Danıştay 6. Daire 2019/16373 Esas 2021/2819 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/16373
Karar No : 2021/2819

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLLERİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirkete, Atık Taşıma Kabul Belgesi almadan faaliyete başladığı ve atıkları belediye tarafından belirlenmiş olan alanlar dışında bertaraf ettiğinden bahisle 2872 sayılı Çevre Kanununun 20/r maddesi uyarınca idari para cezası verilmesine ilişkin … tarihli, … sayılı Gaziantep Büyükşehir Belediyesi Zabıta Daire Başkanlığı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararının Danıştay Ondördüncü Dairesinin 05/04/2018 tarih ve E:2015/1314, K:2018/2292 sayılı kararıyla bozulması üzerine bozma kararına uyularak dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi Zabıta Daire Başkanlığı'na 2872 sayılı Çevre Kanununun idari nitelikteki cezalar başlıklı 20'nci maddesinde belirtilen hükümler kapsamında idari yaptırım kararı verme konusunda yetki verildiği, buna ilişkin belgenin dosyaya sunulduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'NUN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Mahkeme kararının gerekçesinin değiştirilerek onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı şirketin Gaziantep İli, … İlçesinde … Etap … Bölgesi rekreasyon alanı çevre düzenleme ve park yapım işini yürüttüğü esnada Gaziantep Büyükşehir Belediyesi Zabıta Daire Başkanlığı personelince 11/03/2013-17-04/2013 tarihleri arasında yapılan denetimde "Atık Taşıma Kabul Belgesi olmadan" faaliyet yürüttüğünden bahisle düzenlenen çevre denetim tutanağı ile şirketin anılan inşaat faaliyetinden çıkan hafriyat toprağının, şantiye sahası ve çevresine geçici olarak depolandığının tespit edilmesi üzerine Gaziantep Büyükşehir Belediyesi Zabıta Daire Başkanlığı tarafından 2872 sayılı Çevre Kanununun 20/r maddesi uyarınca … tarihli, … sayılı işlemle verilen idari para cezasının iptali istemiyle bakılmakta olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2872 sayılı Çevre Kanununun 8. maddesinin 1. fıkrasında; "Her türlü atık ve artığı, çevreye zarar verecek şekilde, ilgili yönetmeliklerde belirlenen standartlara ve yöntemlere aykırı olarak doğrudan ve dolaylı biçimde alıcı ortama vermek, depolamak, taşımak, uzaklaştırmak ve benzeri faaliyetlerde bulunmak yasaktır". hükmü yer almış, aynı Kanunun 20. maddesinin (r) bendinde; bu Kanunda ve yönetmeliklerde öngörülen usûl ve esaslara, yasaklara veya sınırlamalara aykırı olarak atık toplayan, taşıyan, geçici ve ara depolama yapan, geri kazanan, geri dönüşüm sağlayan, tekrar kullanan veya bertaraf edenlere 24.000 Türk Lirası, ithal edenlere 60.000 Türk Lirası idarî para cezası verileceği kurala bağlanmıştır.
Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğinin 1. maddesinde; "Bu Yönetmeliğin amacı; hafriyat toprağı ile inşaat ve yıkıntı atıklarının çevreye zarar vermeyecek şekilde öncelikle kaynakta azaltılması, toplanması, geçici biriktirilmesi, taşınması, geri kazanılması, değerlendirilmesi ve bertaraf edilmesine ilişkin teknik ve idari hususlar ile uyulması gereken genel kuralları düzenlemektir." düzenlemesi, "Tanımlar" başlıklı 4. maddesinde; Hafriyat Toprağı: İnşaat öncesinde arazinin hazırlanması aşamasında yapılan kazı ve benzeri faaliyetler sonucunda oluşan toprağı, Taşıma ve Kabul belgesi: Ek-2'de yerlanan belgeyi ifade ettiği, 5. maddesinin (a) bendinde "Atıkların kaynağında en aza indirilmesi esastır." düzenlemesi, "Hafriyat Toprağı ve İnşaat/Yıkıntı Atıkları Üreticilerinin Yükümlülükleri" başlıklı 9. maddesinde; Hafriyat toprağı ve inşaat/yıkıntı atıkları üreticilerinin; a) Atıkların çevre ve insan sağlığına yönelik olumsuz etkilerini, bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak en aza düşürecek şekilde atık yönetimini sağlamakla, b) Atıkların oluşumu, taşınması ve depolanması aşamalarında gerekli izinleri ve onayları almakla, ... d) Faaliyete başlamadan önce, atıkların taşınması ve depolanması ile ilgili olarak EK-2'de verilen Atık Taşıma ve Kabul Belgesi'ni almakla, yükümlü oldukları, 13. maddesinde; faaliyetleri sonucu hafriyat toprağı ve inşaat/yıkıntı atıklarının üretimine neden olacak özel veya resmi kişi, kurum ve kuruluşlar; bu atıkların üretilmesinden önce ilgili belediyeye/mahallin en büyük mülki amirine başvurarak gerekli izinleri almak, atıklarını bu Yönetmelikte belirtilen usul ve esaslara göre bu mercilerin göstereceği geri kazanım/depolama sahasına taşınmasını sağlamakla yükümlü olduğu, yapılan denetimlerde hafriyat toprağı ile inşaat/yıkıntı atıklarını Yönetmelikte belirtilen esaslara aykırı olarak çevre kirliliğine neden olacak şekilde alıcı ortama verdiği tespit edilen üretici, taşıyıcı ve depolayanlar hakkında 46 ncı maddede belirtilen cezai işlemler uygulanacağı, 14. maddesinin ikinci fıkrasında ise, "İnşaat yeri haricinde en az 2000 (iki bin) metrekare alanı bulunan faaliyet sahipleri, çıkarılan hafriyat toprağını yeniden değerlendirilmek üzere bu alanda geçici olarak biriktirebilirler." düzenlemesi yer almıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda içeriğine yer verilen Yönetmeliğin 14. maddesi uyarınca, inşaat yeri haricinde en az 2000 (iki bin) metrekare alanı bulunan faaliyet sahiplerinin, çıkarılan hafriyat toprağını yeniden değerlendirilmek üzere bu alanda geçici olarak biriktirebileceği, davacı şirkete ait inşaat sahasında, inşaat yeri haricinde 2000 metrekareden fazla alan bulunup bulunmadığı hususunda yeterli bir araştırma ve tespit yapılmadan dava konusu işlemin tesis edildiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Bu durumda; Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği'nin 14. maddesinin ikinci fıkrasına göre; inşaat yeri haricinde en az 2000 metrekare alanı olan faaliyet sahipleri tarafından inşaat sahasından çıkarılan hafriyat toprağının bir kısmının yeniden değerlendirilmek üzere geçici olarak depolanmasının, Yönetmelikte öngörülen usul ve esaslara, yasaklara veya sınırlamalara aykırı olarak nitelendirilmesi mümkün olmadığından, inşaat yeri haricinde en az 2000 metrekare alan olup olmadığı yolunda yeterli bir araştırma ve tespit yapılmadan bu faaliyet nedeniyle verilen para cezasında hukuki isabet görülmemiştir
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla hukuki isabetsizlik bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin iptali yolundaki ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 02/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.