Danıştay 10. Daire 2019/5066 Esas 2021/946 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2019/5066
Karar No : 2021/946


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı
(… Havalimanı …Gümrük Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Teknoloji ve Satış Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması davalı idare tarafından istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket adına tescilli muhtelif tarih ve sayılı 18 adet serbest dolaşıma giriş beyannamesi ile ithal olunan eşyalara ilişkin olarak ihtirazi kayıtla beyan edilerek ödenen 172.438,62 TL TRT bandrol ücreti tahakkukunun kaldırılarak ödenen miktarın yasal faiziyle birlikte iadesi istemini içeren itirazın zımnen reddine ilişkin idari işlemin iptaline ve ödenen miktarın yasal faiziyle birlikte iadesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; olayda satış bedeli yönteminin esas alınması için gerekli koşulların mevcut olmadığının açıkça ortaya konulmadığı, gümrük idaresinin serbest dolaşıma giriş beyannamelerine konu satış bedellerinin yani fatura kıymetlerinin doğruluğunun tespiti amacıyla her türlü bilgi ve belgeyi inceleme hak ve yetkisine sahip olmasına rağmen bu yönde gerek ihraç ülkesinin yetkili makamları nezdinde gerekse eşyayı ihraç eden firma nezdinde herhangi bir tespit yapılmadığı, aynı eşyanın satış bedeli yöntemine göre kıymet tespiti yapılırken ithalata konu eşya ile emsal alınan aynı eşyanın her konuda aynı olup olmadığı noktasında yeterli inceleme ve araştırmanın yapılmadığı, bu kapsamda her iki eşyanın fiyatına etki eden unsurlar yönünden değerlendirme yapılmaması karşısında, idarece aynı eşyanın farklı beyannameler kapsamında ithalinin yapıldığı ve bu beyannameler arasında yapılan mukayese neticesinde uyuşmazlık konusu beyannameler içeriği eşya için eksik kıymet beyan edildiğinin tespit edildiğinden bahisle satış bedeli yöntemi yerine aynı eşyanın satış bedeli yöntemine göre ihtirazi kayıtla verilen gümrük beyannamelerine ilişkin ihtirazi kaydın kabul edilmeyerek toplam 172.438,62 TL tutarında fazladan TRT bandrol ücreti tahakkuk ettirilmesi işlemine davacı tarafından yapılan 11/05/2017 tarihli itirazın yasal süre içerisinde cevap verilmeyerek zımmen reddine ilişkin İstanbul Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü işleminde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline ve fazladan ödenen TRT bandrol ücretinin dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davacıya iadesine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu … İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacı şirketin dava konusu olmayan ek tahakkuk ve ceza kararlarına ilişkin olarak uzlaşma talebinde bulunduğu dolayısıyla eşyaların kıymetine ilişkin işlemi zımnen kabul ettiği, eşyanın yapılan fiziki muayenesi neticesinde beyana uygun, ancak kıymetinin aynı eşya kıymetine göre düşük olduğu, bu nedenle "aynı eşyanın satış bedeli yöntemi"ne göre kıymet tespiti gerektiği, 6502 sayılı Kanun'un 11/ç maddesi uyarınca garanti kapsamındaki malın aynısı ile değiştirileceği, bu durumda ithal konusu malın satış için ithal edilen mallardan farklı olmayacağı, davacının faiz isteminin haksız, yapılan işlemlerin yerinde ve hukuka uygun olduğu iddialarıyla davanın reddi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, … Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğünün aynı uyuşmazlıkla ilgili bir başka olayda kendilerini haklı bularak itirazın kabulüne karar verdiği, aynı kıymet ihtilafından kaynaklanan davalarda …İdare ve Vergi Mahkemeleri ile Bölge İdare Mahkemeleri tarafından lehine karar verildiği, davalı idarenin ulusal ve uluslararası mevzuata aykırı olarak tespit ettiği gümrük kıymeti üzerinden haksız ve fazladan ek mali yükümlülük tahakkuk ettirildiği, gümrük idaresinin, davacının beyanının doğruluğunu tespit amacıyla, her türlü bilgi ve belgeyi inceleyerek değerlendirme hak ve yetkisine sahip olduğu, beyannamelere konu eşyaların "…" ürünleri değil "…" ürünleri olduğu, yani bu kapsamda ithalatı yapılan ürünlerin daha önce satışı gerçekleştirilen ürünlerin bozulması halinde garanti kapsamında asıl ürünlerin yerine verilen ürünler olduğu, bu yüzden garanti kapsamında müşteriye verilen bu ürünlerin asıl ürün ile eşdeğer özellik taşımasına karşın her hususta aynı eşya olmadıkları, zira bu kapsamda ithalatı yapılan ürünlerin pazarlama, garanti yükümlülüğü, paketleme ve aksesuar gibi ilave maliyetlerinin bulunmadığı, bu nedenle asıl ürün fiyatından düşük bir fiyatla satın alınmasının normal olduğu yolundaki itirazlarının ancak kıymet araştırması yoluyla giderilebileceği halde bu yola başvurulmadığı, bu nedenlerle hukuka aykırı olan işlemin iptali yönünde verilen mahkeme kararının hukuka uygun olduğu ileri sürülerek davalı idarenin temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : İthal edilen eşyanın gümrük kıymetinin düşük olduğundan bahisle "aynı eşyanın satış bedeli yöntemi" kullanılarak tespit edilen gümrük kıymeti matrahı üzerinden davalı gümrük idaresince, kanunen verilmiş bir görev ve yetkisi olmadığı halde 4458 sayılı Kanun hükümleri uygulanmak suretiyle TRT bandrol ücreti tahakkuk ettirilmesinde yetki yönünden hukuka uyarlık bulunmadığı, bu nedenle Mahkeme kararının belirtilen gerekçeyle onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:.. sayılı temyize konu kararının ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine, artan posta ücretinin istemi halinde davalı idareye iadesine, 25/12/2019 tarihinde oy çokluğuyla kesin olarak karar verildi.

(X)-KARŞI OY :
Davacının, aynı satıcıdan, yakın tarihlerde ithal ettiği aynı ürünü daha yüksek kıymetle beyan ettiği, "aynı alıcı – aynı satıcı"nın, "aynı eşyayı" daha yüksek beyan ettiğinin tespit edilmesi nedeniyle, kıymet takdirinde "satış bedeli" yöntemi uygulanmayarak "aynı eşyanın satış bedeli" yöntemine göre kıymet belirlenmesi suretiyle dava konusu işlemin tesis edildiği, söz konusu belirlemede 4458 sayılı Kanun'un 24 ve 25'inci maddelerine aykırılık bulunmadığından, temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği oyuyla Daire kararına katılmıyorum.