Danıştay 10. Daire 2016/2404 Esas 2021/1020 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/2404
Karar No : 2021/1020

KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYEN (DAVACILAR) : 1- …
2- …
3- …
VEKİLİ : Av. …

KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYEN (DAVALI) : … Bakanlığı / …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının onanmasına dair Danıştay Onuncu Dairesinin 09/09/2015 tarih ve E:2012/3569 K:2015/3672 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacılar … ve …'nın çocukları olan davacı …'nın, Van ili, Çaldıran ilçesi, …Köyü, … Mezrası’nda hayvan otlatırken bulduğu mayının patlaması sonucu ellerinden yaralandığından bahisle kalıcı iş göremezliği nedeniyle uğranıldığı belirtilen zarar karşılığı, anne ve babadan her biri için ayrı ayrı 5.000,00 TL manevi, olayda yaralanan … için 15.000,00 TL manevi ve 40.000,00 TL maddi olmak üzere toplam 65.000,00 TL zararın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tazmini istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; riskli bir kamu hizmeti olan sınır güvenliğinin sağlanması amacıyla sınır bölgesine yerleştirilen mayınlara ait fünyelerin muhtemel sel suları sonucunda yer değiştirerek Türk vatandaşlarının kullanımına açık olan 2. derece askeri yasak bölgeye gelmesi suretiyle meydana gelen riski bertaraf etmeyen davalı idarenin yüklenmiş olduğu kamu hizmetini kötü işlettiği sonuç ve kanaatine ulaşılmakla birlikte, patlama sonucu meydana gelen zararın oluşumunda idarenin kamu hizmetini kötü işletmesinin yanında olayın meydana geldiği tarihte 12 yaşında olan …'nın olayın meydana gelmesindeki fiili ile birlikte üzerindeki eğitim, denetim ve gözetim görevini gerekli ve yeterli şekilde yerine getirmeyen ebeveynlerin kusurunun da payı olduğu, bu nedenle davacıların maddi ve manevi zararları değerlendirilirken bu husus da göz önüne alınmak suretiyle takdir edilecek tazminat tutarının hizmet kusuru nedeniyle davalı idarece karşılanması gerektiği sonucuna varıldığı, yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen bilirkişi raporunda … için 34.625,67 TL %10 maluliyetten doğan sürekli iş göremezlik tazminatı hesaplandığı, yaralanan Okan Uca'nın olay tarihinde 12 yaşında olduğu, olayın meydana gelmesinde …'nın (fünye üzerine taşla vurulması) fiili ile gözetim ve denetim sorumluluğunu gereğince yerine getirmeyen davacı anne ve babanın da kusuru bulunduğu, olayın meydana geliş şekli ve davacıların durumu dikkate alınarak zarara sebep olan patlama olayının meydana gelmesinde davacıların 1/3 oranında müterafik kusurunun bulunduğu sonucuna varıldığı, bilirkişi incelemesi sonucu bulunan 34.625,67 TL maddi zarardan, 1/3 müterafik kusur oranı karşılığı 11.541,89 TL düşüldükten sonra ödenecek işgücü kaybı tazminatının 23.083,78 TL olarak belirlendiği, belirlenen bu maddi tazminatın kabulü ile zararın tazmini için idareye yapılan başvuru tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davacılara ödenmesi gerektiği kanaatine varıldığı, davacıların manevi tazminat istemine gelince; davacıların olay nedeniyle duyduğu üzüntü ve acı birlikte yaşları, medeni halleri, yaralanan kişiyle olan yakınlıkları ve olayın meydana gelmesinde müterafık kusurun varlığı gibi hususlar birlikte değerlendirildiğinde, olayda bizzat yaralanan davacı … için 10.000,00 TL, anne ve babası için ayrı ayrı 2.500,00 TL manevi tazminata hükmedilmesi gerektiği kanaatine varıldığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, 23.083,78 TL maddi tazminatın 17/10/2008 tarihinden (merciine tevdi kararı verilen dava dosyasının açılış tarihi) itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idare tarafından tazminine, bu miktarı aşan maddi tazminat isteminin reddine, 15.000,00 TL manevi tazminatın 17/10/2008 tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte davalı idare tarafından tazminine, bu miktarı aşan manevi tazminat isteminin reddine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Tarafların temyiz başvurusu üzerine Danıştay Onuncu Daire sinin 09/09/2015 tarih ve E:2012/3569, K:2015/3672 sayılı kararı ile temyize konu karar hukuk ve usule uygun bulunmuş ve kararın onanmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME
TALEP_EDENLERİN_İDDİALARI: Davacılar tarafından temyiz aşamasında ileri sürdükleri iddiaların değerlendirilmediği, karar altına alınan tazminat miktarlarının görülen zarar ile orantılı olmadığı, adalet ve hakkaniyet duygularını tatmin etmekten uzak olduğu, olayda müterafik kusurun bulunduğundan bahsedilemeyeceği, hükmedilen manevi tazminat miktarının uğranılan acının telafisi olmaktan uzak olduğu; davalı tarafından, temyiz aşamasında ileri sürdükleri iddiaların değerlendirilmediği, meydana gelen olayda davacının ağır kusurunun bulunduğu, idarelerinin sorumluluğunun bulunmadığı, hükmedilen maddi ve manevi tazminat tutarlarının sebepsiz zenginleşme niteliğinde olduğu, reddedilen kısım üzerinden idareleri lehine vekalet ücretine hükmedilmemesinin hukuka aykırı olduğu, harçlardan muaf oldukları ileri sürülerek Danıştay Onuncu Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.


TARAFLARIN_SAVUNMASI: Davalı idare ve davacılar tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ :Davalı idarenin karar düzeltme isteminin vekalet ücreti yönünden kabulü, diğer yönlerden reddi ile davacıların karar düzeltme isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.


TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Tarafların Maddi ve Manevi Tazminata İlişkin Karar Düzeltme İstemlerinin İncelenmesi:
Danıştay dava daireleri ile İdari veya Vergi Dava Daireleri Kurullarının temyiz üzerine verilen kararları hakkında, ancak 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun (geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmaya devam edilen) 54. maddesinde yazılı nedenlerle kararın düzeltilmesi istenebilir.
Kararın düzeltilmesi dilekçelerinde maddi ve manevi tazminata ilişkin olarak öne sürülen hususlar ise, anılan maddede yazılı nedenlerden hiçbirine uymamaktadır.
Bu nedenle, tarafların, Danıştay Onuncu Dairesinin 09/09/2015 tarih ve E:2012/3569, K:2015/3672 sayılı kararının maddi ve manevi tazminata ilişkin kısmına yönelik kararın düzeltilmesi isteminin reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Davalı … Bakanlığının Vekalet Ücretine İlişkin Karar Düzeltme İsteminin İncelenmesi
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde vekalet ücreti yönünden ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun'un geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kısmen kabulü ile Danıştay Onuncu Dairesinin 09/09/2015 tarih ve E:2012/3569, K:2015/3672 sayılı kararının davalı idareye ilişkin vekalet ücreti yönünden onama kısmı kaldırılarak bu kısım yeniden incelendi:


İNCELEME VE GEREKÇE :

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 31. maddesinin yargılama giderleri konusunda yollama yaptığı 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 323. maddesinde, vekille takip edilen davalarda kanun gereğince takdir olunacak vekâlet ücreti yargılama giderleri arasında sayılmış; 326. maddesinde ise, yargılama giderlerinin aleyhine hüküm verilen taraftan alınmasına karar verileceği hüküm altına alınmıştır.
1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun "Avukatlık ücreti" başlıklı 164. maddesinde, avukatlık ücretinin, avukatın hukuki yardımının karşılığı olan meblağı veya değeri ifade ettiği; 168. maddesinin son fıkrasında ise, avukatlık ücretinin takdirinde, hukuki yardımın tamamlandığı veya dava sonunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan tarifenin esas alınacağı kurala bağlanmıştır.
Öte yandan, 02/11/2011 tarih ve 28103 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 6. maddesi ile, idareleri idari yargı mercilerinde temsil etme yetkisi, hukuk birimi amirlerine, muhakemat müdürlerine, hukuk müşavirlerine ve avukatlara tanınmış; aynı Kanun Hükmünde Kararname'nin 14. maddesinde ise, "Tahkim usulüne tabi olanlar dahil adli ve idari davalar ile icra dairelerinde idarelerin vekili sıfatıyla hukuk birimi amirleri, muhakemat müdürleri, hukuk müşavirleri ve avukatlar tarafından yapılan takip ve duruşmalar için, bu davaların idareler lehine neticelenmesi halinde, bunlar tarafından temsil ve takip edilen dava ve işlerde ilgili mevzuata göre hükmedilmesi gereken tutar üzerinden idareler lehine vekâlet ücreti takdir edilir. " hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davalı … Bakanlığının; yargılama aşamalarına, hukuk müşaviri aracılığıyla katkıda bulunduğu, bu durumda, ret veya kısmen ret ile sonuçlanan davalarda, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından da benimsendiği üzere, 659 sayılı KHK'nın yürürlüğe girmesinden önce açılmış olsa dahi, 659 sayılı KHK'nın yürürlüğünden sonra karar verilmiş olması nedeniyle, ilgili mevzuata göre hükmedilmesi gereken tutar üzerinden idare lehine vekâlet ücreti takdir edilmesi zorunlu olup, "ilgili mevzuat" ifadesinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin anlaşılması gerektiği de açıktır.
Dosyanın incelenmesinden; bakılmakta olan davanın 40.000,00 TL maddi, 25.000,00 TL manevi olmak üzere toplam 65.000,00 TL tazminat istemiyle açıldığı, İdare Mahkemesince 23.083,78 TL maddi tazminat ve 15.000,00 TL manevi tazminat isteminin kabulüne, maddi tazminat için 2.759,22 TL ile manevi tazminat için de 1.800 TL olmak üzere toplam 4.559,22 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine karar verildiği, davacı ve davalının temyiz istemi üzerine Dairemiz tarafından Mahkeme kararının onanmasına karar verildiği görülmektedir.
Bu durumda; yukarıda anılan mevzuat hükümleri uyarınca reddedilen miktarlar üzerinden davalı idare lehine davacılar için hükmedilen vekalet ücretini geçmeyecek kadar vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğinden, İdare Mahkemesi kararının reddedilen maddi ve manevi tazminat miktarı üzerinden davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmemesine ilişkin kısmının bozulması gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların karar düzeltme isteminin reddine,
2. Davalı idarenin karar düzeltme isteminin kısmen reddi, kısmen kabulü ile Danıştay Onuncu Dairesinin 09/09/2015 tarih ve E:2012/3569, K:2015/3672 sayılı kararının davalı idareye ilişkin vekalet ücreti yönünden kaldırılmasına, davalı idarenin temyiz isteminin kısmen kabulüne,
3. Davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine ilişkin, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının davalı idare lehine reddedilen maddi ve manevi tazminat tutarları üzerinden vekalet ücretine hükmedilmemesine ilişkin kısmının BOZULMASINA,
4. Bozulan kısma ilişkin yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 09/03/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.