MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 37. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün istinaf edilmesi üzerine verilen İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 37. Hukuk Dairesinin 23/05/2017 tarih 2017/956 Esas- 2017/963 Karar sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı ... tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı 07/03/2014 tarihli dava dilekçesi ile ... ilçesi, ... köyü 78 parsel sayılı taşınmazın babası ..."a 06/06/1945 tarihli tapu kaydı ile Toprak Edindirme Kanununa istinaden bedeli ödenerek tahsis edildiğini, daha sonra Orman Yönetiminin Tapulama Hakimliğinde açmış olduğu 1969/110 Esas sayılı dava dosyasında taşınmazın orman sınırları içerisinde kaldığının belirlendiğini ve tapunun beyanlar hanesine "24/03/1976 tarih 520 yevmiye ile orman hudutları dahilinde kaldığından iş bu sayfa kapanmıştır" ibaresi yazıldığını, mahkeme safhasında yapılan keşifte şahitlerin sınırı göstermesine rağmen bilirkişilerin sınır taşlarını yanlış göstermesi sebebiyle hatalı karar verildiğini, bilahare yapılan düzeltme çalışmalarında taşınmazın yine orman olarak gösterildiğini ve bunun hatalı olduğunu belirterek 6292 sayılı Kanunun 11/10. maddesi uyarınca yapılan düzeltme çalışmalarının iptali ile 78 nolu parselin mirasçılar adına tesciline karar verilmesini talep etmiş, yargılama sonunda mahkemece; 6292 sayılı Kanunun 11. maddesine göre yapılan teknik hataların düzeltilmesi işleminin taraflar arasında kesin hüküm niteliğinde bulunan Tapulama Hakimliği kararına uygun olduğu ve bir hata bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş davacı ... tarafından hükme karşı istinaf yoluna başvurulması üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 37. Hukuk Dairesinin 23/05/2017 tarih 2017/956 Esas- 2017/963 Karar sayılı kararı ile başvurunun esastan reddine karar verilmiş, hüküm davacı ... tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, 6292 sayılı Kanunun 11/10. maddesi gereği orman haritalarındaki teknik hataların düzeltilmesi işlemine itiraza ilişkindir.
Taşınmazın bulunduğu yörede ilk orman tahdidinin 3 nolu Orman Tahdit Komisyonu tarafından 1939 yılında 3116 sayılı Kanuna göre yapılıp kesinleşmiştir. 1987 yılında 6831 sayılı Kanunun 3302 sayılı Kanun ile değişik 2/B madde uygulama çalışmaları ise 14.06.1980 tarihinde ilan edilerek kesinleşmiştir.
Mahkemece 6292 sayılı Kanuna göre yapılan düzeltme çalışmalarının kanuna uygun olduğu gerekçesiyle davacının davasının esastan reddine karar verilmiş ise de, davacının 6292 sayılı Kanuna göre yapılan düzeltme çalışmalarına karşı dava açmakta aktif dava ehliyeti bulunmadığı ve bu sebeple davanın reddine karar verilmesi gerektiği gözetilmeksizin işin esasına girilerek hüküm kurulması usul ve kanuna aykırıdır.
Taraf sıfatı bir başka deyişle husumet ehliyeti, dava konusu hak ile kişiler arasındaki ilişkiyi ifade eder. Sıfat, bir maddi hukuk ilişkisinde tarafların o hak ile ilişkisinin olup olmadığının belirlenmesi anlamına gelir. Davacı sıfatı, dava konusu hakkın sahibini, davalı sıfatı ise dava konusu hakkın yükümlüsünü belirler. Uygulamada davacı sıfatı, aktif husumeti, davalı sıfatı ise pasif husumeti karşılayacak şekilde değerlendirilmektedir. Dava konusu şey üzerinde kim ya da kimler hak sahibi ise davayı bu kişi veya kişilerin açması ve kime karşı hukuki koruma isteniyor ise o kişi veya kişilere davanın yöneltilmesi gerekir. Bir kimsenin davacı veya davalı sıfatına sahip olup olmadığı tıpkı hakkın mevcut olup olmadığının tayininde olduğu gibi maddi hukuka göre belirlenir. Taraf sıfatının bu anlamda önemli özelliği ise; def"i değil itiraz niteliğinde olması nedeniyle taraflarca süreye ve davanın aşamasına bakılmaksızın her zaman ileri sürülebileceği ve taraflar ileri sürmemiş olsalar bile mahkemece re"sen nazara alınmasıdır.
Yukarıda yapılan açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde, ... Tapulama Hakimliğinin 1969/110 Esas- 1974/385 Karar sayılı dosyasında Orman Yönetimince kadastro tespitine itiraz edildiği, davanın tespit maliki olan davalının murisi Mehmet Ali Saruhan’a karşı açıldığı, mahkemece yapılan yargılama sonucunda 78 parsel sayılı taşınmazın orman olarak tescil harici bırakılmasına karar verildiği ve kararın taraflara tebliğ edilerek temyiz edilmeksizin kesinleştiği anlaşılmaktadır. Hali hazırda tapu kütüğünde kayıtlı bulunmayan ve tespiti iptal edilerek orman olarak tespit harici bırakılan 78 parsel sayılı taşınmazda davacının ve mirasbırakanının hak sahibi olmadığı anlaşıldığına göre, davacı ...’ın 6292 sayılı Kanunun 11/10. maddesine göre yapılan düzeltme çalışmalarına itiraz etmekte aktif dava ehliyeti bulunmadığından, aktif husumet yokluğundan davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgı sonucu işin esasına girilerek davanın esastan reddine karar verilmesi hatalı olup, bu sebeple bölge adliye mahkemesi kararının kaldırılarak yerel mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davacının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bölge adliye mahkemesi kararının kaldırılarak dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin ise 6100 sayılı HMK"nın 373/1 maddesi uyarınca bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, temyiz harcının istek halinde iadesine 25/06/2020 günü oy birliği ile karar verildi.