BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2019/1324 Esas 2021/1239 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/1324
KARAR NO: 2021/1239
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 17/01/2019
NUMARASI: 2018/159 E. - 2019/49 K.
DAVANIN KONUSU:Alacak (Saklama Sjzleşmesinden Kaynaklanan)
Taraflar arasında görülen alacak davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle davanın reddine dair verilen hükme karşı, davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 17.04.2007 tarihli ve 24396 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5622 sayılı Tasfiye İşleri Döner Sermaye İşletmeleri Genel Müdürlüğünün Gümrük Müşteşarlığına Bağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve KHK'lerde değişiklik yapılmasına ilişkin Kanun ile Devlete intikal eden taşınır mallar ile genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinin hizmet dışı kalan taşınır mallardan tasfiyesine karar verilenlerin satışının Tasfiye İşleri Döner Sermaye İşletmeleri Genel Müdürlüğünce yapılması imkanı kalmadığını, Hazineye intikal eden taşınır mal satışlarının 311 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği uyarınca İstanbul Defterdarlığı Milli Emlak Dairesi Başkanlığınca yapıldığını, bu kapsamda Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı İdari İşler Müdürlüğünden alınan 09.11.2009 tarih ve 2009/1174 sayılı yazıda, Bakırköy Adalet Sarayı Eski Hizmet binasında yapılan tadilat nedeniyle hurdaya çıkan panel sandviç, fonkoil vs. gibi malzemelerin zayi olmaması bakımından çok acil olarak satışı yapılıncaya kadar teslim alınmasının istenildiğini, ancak teslim alındığında muhafaza edecek uygun deponun bulunmaması nedeniyle tutanak ekinde belirtilen malzemelerin satış işlemleri tamamlanıncaya kadar muhafaza edilmek şartıyla yediemin olarak davalıya teslim edildiğini, Milli Emlak Denetim Bürosundan alınan basit raporda belirlenen emtianın davalıya teslim edildiğini, 22.06.2012 tarihli yazıyla hurda malzemelerin tam ve noksansız olarak idareye teslim edilmesinin istenildiğini ve ihtarnamenin 03.07.2012 tarihinde davalıya tebliğ edildiğini, davalı tarafından müvekkiline verilen 16.7.2012 tarihli dilekçe ile yediemin olarak yazılı olan malzemelerin hizmet ve ara bedelinin idare tarafından kendisine ödenmediği ve karşılıklı sözleşme bulunmamasından dolayı malzemeleri teslim edilmeyeceğinin bildirildiğini, yedieminde bulunan hurda malzemelerin günün rayicine göre kıymet takdirlerinin yapılmasının Beyoğlu Emlak Müdürlüğüne bağlı Teknik Bürodan istenildiğini ve Teknik Büroya bağlı teknik elemanlarca hazırlanan 20.12.2012 tarihli raporda, sözkonusu hurda malzemelerin 100.385,60 TL olduğunun belirlendiğini, 04.02.2013 tarihli yazı ile taşınır mallar için belirlenen 100.385,60 TL'nin tebliğinden itibaren 15 gün içinde ödemesinin istendiğini, davalının 10.02.2013 tarihli dilekçeyle, yediemin olarak yazılı olan malzemelerin hizmet ve ara bedelinin idare tarafından ödenmediğinin ve karşılıklı sözleşme bulunmamasından dolayı malzemenin teslim edilmeyeceğinin bildirildiğini, TBK'nın 463 ve devamı maddeleri uyarınca vedia alanın süre kararlaştırılmış ise bu sürenin sonunda kararlaştırılmamışsa istenildiği zaman iade ile yükümlü olduğunu ileri sürerek, şimdilik 100.385,60 TL Hazine alacağının, 03.07.2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, davalıdan alınıp davayı verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı, davaya cevap vermemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; "...Mahkemece uzman bilirkişiler aracılığıyla yaptırılan inceleme sonucunda alınan raporda; Bakırköy cumhuriyet Başsavcılığı İdari İşler Müdürlüğünün eski Bakırköy Adliye Sarayındaki tadilat nedeniyle hurdaya çıkan, hazineye ait malzemelerin zayi olmaması için satışı yapılıncaya kadar acil olarak teslim alınmasının istendiği yazısının 09.11.2009 tarih ve 2009/1174 idari iş sayılı olduğu, Defterdarlık Avrupa Yakası Milli Emlak Dairesi Başkanlığı Beyoğlu Emlak Müdürü .... imzası ile Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı İdari İşler Müdürlüğüne gönderilen ve Adliyeden çıkan malzemeleri yeddiemin olarak ... TC kimlik nolu ...'na teslim etmek üzere müdürlüklerinde görevli ... ile ... adlı memurların görevlendirildiğini bildiren yazının ise 16.11.2009 tarih 95022 sayılı olduğu, cins ve metraj tutarları yazılı malzemelerin yeddiemin ...'na teslimine ilişkin ... sicil nolu Emlak Memuru ... ve ... tarafından imzalanmış olan tutanağın 10.11.2009 tarihini taşıdığı, hurda malzemeleri ...'na teslim etmekle görevlendirilen Emlak Müdürü memuru ...'in hurda malzemelerin kamyonlara yüklenmesine nezaret ettiğini, ancak kamyonlara yüklenen malzemelerin tartılması için kamyonlarla birlikte kantara gitmediğini, tartıda bulunmadığını ifade ettiği, ifadeye göre kantar fişlerine güvenilemeyeceği, hurda malzemeleri davalıya teslim etmekle görevlendirilen diğer emlak müdürlüğü memuru ...'un konuya ilişkin bilgi vermediği, Defterdarlık Avrupa Yakası Milli Emlak Dairesi Başkanlığı Beyoğlu Emlak Müdürü ... imzası ile Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı İdari İşler Müdürlüğüne gönderilmiş olan 16.11.2009 tarih ve 95022 sayılı yazısında hurda malzemelerin yeddiemin olarak davalıya teslimi için ... ve ... isimli memurların görevlendirildiğinin bildirildiği, bu durumda hurda malzemelerin emlak memuru ... tarafından 10.11.2009 tarihli tutanakla davalıya teslim edilmiş olmasının mümkün olmadığının tespit edildiği, 30.05.2012 tarih 2012/8 -6-6 sayılı dosya kapsamındaki basit raporda da, Defterdarlık Avrupa Yakası Milli Emlak Dairesi Başkanlığı Beyoğlu Emlak Müdürü ... imzasıyla Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı İdari İşler Müdürlüğüne gönderilmiş olan 16.11.2009 tarih ve 95022 sayılı yazısında hurda malzemelerin yeddiemin olarak davalıya teslimi için ... Ve ... isimli memurların görevlendirildiğinin bildirildiğini, bu durumda hurda malzemelerin Emlak Memuru ... tarafından 10.11.2009 tarihli tutanakla davalıya teslim edilmiş olmasının mümkün olmadığının tespit edildiği, hurda malzemeleri davalıya teslim etmekle görevlendirilen Emlak Müdürlüğü memuru ...'in hurda malzemelerin kamyonlara yüklenmesine nezaret etmesi ancak kamyonlara yüklenen malzemelerin tartılması için kamyonlarla birlikte kantara gitmemesi nedeniyle kantar fişlerine güvenilemeyeceği, dolayısıyla davacının, hurda malzemelerin 10.11.2009 tarihli tutanakla davalıya teslim edilmiş olmasından kaynaklı tazminat isteminin dayanaksız kaldığı tespit edilmiştir." gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Önceki beyanlarını aynen tekrarlamış ve 10.11.2009 tarihinde teslim edilen emtianın 22.06.2012 tarihli tebligata rağmen iade edilmediğini, davalının hizmet ve ara bedellerin ödenmediğinden bahisle malzemeleri iade etmeyeceğini 16.07.2012 tarihli dilekçeyle bildirdiğini, malzemenin rayiç değeri olan 100.385,60 TL' nin ödenmesisin 04.02.2013 tarihli yazıyla istenildiğini, davalının 10.02.2013 tarihli dilekçesi ile aynı gerekçeyle bedeli ödemeyeceğini bildirdiğini, vedia aktinden kaynaklanan borcunu yerine getirmeyen davalıya karşı eldeki davanın açıldığını, bu tür sözleşmede davalının teslim edilen malzemeleri istenildiği anda iade etmesi gerektiğini, mahkemece yeterli araştırma yapılmaksızın talebin reddine karar verildiğini, tanık beyanından malzemelerin davalı tarafından teslim alındığı anlaşıldığı gibi davalının tevilli ikrarı da bulunduğunu, dosyadaki teslim tutanakları, kantar fişleri ve diğer belgeler, dinlenen tanık ifadesi, davalının tevilli ikrarı ve benzeri belgelerden emtianın teslim edildiğinin sabit olduğunu belirterek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, davacı tarafından saklama sözleşmesi kapsamında davalıya teslim edilen ancak iade edilmeyen emtia bedelinin tahsili istemiyle açılmış bir alacak davasıdır. İlk derece mahkemesince yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmiş; bu karara karşı, davacı vekilince, yasal süresi içerisinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK'nın 355. maddesi uyarınca, istinaf başvuru nedenleriyle ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. İbraz edilen 10.11.2009 tarihli yediemin teslim tesellüm tutanağının incelenmesinde; Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı idari işleri müdürlüğünden alınan 09.11.2009 tarih ve ... idari işleri sayılı yazılı ile Bakırköy Adalet Sarayı eski hizmet binasında yapılan tadilat nedeniyle hurdaya çıkan panel sandviç, fonkoil vs. hurda malzemeleri satışı yapılacağı ana kadar saklanmak üzere ekte düzenlenen tutanaklarla davalıya teslim edildiği, anılan tutanak ekindeki bir kısım tutanaklarla emtianın tartılarak davalıya teslim edildiği, tutanaklarda değişik tarihlerin bulunduğu ve araçların teslim edildiği araçlara ilişkin plaka bilgilerinin de yazılı olduğu anlaşılmıştır (19.09.2010, 09.09.2010, 08.09.2010, 27.08.2010, 25.03.2010, 24.03.2010, 23.08.2010, 25.02.2010 tarihli tutanaklar).
Diğer yandan davacı tarafından İstanbul Anadolu Asliye Hukuk Mahkemesine (görevsiz mahkemeye) sunulan 20.10.2013 tarihli 73 sayfalık delil listesinde bulunan 01.12.2011 tarihli davacı tarafından idareye yazılan yazıda bir kısım emtianın kendisine teslim edildiği, saklama ücretinin ödenmesi halinde emtianın idareye teslim edileceği bildirilmiştir. Davacı tarafından idareye gönderilen 16.07.2010 tarihli itiraz dilekçesinde idare ile yazılı sözleşmesi bulunmadığını, emtianın hangi depoya indirildiğini görevlilerden sorulması gerektiğini bildirmiştir. Olayla ilgili olarak, aralarında davalının da bulunduğu sanıklar hakkında İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesinin 2014/315 Esas sayılı dosyasında kamu davası açılmıştır. Sanık olarak yargılanan davalının Bakırköy Adliyesinden çıkan hurda malzemelerin yediemin olarak kendisine teslim edildiğini, 15 ton olan emtianın 5 tonunu kendisinde olduğunu, kalanların ise ... ve ... isimli şahıslara teslim edilmek üzere ...'a teslim edildiğini beyan ettiği anlaşılmıştır. Mahkemece alınan bilirkişi kurulu raporunda, teslimle görevlendirilen memurların görevlendirme tarihinin teslim tarihinden sonra olması, görevlilerin kamyonlara yüklenen malzemeleri tartımı için kamyonlarla birlikte tartıya gitmemesi nedeniyle kantar fişlerine güvenilmeyeceği belirtilmiş, mahkemece rapor hükmü esas alınarak karar verilmiştir. Taraflar arasında saklama sözleşmesi bulunduğu, davalının da kabulündedir. Bu durumda emtianın davalıya teslim edildiği, davalı tarafından imzalanan tutanaklar, ceza mahkemesindeki ikrarı ve idareye sunulan, davalıca ibraz edilen 01.12.2011 tarihli dilekçe ile sabit olduğundan, görevlendirme tarihinin teslim tarihinden sonra olduğu gerekçesiyle talebin reddi yerinde değildir. Davalı bir kısım emtiayı teslim aldığını kabul etmekle birlikte, alınan emtianın bir kısmının ... ve ...'a teslim edilmek üzere ...'a teslim edildiğini, bir kısmının da kendisinde bulunduğunu, ceza yargılamasındaki savunmasında beyan etmiştir. Bu savunmanın ispatı yükü davalıya aittir. TBK'nın 114/2. maddesi gereğince haksız fiil sorumluluğuna ilişkin hükümler, kıyas yoluyla, sözleşmeye aykırılık halinde de uygulanır. Bu nedenle, mahkemece dosya içerisinde bulunan tutanaklar ve beyanlar dikkate alınarak, davalıya teslim edilen emtia bedeli tam olarak belirlenmeli, değerin tam olarak belirlenememesi halinde ise TBK'nın 114/2. maddesi yollamasıyla sözleşme ilişkilerinde de uygulanacak olan 52. maddesine göre zarar ve tazminat miktarı belirlenmeli, gerekirse ceza dosyası getirtilerek incelenmelidir. İlk derece mahkemesince belirtilen şekilde hiçbir inceleme yapılmadan ve deliller toplanmadan hatalı değerlendirmeyle karar verilmesi doğru görülmediğinden, belirtilen şekilde delillerin toplanarak bir karar verilmesi için ilk derece mahkemesi kararının HMK'nın 353/1.a.6 maddesi gereğince kaldırılmasına dair aşağıdaki karar verilmiştir.
KARAR: Yukarıda açıklanan gerekçelerle; 1-HMK'nın 353/1.a.6. maddesi uyarınca, işin esası incelenmeksizin, ilk derece mahkemesinin istinaf konu kararının kaldırılmasına, 2-Yukarıdaki açıklamalar ışığında davanın yeniden görülmesi için dosyasının kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 3-Davacı tarafça yatırılan istinaf peşin harcının, talep halinde kendisine iadesine, 4-Davacı tarafından yapılan kanun yolu giderlerinin, ilk derece mahkemesince esas hükümle birlikte, yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine, 5-Duruşma açılmadığından avukatlık ücreti tayinine yer olmadığına dair; HMK'nın 353/1a. maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda oy birliğiyle ve kesin olarak karar verildi.14.10.2021
KANUN YOLU: HMK'nın 353/1.a maddesi uyarınca karar kesindir.