3. Hukuk Dairesi 2013/10376 E. , 2013/13121 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen alacak davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm davalı ...... tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.
Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkilinin, davalı noter huzurunda yapılan satış sözleşmesiyle araç satın aldığını, bir gün sonra harici sözleşmeyle aracı dava dışı 3.kişiye satıp, teslim ettiğini, aracın çalıntı olduğunun anlaşılması üzerine aracın dava dışı 3.kişinin elinden alındığını, bunun üzerine dava dışı 3. kişinin kapora ve satış bedeline karşılık verdiği senetlerin iadesi için müvekkili aleyhine dava açtığını, dava nedeniyle müvekkilinin mahkeme masraflarını ödemek zorunda kaldığını, tüm bu yaşananlara davalı noterin dikkatsiz ve tedbirsiz davranıp, sahte sürücü belgesiyle satış yapmasının neden olduğunu belirterek, müvekkilinin uğradığı zararın tazmini için 29.000,00 TL"nin davalı noterden tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı noter cevap dilekçesinde; davacının kendi dikkatsizliği sonucu uğradığı zararı kendisinden tahsil etmeye çalıştığını, olayda kendisine herhangi bir kusur yüklenemeyeceğini savunarak, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece; satışta kimlik bilgileri kullanılan kişinin 23 yaşında olduğu, satışı yapan kişinin ise 30-35 yaşlarında göründüğü, davalı noterin bu çelişkiyi farketmemesi ve nüfus cüzdanıyla yapması gereken işlemi sürücü belgesiyle yapması nedeniyle noterin eylemi ile davacının zararı arasında uygun nedensellik bağının bulunduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulü cihetine gidilmiş; 26.828,00 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiş, hüküm davalı noter tarafından temyiz edilmiştir.
Dava; noterde yapılan araç satış sözleşmesiyle satın alınan aracın, çalıntı olduğunun ortaya çıkması nedeniyle uğranılan maddi zararın, davalı noterden tazmini istemine ilişkindir.
Dosya kapsamından; davacının aracı davalı tarafından düzenlenen araç satış sözleşmesiyle 18.07.2011 günü satın aldığı, 19.07.2011 günü harici sözleşmeyle Hakan Keskin adlı kişiye sattığı, aracın çalıntı olduğunun saptanması üzerine aracın Hakan Keskin"in elinden alındığı, bunun üzerine ... davacı aleyhine alacak davası açtığı, davacının, hem aracı satın alırken malik olmayan satıcıya ödediği satış bedelini, hem de harici sözleşme ile aracı sattığı Hakan Keskin"in açtığı dava nedeniyle ödemek zorunda kaldığı mahkeme masraflarını, noterin hukuki sorumluluğuna dayalı olarak davalı noterden talep ettiği anlaşılmaktadır.
Noterlik Yasası"nın 162.maddesi gereğince noterler, yaptıkları işlemlerden doğan zararlardan dolayı kusursuz sorumludurlar. Tüm kusursuz sorumluluk hallerinde olduğu üzere, zarar gören davacı, davalı noterin kusurunu kanıtlamak zorunda değildir. Bu bağlamda zarar gören davacı yalnızca zararla eylem arasındaki uygun illiyet bağını kanıtlamak zorundadır.
Noterlik Yasası"nın 72.maddesi gereğince noter, iş yaptıracak kişilerin kimlik ve adresleri ile gerçek isteklerini tamamen öğrenmekle yükümlüdür. Noterin sahte belgeler ile işlem yapması ve gerçek maliki iyi tespit edememesi, hatalı ve eksik bir işlemdir.
Somut olayda; dava dışı ... sahte olarak düzenlediği ve araç maliki .... kimlik bilgilerini içeren sürücü belgesine kendi fotoğrafını yapıştırarak satış sırasında davalı notere sunmuştur. Aracın gerçek maliki..., 1989 doğumlu olup, olay tarihi itibariyle 22 yaşındadır. Yargılama sırasında dinlenen davacı tanıkları, davacıya aracı satan kişinin 35-37 yaşlarında göründüğünü beyan etmişlerdir. Bu durumda davalı noterin bariz yaş farkını farketmemesi özen yükümlülüğünün kusurlu şekilde aksatıldığı anlamına gelmekte olup, davalı noterin kendisinden beklenen dikkat ve özeni, satış işlemi sırasında göstermediği açıktır. Kamu hizmeti yapan noterin gerekli dikkat ve özeni göstermemesi onun sorumluluğunu gerektirdiğinden, satış işlemi nedeniyle davacının uğradığı maddi kayıpların davalı noter tarafından tazminine yönelik kararda bir hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Ancak, araç alım-satım işi ile iştigal eden davacının, satıcı hakkında yeterli araştırma yapmaması ve satışa esas olan belgeleri incelememesi, sürücü belgesinde yazılı olan doğum tarihi ile satışı yapan kişinin gösterdiği yaş farkından şüphelenmemesi, davacının bölüşük kusurunu oluşturmakta olup, zarar doğurucu olayın meydana gelmesinde davacının da kusuru bulunduğunu göstermektedir.
Hal böyle olunca mahkemece; davacının bölüşük kusuru nedeniyle, toplam zarar miktarından uygun bir indirim yapıldıktan sonra kalan miktardan davalı noterin sorumlu tutulması gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile davacının bölüşük kusuru olduğu göz ardı edilerek yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı görülmüş, bu husus bozmayı gerektirmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 23.09.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.