8. Hukuk Dairesi 2011/5168 E. , 2011/5614 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil
... tereke temsilcisi ... ve müşterekleri ile Hazine, ... ve Yatıksırt Köyü Tüzel Kişiliği aralarındaki dava hakkında ... Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 04.02.2009 tarih ve 269/41 sayılı hükmün Dairenin 14.04.2011 gün ve 1366/2190 sayılı ilamıyla bozulmasına karar verilmişti. Davacılar tarafından süresinde kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
KARAR
Davacılar ... ve arkadaşları tarafından, davalılar Hazine, ... ve Yatıksırtı Köyü Tüzel Kişiliği aleyhine açılan tapu iptali ve tescil davasında, yapılan yargılama sonunda "... ve Yatıksırtı Köyü Tüzel Kişiliği aleyhine açılan davanın reddine, Hazine aleyhine açılan davanın kısmen kabul ve kısmen reddine" ilişkin hükmün kabule ilişkin bölümleri davalı ... vekilinin temyizi üzerine Dairenin 14.04.2011 tarih 2011/1366-2190 Esas ve Karar sayılı kararında yazılı gerekçelerle bozulmuştu. Davacılar ...ve arkadaşları süresinde vermiş olduğu karar düzeltme dilekçesinde ileri sürülen nedenlerle bozmaya ilişkin kararın kaldırılarak yerel mahkeme hükmünün onanmasını istemiştir.
Dairenin tarih ve sayısı yazılı bozma kararında; "...hava fotoğraflarına değinilmemiş ise de, dava konusu 583 parsel sayılı taşınmazla ilgili dava, TMK.nun 713/1 ve 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14. maddesi gereğince açılan dava olup, bu tür davalar nitelikleri gereği kamu düzeni ağırlıklı davalardan olduğundan, resen ve kendiliğinden araştırma ve inceleme prensibine tabidirler." Bu nedenle, bozma kararı tarafları yararına usuli kazanılmış hak doğurmaz. Öyle ise, hava fotoğrafları ve diğer eksiklikler yönünden araştırma ve inceleme yapmaya engel bir durum söz konusu değildir.
Bilindiği üzere, bir arazinin kullanım süresi ve niteliğini en iyi belirleme yöntemi hava fotoğraflarıdır. Bu hava fotoğraflarının dava tarihinden önceki yıllara ait en az iki ayrı zamana ilişkin olması gerekir. Bu konuda sağlıklı bir yargıya ulaşmak için 1975 olan tespit tarihine göre, 20 – 30 yıl öncesine ait (1945-1955 yılları arası) stereoskopik hava fotoğraflarının dosyada yer almış olması ve bu fotoğrafların uzman bilirkişi aracılığı ile usulüne uygun olarak stereoskopla incelenmesi gerekir. Ayrıca, stereoskopik çift hava fotoğrafı, bir stereoskop altında incelendiğinde arazinin üç boyutlu görülmesi, taşınmaz sınırlarının belirlenmesi bu amaçla ekilemeyen bakir alanların net bir biçimde tespitinin yapılabilmesi mümkündür. Mahkemece uyuşmazlığın net bir biçimde çözüme kavuşturulabilmesi için gerekli bulunan hava fotoğraflarından yararlanılmamıştır.
Ayrıca, ziraat mühendisi, kadastro fen elemanı, jeodezi ve fotoğrametri mühendisinden oluşacak üç kişilik uzman bilirkişi kurulu marifetiyle tespit tarihine göre 20–30 yıl öncesine ait ve iki ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının getirtilip stereoskop aletiyle yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda inceleme yaptırılarak taşınmazın niteliği, kullanım süresinin ne zaman kullanmaya başlandığı ve mera niteliğinde olup olmadığının belirlenmesine çalışılması gerekir. Tanık ve bilirkişi sözlerinin bilimsel esaslara göre hazırlanan bilirkişi raporlarıyla denetlenmesi taşınmaz üzerinde imar-ihya işlemlerine başlandığı ve tamamlandığı tarih ile tarımsal amaçlı zilyetlik başlangıç tarihi ayrı ayrı belirlendikten sonra iddia ve savunma çerçevesinde değerlendirilme yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekmektedir. Mahkemece anılan araştırma ve incelemeler yapılmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Dairece yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün bozulması gerekirken, sadece tarih ve sayısı yazılı bozma ilamındaki gerekçelerle bozma sevk edilmesi doğru olmamıştır. Bu husus, davacılar ... ve arkadaşlarının karar düzeltme isteği üzerine bu kez yapılan incelemede saptanmakla yukarıda yazılı gerekçelerle ve Dairenin 14.04.2011 tarih 2011/ 1366-2190 Esas ve Karar sayılı ilamında yazılı bulunan gerekçelerle mahalli mahkemenin kararının 6100 sayılı HMK"nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440 ve 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA ve 38,20 TL peşin harcın istek halinde karar düzeltme isteyen davacılara iadesine 01.11.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.