MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi


Taraflar arasındaki asıl ve birleşen menfi tespit davalarının bozmaya uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen davaların kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde asıl ve birleşen davada davalılardan ... Faktoring A.Ş. vekili ve ... tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- KARAR -

Asıl ve birleşen davada, davacı ... vekili, daha önce davacının yönetim kurulu asil üyesi ve muhasebe sorumlusu, ayrıca davalı ... İktisadi İşletmesi"nin müdürü olan dava dışı ... isimli şahsın, davacıya ait imzalı çekleri alarak kayıplara karışması nedeniyle görevlerinden alındığını, hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunulduğunu, ..."ın, davacının elinden rızası hilafına çıkan bu çeklerden ikisinin lehdar kısmına davalı ... işletmenin, diğer ikisinin lehdar kısmına ise muhasebecisi olduğu davalı ... Çeviri Danışmanlık Ltd. Şti."nin isimlerini yazdığını, ancak müvekkili ile davalı ... işletme ve diğer davalı şirket arasında bu çekler kapsamında herhangi bir ticari ilişki olmadığını, ..."ın lehdarı iktisadi işletme olan çekleri daha sonra kendi imzası ile ciro ederek davalı ... Çeviri Danışmanlık Ltd. Şti."ne devrettiğini, davalı ... Çeviri Danışmanlık Şirketi"nin ise tüm bu çekleri ciro yoluyla davalı ... Faktoring A.Ş."ye devrettiğini, davalı ..."nin ise çekleri faktoring şirketi adına bankaya ibraz eden konumunda olduğunu, davacının bu çekler nedeniyle davalılara karşı bir sorumluluğunun olmadığını birleşen dava yönünden asıl davaya konu edilen ve müvekkilinin lehdarı olduğu iki adet çek kapsamında davacı ile davalı ... Çeviri Danışmanlık Ltd. Şti. arasında herhangi bir ticari ilişki olmadığını ileri sürerek dava konusu çekler nedeniyle davacının davalılara karşı borçlu olmadığının tespitine ve % 40 kötüniyet tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Asıl ve birleşen davalarda davalı ... Faktoring A.Ş. vekili, ... Faktoring A.Ş. ile davalı ... Çeviri Danışmanlık Ltd. Şti. arasında akdedilen faktoring sözleşmesi gereğince dava konusu çeklerin teslim alındığını, davalı factoring şirketinin kambiyo senetlerini fatura ile tevsik etme mecburiyetini yerine getirdiğini, davalı ..."nin ise çekleri faktoring şirketi adına bankaya ibraz eden çalışanı olduğunu savunarak asıl ve birleşen davanın reddini istemiştir.
Asıl ve birleşen davada diğer davalılar, davaya cevap vermemişlerdir.
Mahkemece toplanan delillere göre, tanık olarak dinlenen davacı cemiyet yetkilisi ..."nın beyanı ile ... hakkındaki ceza davasının davacı iddialarının doğruluğunu teyit ettiği, dava konusu çeklerin davacıların ticari defterlerinde de kayıtlı olmadığı, dolayısıyla çeklere ilişkin bedelsizlik iddiası ispat edilmiş olup bunun aksinin davalı yanca ispatlanamadığı, bedelsizlik iddiasına ilişkin şahsi def"inin davalı faktoring şirketine ve onun çalışanı olduğu anlaşılan davalı ..."ye karşı da ileri sürülebileceği gerekçesiyle asıl ve birleşen davaların kabulüne, takibe konu 4 adet çekten dolayı asıl ve birleşen dava davacılarının davalılara borçlu olmadıklarının tespitine, takibe konu çeklerin iptaline, koşulları oluşmadığından birleşen davadaki davacı yanın kötüniyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiş, hüküm asıl ve birleşen dava davalısı ... Faktoring A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 2015/16072 esas, 2016/195 karar sayılı ve 18/01/2016 tarihli bozma ilamı ile “Dosyada bulunan, asıl dava davacısı ..."nin tüzüğünün cemiyet adına imza selahiyeti başlıklı 39. maddesinin A bendinde “Cemiyet adına imza olunan çek ve senetlerde genel başkan veya genel başkan yardımcılarından birinin imzası ile genel muhasipin imzası birlikte bulunur” hükmüne yer verilmiştir. Bu durumda dava konusu çeklerin davacıyı sorumluluk altına sokabilmesi için belirtilen tüzük hükmü uyarınca çift imza ile düzenlenmesi gerekir. Bu husus mutlak defilerden olup, herkese karşı ileri sürülebilir. Mahkemece bu yönde inceleme yapılmadan karar verilmesi doğru olmamış mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.” gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesinde, davaya konu çeklerin ... adına keşide edilip çeklerdeki keşideci imzasının cemiyet yetkilisi ..."ya ait olduğu, Yargıtay bozma ilamında belirtildiği üzere asıl dava davacısı ..."nin tüzüğünün cemiyet adına imza selahiyeti başlıklı 39. maddesinin A bendinde “Cemiyet adına imza olunan çek ve senetlerde genel başkan veya genel başkan yardımcılarından birinin imzası ile genel muhasipin imzası birlikte bulunur” hükmüne yer verildiği, bu durumda dava konusu çeklerin davacıyı sorumluluk altına sokabilmesi için belirtilen tüzük hükmü uyarınca çift imza ile düzenlenmesi gerektiği, bu husus mutlak def"ilerden olup, herkese karşı ileri sürülebileceğinden, asıl dava yönünden davanın kabulü ile davaya konu çeklerden dolayı davacı ... Cemiyetinin davalılara borçlu olmadığının tespitine, birleşen dava yönünden dava konusu edilen 11/03/2008 tarih, 18.400,00-TL bedelli çek ile 18/04/2008 tarih, 10.640,00-TL bedelli çeklerin asıl dosya davacısı ... adına keşide edilip lehtar olarak birleşen dosya davacısı ... İktisadi İşletmesine verildiği, ondan da ... İktisadi İşletmesi Müdürü tarafından ... tarafından ciro edilerek ...Şti. "ne devredildiği, davaya konu çeklerin davacı ... ile ... İktisadi İşletmesinin ticari defterlerinde kayıtlı olmadığı, davacı şirketler ile davalı ... Çeviri...Şti. arasında ticari ilişki tespit edilemediği, tanık olarak dinlenen davacı Cemiyet yetkilisi ..."nın beyanı ile ... hakkındaki ceza davasının davacı iddialarının doğruluğunu teyit ettiği, dolayısı ile davaya konu çeklerin bedelsizlik iddiası ispat edilmiş olup, bunun aksinin davalı yanca ispatlanamadığı, davaya konu çeklerin bedelsiz kalması nedeni ile bir alacak doğmadığı için temlik edilecek bir alacağın da bulunmadığı ve faktoring şirketinin finansman desteği sağlayacağı bir mal da olmadığı, dolayısı ile TBK"nun 167. maddesi uyarınca temlik edene karşı da ileri sürülebilecek olan def"ilerin temellük edene ve çalışanı ..."ye karşı da ileri sürülmesinin mümkün olduğu, bu hali ile davalı şirketin Faktoring Yönetmeliğinin 22/2 maddesinden ve iyi niyet savunmasından yararlanmasının mümkün olmadığı gerekçesiyle birleşen davanın da kabulüne karar verilmiş, hüküm asıl ve birleşen davada davalılardan ... Faktoring A.Ş. vekili ve ... tarafından temyiz edilmiştir.
Asıl ve birleşen menfi tespit davalarının konusu olan takibin alacaklısı davalı ... Faktoring A.Ş dava devam ederken takip dosyasındaki alacağını ... Varlık A.Ş ‘ye temlik etmiş olup bu konu dosyaya yansıdığı halde mahkemece HMK’nun 125/1 maddesi gereğince davacıya davaya temlik eden ...Faktoring A.Ş. hakkında tazminat olarak mı yoksa temlik alan hakkında menfi tespit olarak mı devam etmek isteyip istemediği sorulmadan davaya devam edilmesi yanlış olmuştur.Ayrıca hüküm kurulurken temlik alan hakkında değil temlik eden ... Faktoring A.Ş. hakkında hüküm tesis edilmiş ve temlik alanın ismi karar başlığında gösterilmemiş, ... Faktoring A.Ş.’nin tashih talebi üzerine temlik alanın ismi karar başlığına eklenmişse de bu yanlışlığın tashih ile giderilmesi mümkün değildir. Doğru olmayan tashih kararının bir an için doğru olduğu kabul edilse bile temlik eden ve temlik alanın sorumlulukları farklı olduğundan haklarında aynı şekilde hüküm kurulması doğru olmamış, usul hükümlerinin yanlış uygulanması nedeniyle hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalı ... Faktoring A.Ş. vekilinin sair, davalı ..."nin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harcın istek halinde temyiz eden asıl ve birleşen davada davalılardan .... Faktoring A.Ş. ve ..."ye iadesine, 04/12/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.