BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi 2019/2163 Esas 2021/1379 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/2163 Esas
KARAR NO: 2021/1379 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 10/07/2018
NUMARASI: 2014/1461 Esas 2018/722 Karar
DAVANIN KONUSU: İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 13/10/2021
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkili banka bünyesinde birleşen ... A.Ş. ile borçluların imzaladıkları genel kredi sözleşmelerine dayanak ... A.Ş.'nin lehtarı olduğu teminat mektuplarından doğan risklerin karşılığının depo edilmesi borçlulardan istendiği ve borçlulara ihtarname keşide edildiğini, borcun ödenmemesi üzerine borçlular hakkında İstanbul ... İcra Müdürlüğü ... Esas sayılı dosyası üzerinden 43.099,20.TL genel toplam / nakdi ve 47.485,72.TL gayrinakdi alacağın tahsili talebi ile icra takibi başlatıldığını, takibe kötü niyetli itiraz üzerine işbu itirazın iptali davası açıldığını, borçlular tarafından yapılan yetki itirazının 5411 sayılı Bankacılık Kanunu, Borçlar Kanunu ve HMK ilgili hükümleri uyarınca reddine karar verilmesi gerektiğini, takip dayanağı borcun konusu bankaya aktarılan 4 adet teminat mektubuna ait komisyon borcu, 4 adet mer'i teminat mektubu depo bedeli ile 27/12/2011 tarih ... yevmiye nolu ihtarname noter masrafını kapsadığını, borçlu vekilinin itiraz dilekçesi incelendiğinde borç detayına yönelik rakamsal bir itirazın söz konusu olmadığını, buna yapılacak itirazlara karşı cevap verme haklarını saklı tuttuklarını ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla borçlu davalıların İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı dosyasına yapmış oldukları haksız, kötü niyetli ve dayanaktan yoksun itirazın iptaline, takibin devamına, takibe haksız ve kötü niyetli itiraz edilmiş olduğu hususu dikkate alınarak borçlu davalılar aleyhine %40'dan aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalılardan ..., ... Vekili cevap dilekçesi ile, Usul ve Esas yönünden itirazlarının olduğunu, usul yönünden yetki itirazında bulunduklarını ve esas yönünden ise davacı tarafın delillerinin kendilerine tebliğ olmadığını, davaya konu Teminat Mektuplarının hangi mektuplar olduklarını bilmediklerini ve belirtilen tüm sebeplerden dolayı davanın reddi yönünde karar verilmesini talep etmiştir. Davalılardan ...'nin davaya cevap vermediği anlaşılmıştır.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 10/07/2018 tarih ve 2014/1461 Esas - 2018/722 Karar sayılı kararında; "...Tarafların iddia ve savunmaları kapsamında ileri sürdüğü hususlar, davacı banka kayıtları, temin edilen icra dosyaları bir bütün olarak değerlendirildiğinde BDDK kararı ile ... bankası, ..., ... ve ... A.Ş' nin birleştirilmesine karar verildiği diğer üç bankanın ... A.Ş' ye devri ile birleştirmenin gerçekleştiği, ... A.Ş' nin Beşiktaş şubesi tarafından davalı ... A.Ş' ye genel kredi sözleşmeleri çerçevesinde farklı tarihlerde kredi kullandırımı gerçekleştirdiği nakdi (TL ve USD cinsi) ve gayri nakdi (Gümrük Müdürlüklerine, Mahkemelere verilen teminat mektupları) kredi kullandırımı sonrası Bayındır grubunun ödeme güçlüğü içinde olması sonucu bu grup ile alacaklı bankalar kurulu arasında 25/10/2002 tarihli finansal yeniden yapılandırma sözleşmesi imzalandığı, ancak geri ödemelerin gerçekleşmediği bunun üzerine borçlu ve kefil olan davalılara ihtarname gönderilerek nakdi kredilerin ödenmesi gayri nakdi kredi tutarı yönünden hesaplanan teminat tutarının faizsiz bir hesapta bloke edilmesi istenmiş ise de ihtarnameye rağmen ödeme yapılmaması nedeni ile haklarında icra takibi başlatıldığı, bilirkişi raporundaki faiz hesaplamalarının tarafların temerrüt tarihleri ve sözleşmedeki faiz oranları çerçevesinde dosya kapsamında uygun olduğu anlaşılmakla davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş bilirkişi raporunda ... yönünden 10.000,00-TL'lik genel kredi sözleşmesinden bahsedilerek toplam sorumlu tutarın 10.000,00-TL olduğu belirtilmiş ise de yeniden yapılandırma sözleşmesi dikkate alındığında borcun tamamından sorumlu olması gerektiği kanaatine varılarak davanın asıl borçlu ve müteselsil kefil olarak tüm davalılar yönünden kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir. Likit nitelikte banka alacağının haksız itiraz nedeni ile yasal koşulları bulunan icra inkar tazminatı talebini de hesaplanan nakdi alacak tutarı üzerinden kabulüne karar verilmiştir...."gerekçesi ile, Davanın KISMEN KABULÜ ile, İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı takibine davalının yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin 20.646,58-TL asıl alacak, 13.475,33-TL faiz, 11,00 TL BSVM, 673,77 TL masraf olmak üzere toplam 34.795,68-TL üzerinden devamına, Asıl alacağa takip tarihinden itibaren yıllık %44 temerrüt faizi yürütülmesine, Gayrinakdi alacak talebi ile ilgili olarak 47.485,72-TL'nin davalılar ... A.Ş, ... A.Ş ve ...'ten tahsili ile faiz getirmeyen bir hesapta depo edilmesine, 6.959,13 TL icra inkar tazminatının davalılar ... A.Ş, ... A.Ş ve ...' ten alınıp davacıya verilmesine, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesi ile, Müvekkili bankanın yönetimi ve denetimi fon tarafından yürütüldüğünden 01/11/2005 tarihinde yürürlüğe giren 19/10/2005 tarih 5411 sayılı Bankacılık Kanunu 140.maddesi ve 4389 sayılı Bankalar Kanununun 14.maddesinin 5/c maddesi uyarınca her türlü harçtan muaf olduğunu, Mahkeme hükmünde nakdi alacak için hüküm verilen alacak kalemleri toplamı 34.806,68.TL olduğunu, hükümde maddi hata bulunduğunu, BMV'de hatalı ve eksik hüküm altına alındığını, Müvekkili banka ile bilirkişi hesaplaması ve mahkeme hükmü arasında 8.303,52.TL fark olduğunu, bu farkın müvekkili banka hesaplamasında, 19017 numaralı teminat mektubuna ait komisyon tutarının hem ihtarname bakiyesine konu edilmesinden, hem de ihtar tarihi sonrası, söz konusu teminat mektubunun müvekkili banka kayıtlarından çıkışı yapılan tarih olan 17/04/2013 tarihine kadar yansıyan komisyonların da takibe konu hesaplamaya dahil edilmesinden kaynaklandığını, Davalıların teminat mektubu komisyon borçlarından da teminat mektubunun iadesi veya teminat mektubu bedelinin depo edilmesinden de müvekkili bankaya karşı sorumlu olduklarını, Müvekkili bankanın dava konusu teminat mektupları ile taahhüt edilen risklerin gerçekleşip gerçekleşmediğini araştırma yükümlülüğü bulunmadığını, bu yükümlülük borçlulara ait olup teminat mektubunun risk çıkışının yapılabilmesi için mektubun müvekkili bankaya iade edilmesi ya da mektup muhatabından mektup ile ilgili alacağının kalmadığına dair ibraname getirilmesi gerektiğini, Teminat mektubu iade edilinceye kadar müvekkili bankanın komisyon talep hakkı bulunduğunu, Davaya konu teminat mektuplarının vadesiz olduğunu, vadesiz teminatmektuplarında mektup tazmin edilene veya iade edilene kadar bankanın komisyon isteme hakkı bulunduğunu, Müvekkili banka yükümlülüğünde olmamasına rağmen müvekkili banka tarafından bilirkişinin komisyon hesaplamasında, hesaplamaya dahil etmediği 19017 numaralı 2.103,22.TL tutarlı teminat mektubu muhatabı İstanbul Fındık Mamulleri İhracatçıları Birliğine mektup akıbeti ile ilgili gönderilen 14/03/2013 tarih ... nolu dosyadan mübrez yazıya muhatap tarafından gönderilen yine dosyada mübrez 21/03/2013 tarih 3324 sayılı yazı ile; "yapılan araştırma neticesinde söz konusu ihracatçı adına düzenlenen mektubun, firmanın gerçekleştirdiği iç fındık ihracatları için Destekleme Fiyat İstikrar Fonunu yatırması, fonun yattığına dair belgelerini Birliğimize ibraz etmesi ve gerekli yazışmalar ile teminat mektubuna konu işlemin tamamlanmasından sonra ihracatçı firmaya teslim edildiği anlaşılmış olup, tarafınızdan talep edilen ibraname ekte sunulmaktadır." denilerek bu mektupla ilgili ibraname gönderildiğini, gönderilen işbu ibraname üzerine müvekkili banka kayıtlarında 17/04/2013 tarihinde 2.103,22.TL tutarlı teminat mektubunun risk çıkışı yapıldığını, Bilirkişi raporuna itirazlar üzerine alınan 02/01/2018 tarihli bilirkişi ek raporunda takip tarihi itibari ile hesaplanan nakdi alacak tutarı bu defa 25.882,03.TL asıl alacak + 16.892,34.TL temerrüt faizi + 844,17.TL BSMV olmak üzere toplam 43.618,54.TL olarak tespit edildiğini, Bilirkişi ek raporunda bilirkişi tarafından hesaplanan işbu tutarın takip tutarının da üzerinde olduğunu, davadaki haklılıkları açıkça işbu ek raporda bilirkişi tarafından da tespit edildiğini, ancak mahkeme tarafından ek rapora itibar edilmeyerek kök rapordaki hesaplama kapsamında hüküm kurulduğunu, bilirkişi ek raporundaki nakdi alacak yönünden yapılan 43.618,54.TL tutarlı hesaplama kapsamında davanın aynen kabulüne karar verilmesi gerekirken, alacağın eksik hüküm altına alınmasının kabul edilemez olduğunu, BMV'nin eksik hüküm altına alınması ve takipten sonrası için BMV yönünden hüküm kurulmamasının usul ve yasaya aykırı olduğunu, Dava konusu alacağa BMV uygulanması gerektiğini, davalıların genel kredi sözleşme hükümleri kapsamında BMV'den de sorumlu olduklarını, Takipten sonrası dönem için de müvekkili banka talepleri kapsamında takip talebinde de belirtildiği üzere asıl alacağa temerrüt faizi ve BMV uygulanması gerektiğini, Gayrinakdi alacağın depo tarihi itibariyle güncel değerinin depo edilmesi gerektiğini, İleri sürerek istinaf başvurusunun kabulü ile, ilk derece mahkemesi kararının müvekkili banka aleyhine verilen hükümlerinin istinaf incelemesi sonucunda kaldırılmasına, davanın kabulüne, davalılar aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK'nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dava, davacı bankayla devren birleştirilen ... A.Ş. ile dava dışı ... A.Ş. arasında akdedilen genel kredi sözleşmeleri çerçevesinde kullandırılan teminat mektuplarından tazmin edilmiş olanın bedeli ve işlemiş komisyonlarının nakdi alacak olarak tahsili, meri teminat mektuplarının da gayri nakdi alacak olarak deposunu teminen yapılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile, İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı takibine davalının yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin 20.646,58-TL asıl alacak, 13.475,33-TL faiz, 11,00 TL BSVM, 673,77 TL masraf olmak üzere toplam 34.795,68-TL üzerinden devamına, Asıl alacağa takip tarihinden itibaren yıllık %44 temerrüt faizi yürütülmesine, Gayrinakdi alacak talebi ile ilgili olarak 47.485,72-TL'nin davalılar ... A.Ş, ... A.Ş ve ...'ten tahsili ile faiz getirmeyen bir hesapta depo edilmesine, karar verilmiş ve karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur. Davalılardan ... A.Ş' nin iflas ettiği gerekçesiyle bu davalı yönünden dava dosyası tefrik edilerek mahkemenin 2017/441Esasına kaydedildiği anlaşılmıştır. Davaya konu İstanbul ... İcra müdürlüğünün ... sayılı dosyası incelendiğinde; davacı bankayla devren birleştirilen ... A.Ş. ile dava dışı ... A.Ş. arasında akdedilen genel kredi sözleşmelerinden kaynaklanan 25.762,31 TL asıl alacak, 16.494,18 TL faiz, 843,71TL BSMV olmak üzere toplam 43.099,20 TL nakdi alacağın tahsili ve teminat mektuplarından kaynaklanan 47.485,72 TL gayri nakdi alacağın deposunu teminen müteselsil kefil olan davalılar ve dava dışı borçlu şirket ile dosyası tefrik edilen diğer kefille karşı ilamsız icra takibi başlatıldığı, davalı kefillerin takibi itiraz etmeleri üzerine eldeki itirazın iptali davasının açıldığı anlaşılmaktadır. Mahkemece mali müşavir, bankacı ve borçlar hukuku öğretim üyesi bilirkişi heyetinden rapor alınmış ve bu rapora davacı vekili ile davaya cevap veren davalılar vekilinin itirazı üzerine bilirkişi heyetinden ek rapor alınmış, kararda bilirkişi heyetinden alınan 02/01/2018 tarihli ek raporda tarafların kök rapora yönelik itirazları değerlendirildiğinin belirtildiği halde ek rapora neden itibar edilmeyerek kök rapor doğrultusunda karar verildiğinin gerekçesinin açıklanmadığı görülmüştür. Mahkemece alınan ek raporda;''...2.103,22 TL. Bedelli teminat mektubunun risk çıkışı adı geçen birliğin yazısı üzerine 21/03/2013 tarihinde gerçekleştiği, davacı dava tarihinden önce teminat mektubunun 20/11/1997 tarihinde mektup lehtarı şirkete (... A.Ş.) iade edildiği konusunda bilgi sahibi olduğundan hesaplanan komisyonun, komisyon BSMV.'si,faiz ve faizin BSMV.'si toplamının açılan davada dikkate alınması gerektiği noktasından hareketle toplam 5.176,84 TL. Banka alacağından düşülmek sureti ile davalıların sorumlu oldukları miktarların hesaplandığını, mahkemenin davacı itirazlarının yerinde olduğuna karar vermesi halinde yeniden hesaplama yapıldığını ve yapılan hesaplamaya göre 43.618,54 TL. Olduğu belirtilmiştir.Banka teminat mektubunun bankaya iade edilmediği sürece bankanın teminat mektubundan kaynaklı riski devam ettiğinden banka komisyon almaya devam edecektir. Davacı banka kayıtlarında, 2.103,22 TL. Bedelli teminat mektubunun 17/04/2013 tarihinde risk çıkışı yapıldığı belirtilmekle ve aksi yönde de savunma olmadığı tespit edilmekle, mahkemece taleple bağlılık kuralıda gözetilerek ek bilirkişi raporundaki tespitler, doğrultusunda davanın tüm davalılar yönünden kabulüne karar verilmesi gerekirken yukarıdaki şekilde kısmen kabulüne karar verilmesi yerinde olmayıp davacı vekilinin istinaf sebebi yerinde görülmüştür. Davacının depo alacağındaki faiz talebi teminat mektubunun tahsili halinde geçerli olup tahsil edildiğine dair iddia olmadığı gibi bu yönde dosya içerisinde bilgi ve belge de olmadığı ve teminat mektuplarında mektup metninde yazan miktar neyse o miktarının deposu istenebileceğinden; davacı vekilinin depo talebine yönelik istinaf sebepleri yerinde görülmemiştir. Sonuç olarak; davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının HMK'nın 353/1-b2 maddesi uyarınca kaldırılarak, dairemizce yukarıdaki açıklamalar ışığında yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; Davacının istinaf başvurusunun KISMEN KABULÜ ile; İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 10/07/2018 tarih ve 2014/1461 Esas - 2018/722 Karar sayılı kararın HMK'nın 353/1-b2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, dairemizce esas hakkında yeniden hüküm kurulmak suretiyle, 1-Davanın KABULÜ ile; İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı icra takibine davalıların yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin; 25.762,31.TL asıl alacak, 16.494,18.TL. işlemiş faiz, 843,71.TL BSMV olmak üzere toplam talep gibi 43.099,20.TL üzerinden devamına, 25.762,31 TL. asıl alacağa takip tarihinden tahsil tarihine kadar yıllık % 44 temerrüt faizi ve faizin %5 gider vergisi uygulanmasına, 2- Gayrinakdi alacak talebi ile ilgili olarak 47.485,72-TL'nin davalılar ... A.Ş, ... A.Ş ve ...'ten tahsili ile faiz getirmeyen bir hesapta depo edilmesine, 3-Kabul edilen 43.099,20.TL. Alacağın %20 oranında (8.619,84.TL. ) icra inkar tazminatının davalılar ... A.Ş, ... A.Ş ve ...' ten alınarak davacıya verilmesine,
İLK DERECE MAHKEMESİ YÖNÜNDEN: 4-Alınması gereken 6.256,17.TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına, 5-Davacı tarafından sarf edilen 499,50.TL posta ve tebligat gideri, 2.400,00.TL bilirkişi gideri olmak üzere toplam 2.899,50.TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, 6-Davalılar tarafından sarf edilen yargılama giderlerinin kendi üzerlerinde bırakılmasına, 7-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden dairemiz karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca davacı lehine hesap ve takdir olunan 12.650,57.TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, 8-Bakiye gider avansı varsa talep halinde yatıran tarafa iadesine,
İSTİNAF YÖNÜNDEN: 9-Davacı taraf harçtan muaf olduğundan, istinaf harçlarının tahsiline ilişkin olarak karar verilmesine yer olmadığına, 10-Davacı tarafından sarf edilen toplam (32,50.TL+65,00.TL=) 97,50.TL dosyanın Bölge Adliye Mahkemesi'ne gidiş-dönüş giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, 11-Bakiye gider avansı varsa talep halinde yatıran tarafa iadesine, 12-Kararın ilk derece mahkemesince taraflara tebliğe gönderilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda 13/10/2021 tarihinde HMK'nın 362/1-a maddesi gereğince kesin olarak oy birliği ile karar verildi.