Danıştay 13. Daire 2020/3142 Esas 2021/779 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2020/3142
Karar No:2021/779


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Enerji A.Ş.
(… Elektrik Üretim A.Ş.)
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, RES üretim lisansı başvurusunun reddine dair … tarih ve … sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararının yeniden değerlendirilmesi suretiyle projelerine ön lisans verilmesi talebiyle 11/08/2016 tarihinde yapılan başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davada; dava konusu işlemin iptaline yönelik kararın bozularak davanın reddine ilişkin Bölge İdare Mahkemesi kararının Dairemizin onama kararıyla kesinleşmesi sonrasında yargılamanın yenilenmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davacı tarafından 04/09/2002 tarihinde, İçel İli, Sertavul Geçidi–Dikilitaş–Halkalıtepe–Höyük-Akküflen mevkilerinde kurulması planlanan "45 MW kurulu" gücündeki Karaman Rüzgâr Enerji Santrali (Karaman RES) projesi için davalı idareye üretim lisansı başvurusunda bulunulduğu, bahse konu lisans başvurusunun Kurul'un 14/12/2006 tarih ve 1012-25 sayılı kararıyla; Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği'ne sonradan eklenen 9. maddenin 4. fıkrası çerçevesinde reddedildiği, davacı tarafından bu işleme karşı dava açılmadığı, ancak davacı gibi aynı Yönetmelik maddesi ile lisans başvurusu reddedilen … Rüzgâr Enerjisinden Elektrik Üretim Santrali Ltd. Şti. (… RES) ve … Rüzgâr Enerjisinden Elektrik Üretim Santrali Ltd. Şti. (… RES) şirketleri tarafından hem bireysel işlemin hem de bu işlemin dayanağı olan Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği'nin 9. maddesinin 4. fıkrasının iptali istemiyle dava açıldığı, Danıştay Onüçüncü Dairesi'nin 11/02/2015 tarih ve E:2014/573, K:2015/487 sayılı kararı ile Yönetmeliğin 9. maddesinin sonuna eklenen 4. fıkranın iptaline karar verildiği, Yönetmelik iptali sonrasında davacı tarafından davalı idareye 04/09/2002 tarihli başvurunun yeniden değerlendirilerek projelerine önlisans verilmesi talebiyle yeni bir başvuru yapıldığı, bu başvurunun zımnen reddedildiği, bunun üzerine davacı tarafından davalı idareye sunulan 19/04/2018 tarihli bilgi edinme başvurusuyla Yönetmeliğin 9. maddesinin son fıkrasına ilişkin Danıştay Onüçüncü Dairesi'nin 2007/364 sayılı dosyasında (… RES) aldığı yürütmeyi durdurma kararına dair tüm bilgi ve belgeler ile varsa Hukuk Dairesi görüşlerinin talep edildiği, Hukuk Dairesi görüşünün davacıya gönderilmediği, KEP sistemiyle gönderilen belgeler arasında anılan Hukuk Dairesi görüşünün yer almadığı ve iletilen belgeler arasına konulmadığı, akabinde davacı tarafından tekrar davalı idareden 25/12/2018 tarihli bilgi edinme dilekçesi ile yalnızca 23/07/2007 tarih ve 2141 sayılı Hukuk Dairesi görüşünü istenmesi üzerine bu kez, “görüş yazısının on yıldan eski olması ve görüş yazısının alındığı tarihte elektronik belge sistemine geçilmemiş olması nedeniyle” kayıtlarında bulunmadığının belirtildiği ve davacı tarafından anılan görüş yazısının sonradan haricen elde edildiği, öte yandan, Mahkemeleri tarafından verilen ara karar icabı bu dosyada bulunması gereken "idarenin meseleye dair hukuk müşavirliği görüşünün" gönderilmediği, idarece ara karar icaplarının eksik yerine getirilmesi nedeniyle bu hususun eksik kaldığı ve … Bölge İdare Mahkemesi ... Dairesinin bu hususta bilgisi dâhilinde olmadan karar verildiği, davalının Hukuk Dairesi görüşü çerçevesinde eşit işlem yapmak zorunda olduğu, aksi yorumun Anayasa’nın 10. maddesinde öngörülen “yasa önünde eşitlik ilkesi” ve davalı idarece “eşit durumdakilere eşit işlem uygulanması ilkesine" aykırı düşeceği; 2577 sayılı Kanun’un 53. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde belirtilen “lehine karar verilen tarafın eyleminden doğan bir sebeple elde edilemeyen bir belgenin kararın verilmesinden sonra ele geçirilmiş olması” şartının gerçekleştiği kanaatine ulaşıldığından davacının başvurusunun yeniden değerlendirilip bir sonuca varılması gerekirken, hiçbir değerlendirme yapılmaksızın aksi yönde tesis edilen işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmış, davacının yargılamanın yenilenmesi talebinin kabulüne, Mahkemelerinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının kaldırılmasına ve dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; 2577 sayılı Kanun'u “Yargılamanın yenilenmesi” başlıklı 53. maddesinde; lehine karar verilen tarafın eyleminden doğan bir sebeple elde edilemeyen bir belgenin kararın verilmesinden sonra ele geçirilmiş olması durumunun değerlendirilmesi gerektiği,
1-Öncelikle, belgenin niteliği irdelendiğinde;
Hükümden sonra bulunan senet veya belgenin yargılama sırasında mahkemeye sunulması hâlinde, bunun verilecek kararı etkileyecek nitelikte olması gerektiği, (Pekcanıtez Usûl Medeni Usûl Hukuku, 15. Bası, İstanbul, 2017, s.2330), kurum hukuk birimlerinin idari ve icracı birimlere tereddüt edilen konularla ilgili verdiği mütalaaların, istişâri nitelikte olduğu, uygulama ve karar alma yetkisine sahip idari makamlar için bağlayıcı nitelikte olmadığı; bir yargı kararının nasıl yorumlanacağı konusunda yargı mercilerinin işlemi tesis eden idarenin Hukuk Müşavirliklerinin görüşü ile bağlı oldukları veya en azından o görüşü incelemeleri gerektiği gibi bir sonucun kabul edilemeyeceği; … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyiz incelemesini yapan Danıştay'ın değerlendirme yaparken hiçbir mercinin, özellikle davalı idarenin Hukuk Müşavirliğinin görüşüne ihtiyaç duymayacağının bilindiği ve bunun yargı yetkisine içkin olduğu;
2-Belgenin kararın verilmesinden sonra ele geçirilmiş olması,
Dava dosyası incelendiğinde görüleceği üzere; Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın 23/07/2007 tarihli ve 2142 sayılı görüş yazısına 05/09/2018 tarihli temyiz dilekçesinin 11. sayfasında yer verildiği, eklerde 6. sırada gösterilmiş olduğu ve fiziken bu görüş yazısının eklenmiş olduğu, ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararını istinaf yoluyla inceleyen ve iptal kararını kaldırarak, davanın reddine karar veren … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi kararının Danıştay Onüçüncü Dairesi'nin 30/11/2018 tarih ve E:2018/2255, K:2018/3523 sayılı kararıyla onandığı dikkate alındığında, henüz karar verilmeden önce anılan görüş yazısının davacı tarafından elde edilmiş olduğu ve Mahkemeye sunma olanağına sahip bulunduğu, dolayısıyla davacı tarafından yargılamanın yenilenmesine gerekçe gösterilen belgenin yargılama bittikten sonra elde edilen bir belge olmadığı, İdare Mahkemesinin yargılamanın yenilenmesi talebini koşulları yönünden ziyade, hakkaniyet ve eşitlik (yargılamanın yenilenmesiyle kanun önünde eşitlik ilkesinin temin edilmiş olacağı) çerçevesinde bir değerlendirme yaparak karar verdiği, olağan kanun yolu döneminde dahi hukuki isabet taşımadığı tespit edilen bir görüşün, yargılamanın yenilenmesi aşamasında tekrar serdedilmesinde hukuki isabet bulunmadığı, yargılamanın devamı sırasında var olan görüş yazısının hiçbir bağlayıcılığının olmadığı, tamamen mahkemenin yargılama yetkisinin özünü oluşturan yargı kararlarının yorumuna ilişkin olduğu da göz önüne alındığında, anılan görüş yazısının yeni bir belge olarak yorumlanmasına ve yargılama sonuçlandıktan sonra ortaya çıktığının kabul edilmesine hukuken olanak bulunmadığı sonucuna varılmış, açıklanan nedenlerle, davalı idarenin istinaf başvurusunun kabulü ile dava konusu işlemin iptaline yönelik ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın kaldırılmasına; 2577 sayılı Kanun'un 53. maddesinin birinci fıkrası uyarınca, esastan incelenen davada yargılamanın yenilenmesi isteminin reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın 23/7/2007 tarih ve 2142 sayılı görüş yazısının esasa etkili olduğu, bu görüşün aynen kabul edilerek … RES ve … RES şirketlerine lisans verildiği, düzenleyici işlem vasfındaki yönetmeliklerin iptal kararlarının genel etkili sonuç doğurduğu, Hukuk Dairesi görüşünün temyiz dosyasında incelemeye alınmadığı ve değerlendirilmediği, bu sebeple anılan belgenin yargılanmanın yenilenmesi sebebi olduğu, bu belgenin diğer bir dosyada sunulmuş olmasına karşılık Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce değerlendirmeye alınmamış olması nedeniyle yargılamanın yenilenmesi talebinin kabul edilmesi gerektiği, Hukuk Dairesi görüşünün, davalı idarece, hileli şekilde yargılamaya sunulmadığı, lehine karar verilen tarafın karara etkisi olan bir hile kullanmış olması hâlinin, yargılamanın yenilenmesi nedeni oluşturacağı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, yargılamanın yenilenmesi sebeplerinin oluşmadığı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın 23/7/2007 tarihli ve 2142 sayılı görüş yazısının sonradan ele geçirilen bir belge olarak değerlendirilemeyeceği, zira anılan belgeye 05/09/2018 tarihli temyiz dilekçesinin 11. sayfasında yer verilmiş olduğu, Kurum'un karar organının Kurul olduğu, Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın verdiği görüşün bağlayıcı nitelikte olmadığı, istişari bir görüş yazısının yargılamanın yenilenmesi nedeni olamayacağı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.


KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Yargılamanın yenilenmesi talebinin kabulü ile dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile yargılamanın yenilenmesi talebinin reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesini teminen dosyanın ... İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine, … tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.