MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ



Taraflar arasında görülen vasiyetin iptali davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm karşı davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.
Davacılar vekili dilekçesinde, müvekkilleri olan davacıların muris ....."nin kardeşleri olduğunu, murisin yapmış olduğu vasiyetname ile taşınmazlarını davalı sağ kalan eşe bıraktığını, ancak murisin kanser hastası olup, davalının manevi baskısı altında bu vasiyetnameyi düzenlediğini beyan ederek vasiyetnamenin iptaline, olmadığı takdirde, tenkise karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ise açmış olduğu karşılık dava ile, vasiyetnamenin tenfizine karar verilmesini talep etmiştir. Davanın mahiyeti itibariyle tapu iptal ve tescili niteliğindedir.
Mahkemece, asıl dava yönünden; vasiyetnamenin iptali talebinin reddine, tenkis talebinin kabulü ile, her bir davacı için ayrı ayrı ....221,75 TL. olmak üzere toplam ....522 TL. tenkis alacağının davalıdan tahsiline karar verilmiş, karşılık dava yönünden ise; davanın kabulü ile vasiyetnamede belirtilen taşınmazların davalı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş, hüküm davacı tarafça temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davacının temyiz itirazları yerinde görülmemiş, her ne kadar davalı taraf hükmü temyiz etmemiş ise de, kamu düzeni yönünden hükmü bu şekilde bozmak gerekmiştir.
HUMK."nun 388.maddesi (HMK md.297) uyarınca, dava sonunda oluşturulan hüküm taraflara yüklenen hak ve mükellefiyetlerde tereddüt yaratmayacak açıklıkta ve infazı kabil olmalıdır.
Hükümde, yalnızca ""tapuya tesciline"" denilmekle yetinilmiştir. Tesciline karar verilen taşınmazlara ait kayıt bilgileri (mevki,ada,parsel no vs...) kararda belirtilmemiştir.

Hemen belirtelim ki; Hukuk Genel Kurulu"nun ....02.1991 gün, 648-65 sayılı kararında da açıkça vurgulandığı üzere, vasiyetnamenin tenfizi diye adlandırılan davalar, bir ayni hakkın tesisi için değil, yalnızca Sulh Hukuk Mahkemesi"nce açılan vasiyetnamenin, TMK.nun m.595 ve izleyen maddelerinde ( TMK.nun 535 ve izleyen maddelerinde ) düzenlenen tebliği işlemlerinin tamamlanmasından ve gerekli yasal sürelerin geçmesinden sonra, herhangi bir itiraza uğramadığı ve iptalinin istenmediği bu nedenle de kesinleşmiş olduğunun tesbiti içindir.
Diğer bir anlatımla "Vasiyetnamenin tenfizi, vasiyetnamenin açılıp itiraza uğramadığı veya yapılan itirazların sonuçsuz kaldığının tesbitinden ibarettir. Bu tesbit başlı başına ayni bir hakkın geçirimini sağlamaz. Bilindiği üzere ölüme bağlı tasarrufla;
a- Mirasçılardan biri veya bir kaçı mirasçılıktan çıkarılabilir. ( TMK. m.510 ),
b- Koşullar ve yüklemeler ( mükellefiyetler) konulabilir ( TMK. m.515, yedek mirasçı atama TMK. m.520 art mirasçı atama TMK. m.521),
c- Mirasçı atanabilir ( TMK.m.516 ),
d-Mirasçılardan birine veya üçüncü bir kişiye belirli mal vasiyeti yapılabilir (TMK.m.517 ),
e- Vakıf kurulması öngörülebilir (...Belirtilen tasarrufların ne şekilde yerine getirileceği yine Medeni Kanunda ayrı ayrı gösterilmiştir. Mahrumiyet ve iskat (yoksunluk ve mirasçılıktan çıkarma) halinin aksi kanıtlanmadıkça, mirasçı seçilen kişi, mirasçılık belgesi almadıkça ( MK. m.598 ) kendisine belirli bir mal vasiyet edilen kimse, bu malı ilgilisinden istemedikçe "yasal mirasçı veya varsa tenfiz memurundan" ve karşı çıkılması halinde onlar aleyhine istihkak davası açıp dava ile haklılığını kanıtlamadıkça, vasiyetname ile yapılan tasarrufun sahibi olamaz...)
Medeni Kanunun 599. maddesi uyarınca, mirasın açılmasıyla terekeye sahip olma hakkı, sadece yasal mirasçılara tanınmıştır. Vasiyetname ile mirasçı seçilenlerin, ( Mirasçı nasb edilenler) hakları, yasal mirasçılar veya öncelikle tasarruf ile yararlarına bağışlama yapılmış olanlar tarafından açıkça itiraza uğramamış ise, bu hususun tebliğinden itibaren bir ay geçtikten sonra bunlar mirasçılık sıfatları hakkında belge verilmesini, Sulh Hakiminden isteyebilirler ( Bununla beraber her nevi istihkak ve iptal davası hakkı saklı olmak üzere ) (MK. m.598 ). Vasiyetname ile verilen hakkın geçirilmesini sağlayacak husus sulh hakiminin vereceği mirasçılık belgesidir.
Kendisine belirli bir mal vasiyet edilen kimsenin, durumu ise daha farklıdır. Medeni Kanun madde 600 gereği kendisine belirli bir mal vasiyet edilen kimse, bu vasiyeti yerine getirmekle yükümlü olan varsa ona, yoksa yasal ve seçilmiş mirasçılara karşı açacağı istihkak davası ile malın kendisine teslimini isteyebilir.
Görüldüğü gibi, vasiyetnamenin açılmış olması, terekenin seçilmiş (ve külli mirasçı durumundaki) kişi ile kendisine belirli bir mal vasiyet edilene ( cüz"i mirasçıya ) geçmesini sağlamaya yeterli olmamaktadır.
Diğer yandan, vasiyetnameye ve davaya konu taşınmazların dava tarihinde halen muris .......... İnce adına kayıtlı oldukları anlaşılmaktadır. Tapu kütüğünde işlem yapılabilmesi için, vasiyete konu taşınmazların öncelikle muris adına olan tapu kayıtlarının belirtilen şekilde tenfizi için yeni mülkiyet kaydına esas işlemin yapılması gerekecektir. Bir ayni hakkın tesisi için davanın tapu iptali ve tescil davası mahiyetinde olduğu düşünülmelidir.
Karşılaştırıldı
Mahkemece, yukarıda izah edilen hususlar dikkate alınarak, yeniden hüküm tesisi gerekirken, bu hususlar gözetilmeksizin yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, ....09.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.