MAHKEMESİ : İŞ MAHKEMESİ
DAVA :Davacı vekili davanın iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğini belirterek feshin geçersiz olduğunun tespiti ile 1 yıllık ücreti üzerinden tazminata hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davalılar avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili davcacının ... üyesi olduğunu, asıl işveren ..."nin ... "daki adresinde ... olarak bilinen işyerinde alt işveren ..."de çalıştığını, davalılar arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğunu, acente ..."nin yaptığı işin ..."nin yaptığı işten başka bir iş olmadığını, ..."nin işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenler ile uzmanlık gerektiren işler dışında asıl işi bölerek acente tabir edilen alt işverene verdiği için muvazaalı ilişki kurulduğunu, davacının başlangıçtan itibaren asıl işverenin işçisi sayılarak işlem görmesi gerektiğini, davacının sendika üyeliği öğrenildikten sonra davalılar tarafından sendikadan istifaya zorlandığını, sendikadan istifa etmeyen davacının işten çıkarıldığını, davacı ile eş zamanlı olarak ... isimli toplam 11 sendika üyesinin işten çıkarıldığını, iş akdinin sendikal nedenler ile feshedildiğini, feshin son çare olmak ilkesine uyulmadığını beyan ederek feshin geçersiz olduğunun tespiti ile 1 yıllık ücreti üzerinden tazminata hükmedilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalılar , davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlara dayanılarak, davalılar arasındaki ilişkinin muvazaalı olması nedeni ile davacının başlangıçtan itibaren davalı ..."nin işçisi olduğu, davacının gördüğü işin ne şekilde değiştiği ve hizmetine ihtiyaç duyulmadığı hususu ispat edilemediği gibi iş akdinin feshinde performansa dayanıldığı kabul edilse dahi fesih öncesinde davacıdan savunmasının alınmadığı ve bu nedenle feshin geçersiz olduğu, tanık beyanları ve sendika yazı cevapları dikkate alındığında davacı ve arkadaşlarının sendika üyesi olmalarından sonra ve davalı işyerinde sendikal faaliyetin başlanmasından sonra sendika üyesi çalışanlara sendika üyeliğinden ayrılmaları yönünde baskı yapılması ve istifa etmeyen davacı ve arkadaşlarının iş akitlerinin sona erdirilmesi, bu süreçte ... çalışanlarından 7 kişinin, ... çalışanlarından 6 kişinin üyelikten çekilmeleri nedeni ile feshin sendikal nedenlerle yapıldığı kanaatine varılarak davacının asıl işveren ..."deki işine iadesine ve mali haklardan her iki davalının da birlikte sorumluluğuna karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalılar temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanunu"nun 20/2 maddesi uyarınca “feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir”. İşçi fesihte sebep gösterilmediği veya gös­terilen sebebin geçerli olmadığı iddiasında bulunacaktır. İspat yükü ise işverendedir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia etmesi durumunda, bu iddiasını ispatla yükümlüdür (m. 20/f.2). İşçinin feshin başka bir sebebe dayandığını iddia etmesi ve bunu ispatlaması, işverenin geçerli fesihle ispat yükünü ortadan kaldırmaz.
6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 25/6 maddesine göre ise “İş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiği iddiası ile açılacak davada, feshin nedenini ispat yükümlülüğü işverene aittir. Feshin işverenin ileri sürdüğü nedene dayanmadığını iddia eden işçi, feshin sendikal nedene dayandığını ispatla yükümlüdür”.
Dosya içeriğine göre mahkemece davacının davalı MNG şirketinin asıl işind eve onun talimatı ile çalıştığından mahkemece davacının ... işçisi sayılması ile fesih sebebinin açık ve kesin olarak belirtilememesi nedeni ile feshin geçersizliğine karar verilmesi isabetlidir.
Ancak mahkemece feshin sendikal nedenle yapıldığı gerekçesi ile sendikal tazminata karar verilmesi eksik incelemeye dayalıdır.
Dairemizce, sendikal tazminat davalarında ispat yükünün işçide olduğu hallerde, işyerinde çalışan ve sendikaya üye olan işçilerin sayısı, hangi tarihlerde üye oldukları, üyelikten çekilen işçilerin olup olmadığı, işyerinde çalışmakta olan işçilerin bulunup bulunmadığı, aynı dönemde yetki prosedürünün işletilip işletilmediği, işyerinde önceki dönemlerde toplu iş sözleşmelerinin bağıtlanıp bağıtlanmadığı, yeni işçi alınıp alınmadığı ve alınmışsa yeni işçilerin sendikalı olup olmadığı gibi hususlarla, işverence ekonomik veya teknolojik nedenlere dayalı bir fesih yoluna gidilmesi durumunda teknik yönden bu durumun araştırılması gibi ölçütler belirlenmiştir.
Somut olayda mahkemece yukarıdaki ilkeler doğrultusunda inceleme yapılmaksızın sendikal sebeple tazminat talebinin kabulüne karar verilmesi hatalıdır.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 15/12/2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi.