9. Hukuk Dairesi 2014/21174 E. , 2015/34121 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : İSTANBUL 7. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 08/04/2014
NUMARASI : 2009/872-2014/200
Taraflar arasındaki, kıdem tazminatı, manevi tazminat ile fazla mesai ücreti, genel tatil ücreti, gezi ücreti, cep telefonu kullanım bedeli alacağı, editoryal fotoğraf alacağı, can güvenliği tehlikesi alacağı, ulaşım gideri alacağı, yıllık izin ücreti, bilgisayar ve fotoğraf makinası amortisman bedeli alacaklarının ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle gerçekleşen miktarın faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ilişkin, hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyizen incelenmesi istenilmiş olup, davalı avukatı tarafından duruşma talep edilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 01/12/2015 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davalı adına Avukat A. T. B. ile karşı taraf adına Avukat S. A. geldiler. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalı işverenlik nezdinde haber muhabiri olarak çalıştığını, kıdem tazminatının eksik ödendiğini, görevi gereği yaptığı fazla mesai, ulusal bayram genel tatiller ile dini bayramlardaki çalışmalar karşılığı ücretlerin ödenmediğini, yıllık izinlerinin tam olarak kullandırılmadığını ve diğer bazı haklarının ödenmediğini ileri sürerek, fark kıdem tazminatı ile manevi tazminat, yıllık ücretli izin, fazla çalışma, genel tatil, yıllık izin ve ödenmeyen gezi ücreti alacağı, cep telefonu kullanım bedeli alacağı, editoryal fotoğraf alacağı, can güvenliği tehlikesi alacağı, ulaşım gideri alacağı, bilgisayar ve fotoğraf makinası amortisman bedeli alacaklarını istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, davacının kıdem tazminatının kanun ve toplu iş sözleşmesine uygun bir şekilde eksiksiz ödendiğini, fazla mesai ve diğer iddialarının gerçeğe uygun olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı, reddedilen alacaklar bakımından, bir kısım alacakların eksik hesaplandığı ve faiz yönlerinden, davalı ise hizmet süresi, kabul edilen alacaklar yönünden ve faiz türünün hatalı olduğu gerekçesi ile temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan istekler bakımından uygulanması gereken faiz oranı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanununun 61 inci maddesinde, “Toplu iş sözleşmesine dayanan eda davalarında ifaya mahkum edilen taraf, temerrüt tarihinden itibaren, bankalarca uygulanan en yüksek işletme kredisi faizi üzerinden temerrüt faizi ödemeye de mahkum edilir” şeklinde kurala yer verilerek, uygulanması gereken faiz oranı belirtilmiştir. Toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan işçilik alacaklarından ödeme günü açıkça kararlaştırılmış olanlar bakımından belirlenen ödeme tarihi, ödeme günü tespit edilmemiş olanlar yönünden ise işverenin temerrüde düşürüldüğü tarihten itibaren bankalarca uygulanan en yüksek işletme kredisi faizine karar verilmelidir. Dava dilekçesinde yasal faiz istenmiş olması da bu bakımdan sonuca etkili değildir. Yukarıda sözü edilen faiz 2822 sayılı Yasada belirlenmiş olmakla, işçinin isteği bahsi geçen özel faiz olarak anlaşılmalıdır.
Yasada sözü edilen faizin uygulanabilmesi için işçilik alacağının toplu iş sözleşmesinden doğmuş olması gerekir. Yasal bir hakkın toplu iş sözleşmesinde tekrar edilmiş olması bu konuda yeterli değildir. Dairemizce, 6772 sayılı Yasada öngörülen ilave tediye alacağının toplu iş sözleşmesinde tekrar edilmiş olması durumunda, sözü edilen alacağın yasadan kaynaklandığı sonucuna varılmış ve yasal faiz yürütülmesi gerektiği kabul edilmiştir.
Diğer yandan, alacağın bir kısmının yasadan bir kısmının ise toplu iş sözleşmesinden doğması halinde, kural olarak yasadan ve toplu iş sözleşmesinden doğan miktarlar ayrı ayrı belirlenmeli ve yasadan kaynaklanan için yasal faize, toplu iş sözleşmesi sebebiyle ödenmesi gereken miktar yönünden ise işletme kredisi faizine karar verilmelidir.
Somut olayda, dosyadaki bilgi ve belgelerden sendika üyesi olduğu anlaşılan davacının TİS e dayalı alacaklarına; kıdemli işçiliğe özendirme ödülü, bilgisayar ve fotoraf makinesi amortisman bedeli ve yemek ücreti alacaklarına 2882 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanununun 61 inci maddesi gereğince bankalarca uygulanan en yüksek işletme kredisi faizi yürütülmesi gerekir. Ancak davacının dava dilekçesinde ve ıslah dilekçesinde en yüksek muvduat faizi talep etmesi karşısında, en yüksek mevduat faizini geçmemek üzere, en yüksek işletme kredisi faizi uygulanması yerine, yasal faizi geçmemek üzere işleyecek en yüksek banka mevduat faizi uygulanması hatalı olup, bozma sebebi ise de bu yanlışlığın düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden hükmün HMK.nun geçici 3/2. maddesi yollaması ile HUMK. nun 438/7. maddesi uyarınca düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
F) Sonuç:
Hüküm fıkrasının; 4,5 ve 6. bentlerinin tamamen silinerek yerlerine,
" 4) 3.481,33 TL net kıdemli işçiliğe özendirme ödülünün, 100 TLsinin dava tarihinden itibaren, kalanın ıslah tarihi olan 10.06.2012 tarihinden itibaren istem gibi en yüksek mevduat faizini geçmemek üzere, en yüksek işletme kredisi faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
5) 2.902,78 TL bilgisayar ve fotoğraf makinası amortisman bedelinin 100 TL.sinin dava tarihinden itibaren,kalanın ıslah tarihi olan 10.06.2012 tarihinden itibaren istem gibi en yüksek mevduat faizini geçmemek üzere, en yüksek işletme kredisi faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine
6) 2.375,00 yemek ücretinin 100 TLsinin dava tarihinden, kalanın ıslah tarihi olan 10.06.2012 tarihinden itibaren en yüksek mevduat faizini geçmemek üzere, en yüksek işletme kredisi faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine," bentlerinin yazılmasına hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA, davacı yararına takdir edilen 1.100.00 TL duruşma avukatlık parasının davalıya yükletilmesi ile aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine, 01/12/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.