Mahkemesi : ... İş Mahkemesi

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak, ilamında belirtilen şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili ve davalı... tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Geçici 7. maddesi uyarınca davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesidir. Anılan Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur.Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde, re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
506 sayılı Kanunun 4. maddesinde ise, “sigortalıları çalıştıran gerçek ve tüzel kişiler” işveren olarak tanımlanmıştır. ”Çalıştıran” olgusu, tespiti istenen sürelere ilişkin hizmet akdinin tarafı konumunda olan ve hizmet akdini düzenleyen “işvereni” ifade etmektedir. Sigortalının taraf olduğu hizmet akdinin alt işverenler tarafından düzenlenmiş olması durumunda, hizmet tespitine yönelik davanın, anılan Yasanın 79/10. maddesine göre, sigortalıyı fiilen çalıştıran işverenlere yöneltmesi gerekir.
Eldeki davada; davacı murisinin davalı... nezdinde 01.06.2006-21.08.2006 tarihleri arasında şoför olarak çalıştığını, anılan davalının ... plakalı aracı ile seyir halinde iken 21.08.2006 tarihinde trafik kazası geçirdiğini belirten davacı taraf, davacı murisinin davalı... nezdindeki çalışmalarının tespitini istemiş, mahkemenin ilk hükmünde, dinlenen davacı tanık beyanları ve davacı murisi ile davalı ... arasındaki telefon görüşmeleri esas alınarak
davacı murisinin davalı... nezdinde 18.06.2006 – 21.08.2006 tarihleri arasındaki çalışmalarının tespitine, fazlaya ilişkin istemin reddine dair verilen hüküm, Dairemizce 2011/10072- 2012/14643 sayılı kararı ile işverenlik sıfatına ilişkin araştırmanın eksik olması nedeni ile bozulmuştur. Mahkemece, bozma ilamına uyulmuş, ... plakalı aracın dava konusu dönemde trafik sigorta poliçe kaydına ve trafik idari para cezasına ulaşılamamış, komşu işyeri tanığı tespit edilememiş, anılan aracı kayıt dışı devrettiği ve daha sonra davalı...’a kayıt dışı devredildiği kayıt maliki tarafından belirtilen kişi ile hal çıkış makbuzundaki kişi dinlenmiş, davacı murisinin geçirdiği kaza ile ilgili soruşturma dosyasına ilişkin olarak ise davacı tarafından davacı murisinin geçirdiği trafik kazasında Karayolları Genel Müdürlüğü’nün hatası bulunduğuna ilişkin 2009 yılındaki şikayetine istinaden başlatılan ek soruşturma evrakı celbedilerek, bozma öncesi ilk hüküm gibi mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkemenin hükmü, ... plakalı aracın kayıt malikinin beyanı ile bu kayıt malikinden devralan arasındaki beyanlardaki çelişkiler, davacı murisinin geçirdiği trafik kazasına ilişkin esas soruşturma evrakının celbedilmemesi, dava konusu dönemde ... plakalı aracı işletenin, kayıt malikinden kayıt dışı devralan kişi mi, davalı... mı ya da davacı murisinin kendisi mi olup olmadığına ilişkin dolayısıyla davalı...’ın işverenlik sıfatının bulunup bulunmadığına ilişkin tereddüt giderilmediğinden, eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
Mahkemece yapılacak iş; davacı murisinin ve ... plakalı aracın kayıt malikinden kayıt dışı devralan Nebi Kahraman’ın dava konusu dönemde vergi ve oda kayıtlarının bulunup bulunmadığı, 1479 sayılı Yasa kapsamında sigortalılıkları olup olmadığı usulünce araştırılıp, davacı murisinin geçirdiği trafik kazasına esas olan ilk soruşturma evrakı, tüm belgeleri ile celbedilip, davalı...’ın işverenlik sıfatı bulunup bulunmadığı, davacı murisi ile aralarında hizmet akdi olup olmadığı kuşkuya yer vermeyecek şekilde gerekli tüm soruşturma yapılarak tespit edilip, tüm dosya kapsamından varılacak sonuca göre karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın, eksik inceleme ve araştırmayla yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde davalı Kurum vekili ve davalı...’ın bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, istek halinde temyiz harcının davalı...’a iadesine, 02.04.2015 gününde oybirliği ile karar verildi.