortalının aylığı kesilmeden çalışma tercihini gösterdiği kabulüyle aylığı kesilmeden çalışmaya devam etmesi mümkündür.
Öte yandan; davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Kanunun geçici 7/1’nci maddesi uyarınca uygulama alanı bulan mülga 506 sayılı Kanunun 79’uncu maddesi olup; anılan Kanunun 6’ncı maddesi gereği sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez. Sigortalı ister sosyal güvenlik destek primi, isterse tüm sigorta kollarına tabi olarak çalışsın, Kanunun öngördüğü belli bir sosyal güvenlik kuruluşu sigortalısı olması, kamu düzenine ilişkin, kişiye bağlı, vazgeçilmez ve kaçınılmaz hak ve yükümlülük doğuran bir hukuksal statü yaratır. Bu statüye Kurumun prim tahakkuk ettirmesi, sigortalının iş kazası geçirmesi veya meslek hastalığına yakalanması halinde kendisi ya da hak sahiplerine gelir bağlanması gibi çeşitli sonuçlar bağlanmıştır. Bu sonuçlar kapsamında davacıların, murislerinin bildirim yapılmayan dönemlerdeki çalışmalarının tespitini istemekte hukuki yararının bulunduğu ve aksinin kabulü halinde yaşlılık ya da emekli aylığı alan kişilerin sigortasız çalıştırılabileceği gibi sosyal güvenlik hakkının zorunlu ve vazgeçilemez niteliğine aykırı bir sonuç çıkacağı açıktır.
Mahkemece, işin esasına girilerek; davacıların murisinin çalışmasının varlığı, sürekliliği ve süresi ile kayıtlarda görünmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği ya da bildirim dışı kaldığı hususları yöntemince araştırılmalı, toplanan tüm kanıtlar yeniden değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
O hâlde, davacılar vekilinin, bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, alınan temyiz harcının istek halinde davacılara iadesine, 02.04.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.