Yargıtay 7. Ceza Dairesi 2021/12867 Esas 2022/2675 Karar Sayılı İlamı

Karşılıksız çek düzenleme suçundan sanık ...'nın, 5941 sayılı Çek Kanunu'nun 5/1 ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 53/2. maddeleri gereğince 19.750,00 Türk Lirası adlî para cezası ile cezalandırılmasına dair ... İcra Ceza Mahkemesi'nin 07/03/2017 tarihli ve 2017/30 esas, 2017/265 sayılı kararının kesinleşmesini müteakip, infaz savcılığı tarafından 5941 sayılı Kanunun 5/1. fıkra 2. cümlesinin Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilmesi üzerine oluşan tereddüdün giderilmesi talebi üzerine, cezanın aynen infazına ilişkin anılan Mahkemenin 02/02/2018 tarihli ve 2017/30 Esas, 2017/265 sayılı ek kararına yapılan itirazın reddine dair ... İcra Ceza Mahkemesi'nin 08/02/2018 tarihli ve 2018/37 değişik iş sayılı kararı aleyhine Yüksek Adalet Bakanlığı'ndan verilen 14/09/2020 tarihli kanun yararına bozma istemini içeren dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 01.10.2020 tarihli ve KYB. 2020-81046 sayılı ihbarnamesi ile daireye verilmekle okundu.
Mezkür ihbarnamede;
... İcra Ceza Mahkemesi'nin 07/03/2017 tarihli ve 2017/30 Esas, 2017/265 sayılı gerekçeli kararında, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 52/2. maddesi yerine aynı Kanun'un 53/2. maddesinin yazılmasının mahallinde düzeltilebilecek maddî hata olduğu düşünülerek yapılan incelemede;
1-... İcra Ceza Mahkemesi'nin 07/03/2017 tarihli ve 2017/30 Esas, 2017/265 sayılı kararı yönünden yapılan incelemede;
Suç tarihinde yürürlükte bulunan 5941 sayılı Çek Kanunu'nun 6728 sayılı Kanunla değişik "Ceza sorumluluğu, çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı" başlıklı 5/1. maddesindeki "(1) (Değişik: 15/7/2016-6728/63 md.) Üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanuni ibraz süresi içinde ibrazında, çekle ilgili olarak “karşılıksızdır” işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında, hamilin şikâyeti üzerine, her bir çekle ilgili olarak, binbeşyüz güne kadar adli para cezasına hükmolunur. Ancak, hükmedilecek adli para cezası; çek bedelinin karşılıksız kalan miktarı, (10/10/2017 tarihli ve 30206 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesi'nin 26/7/2017 tarihli ve E.: 2016/191, K.: 2017/131 sayılı Kararı ile, bu fıkranın ikinci cümlesinde bulunan “çekin üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanuni ibraz tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı Kanuna göre ticari işlerde temerrüt faizi oranı üzerinden hesaplanacak faizi ile takip ve yargılama gideri toplamından” ibaresi iptal edilmiştir.) az olamaz. Mahkeme ayrıca, çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağına; bu yasağın bulunması hâlinde, çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağının devamına hükmeder. Yargılama sırasında da resen mahkeme tarafından koruma tedbiri olarak çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağına karar verilir. Çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı, çek hesabı sahibi gerçek veya tüzel kişi, bu tüzel kişi adına çek keşide edenler ve karşılıksız çekin bir sermaye şirketi adına düzenlenmesi durumunda ayrıca yönetim organı ile ticaret siciline tescil edilen şirket yetkilileri hakkında uygulanır. Koruma tedbiri olarak verilen çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı kararlarına karşı yapılan itirazlar bakımından 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 353 üncü maddesinin birinci fıkrası hükmü uygulanır. Bu suçtan dolayı açılan davalar icra mahkemesinde görülür ve İcra ve İflas Kanununun 347, 349, 350, 351, 352 ve 353 üncü maddelerinde düzenlenen yargılama usulüne ilişkin hükümler uygulanır. Bu davalar çekin tahsil için bankaya ibraz edildiği veya çek hesabının açıldığı banka şubesinin bulunduğu yer ya da hesap sahibinin yahut şikâyetçinin yerleşim yeri mahkemesinde görülür..." ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun "Şikayet" başlıklı 347. maddesindeki "Bu Bapta yer alan fiillerden dolayı şikâyet hakkı, fiilin öğrenildiği tarihten itibaren üç ay ve her halde fiilin işlendiği tarihten itibaren bir yıl geçmekle düşer." şeklindeki düzenlemeler karşısında, somut olayda sanık hakkında, 20/08/2016 keşide tarihli ve 20.000,00 Türk lirası bedelli çekin süresinde ibrazında karşılıksız çıkması nedeniyle şikâyetin 5941 sayılı Çek Kanunu'nun 6728 sayılı Kanunla değişik 5/1. fıkrasında yazılı usulde belirtilen ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 347. maddesinde düzenlenen üç aylık hak düşürücü süre içerisinde yapılmadığı gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesinde,
2-... İcra Ceza Mahkemesi'nin 08/02/2018 tarihli ve 2018/37 değişik iş sayılı kararı yönünden yapılan incelemede;
10/10/2017 tarihli ve 30206 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesi'nin 26/07/2017 tarihli ve 2016/191 Esas 2017/131 sayılı kararı ile 5941 sayılı Kanunun 1. fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan, “çekin üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanuni ibraz tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı Kanuna göre ticari işlerde temerrüt faizi oranı üzerinden hesaplanacak faizi ile takip ve yargılama gideri toplamından” şeklindeki ibarenin iptal edildiği;
Her ne kadar 1982 Anayasasının 153/5. maddesine göre, Anayasa Mahkemesi iptal kararlarının geriye yürümeyeceği belirtilmiş ise de; söz konusu iptal kararının sanık lehine bir durum ortaya çıkardığı, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 7/2. maddesinde, "Suçun işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanun ile sonradan yürürlüğe giren kanunların hükümleri farklı ise, failin lehine olan kanun uygulanır ve infaz olunur." ve 5252 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunun 9/3. maddesindeki “Lehe olan hüküm, önceki ve sonraki kanunların ilgili bütün hükümleri olaya uygulanarak, ortaya çıkan sonuçların birbirleriyle karşılaştırılması suretiyle belirlenir.” şeklindeki düzenlemeler uyarınca, sanığın hukuki durumun yeniden değerlendirilerek lehe olan, söz konusu iptal kararı sonrası yürürlük kazanan 5941 sayılı Kanunun 5/1. maddesinde yer alan, "(Değişik: 15/7/2016-6728/63 md.) Üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanuni ibraz süresi içinde ibrazında, çekle ilgili olarak “karşılıksızdır” işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında, hamilin şikâyeti üzerine, her bir çekle ilgili olarak, binbeşyüz güne kadar adli para cezasına hükmolunur. Ancak, hükmedilecek adli para cezası; çek bedelinin karşılıksız kalan miktarı, (…)(2) az olamaz." hükmü gereğince sanık lehine bir karar verilmesi gerektiği gözetilmeden, itirazın kabulü yerine, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde, isabet görülmemiş ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu kanun yararına bozmaya atfen ihbar olunmuş bulunmakla Türk Milleti adına gereği görüşülüp düşünüldü;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarnamesinin (1) numaralı içeriği yerinde görüldüğünden, ... İcra Ceza Mahkemesi'nin 07/03/2017 tarihli ve 2017/30 Esas, 2017/265 sayılı kararının CMK'nun 309/4-d maddesi uyarınca BOZULMASINA, sanık hakkında suça konu çek açısından verilen adli para cezası ile çek düzenleme ve çek hesabı açmaktan yasaklanma hükmü yerinde olmadığı anlaşıldığından, bozma nedenine göre; gerekçeli kararın HÜKÜM kısmının tamamen ortadan kaldırılmasına ve yerine;
"Sanık hakkında karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet verme suçundan açılan davada; şikayetçinin 2004 sayılı İİK'nin 347. maddesinde öngörülen şikayet süresinden sonra şikayette bulunduğu anlaşılmakla, ŞİKAYET HAKKININ DÜŞÜRÜLMESİNE, ibaresinin eklenilmesine, bozma nedenine göre kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarnamesinin (2) numaralı içeriğinde yer alan ... İcra Ceza Mahkemesi'nin 08/02/2018 tarihli ve 2018/37 değişik iş sayılı kararı hakkında bir karar verilmesi sonucu etkili olmayacağından, bu talep bakımından KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, 14.02.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.