Mahkemesi : İş Mahkemesi


Dava, 10.04.1999 tarihinde meydana gelen ve ... ölümüyle sonuçlanan trafik kazasının iş kazası olduğunun tespitine ilişkindir.
Mahkeme, davanın kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı Kurum ve ... mirasçılarının avukatları tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı, 506 sayılı Yasa"nın 11. maddesi olup; "İş Kazası ve Meslek Hastalığının Tarifi" başlıklı 11. maddesinde yer almakta ve bu maddenin iş kazasına ilişkin (A) fıkrasında aynen;
"A) İş kazası aşağıdaki hâl ve durumlardan birinde meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedence veya ruhça arızaya uğratan olaydır.
a)Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
b)İşveren tarafından yürütülmekte olan iş dolayısıyla,
c)Sigortalının, işveren tarafından görev ile başka bir yere gönderilmesi yüzünden asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
d)Emzikli kadın sigortalının çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
e)Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere toplu olarak götürülüp getirilmeleri sırasında" denilmektedir. Buna göre, iş kazası; maddede sayılı olarak belirtilmiş hâl ve durumlardan herhangi birinde meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedence veya ruhça arızaya uğratan olaydır.
Bu bakımdan 11. madde teknik yönden tanımlayıcı hukuk kuralıdır. Dolayısıyla bir olayın iş kazası sayılıp sayılmayacağı anılan maddenin tanımı ve öngördüğü unsurlar çerçevesinde belirlenebilir. Bir olayın iş kazası sayılabilmesi için, sigortalıyı bedence ve ruhça zarara uğratan olayın maddenin belirlediği "hâl ve durumlardan" birinde meydana gelmiş bulunması gerekli ve yeterlidir. Bu sınırlı durumlar dışında meydana gelen ve sigortalıyı ruh ve bedence zarara uğratan


olayların iş kazası olarak kabulüne olanak bulunmamaktadır. Sayılan bu hâllerin birlikte gerçekleşme koşulu bulunmayıp, herhangi birinin gerçekleşmiş olması gerekli ve yeterlidir.
İş kazası hukuksal nitelikte bir olay olup, bu olayın yukarıda açıklanan yasa maddesinde sınırlandırılan ve belirtilen hallerden herhangi birinin oluşmasıyla ortaya çıkması gerekir.
İş kazasının unsurlarını ise şu şekilde sıralayabiliriz; kazaya uğrayan 506 sayılı Kanun anlamında sigortalı sayılmalı; bu sigortalı bir kazaya uğramalı ve uğranılan kaza 506 sayılı Kanunun yukarıda ayrıntısı açıklanan 11. maddesinin (A) fıkrasında sayılan hal ve durumlardan birinde meydana gelmeli; sigortalıyı hemen veya sonradan bedence veya ruhça arızaya uğratan bir olay biçiminde gerçekleşmeli; bu olay ile sigortalının uğradığı zarar arasında uygun illiyet (nedensellik) bağı bulunmalıdır. Burada aranan "uygun illiyet (nedensellik) bağı" olup, bu da yasanın aradığı hal ve durumlardan herhangi birinde gerçekleşme olgusu ile sonucun birbiriyle örtüşmesi olarak anlaşılmalı, yasada olmadığı halde, herhangi başkaca kısıtlayıcı bir koşulun varlığı aranmamalıdır.
Kısacası; anılan yasal düzenleme, sosyal güvenlik hukuku ilkeleri içinde değerlendirilmeli; maddede yer alan herhangi bir hale uygunluk varsa zararlandırıcı sigorta olayının kaynağının sigortalı işçi olup olmaması ya da ortaya çıkmasındaki diğer etkenlerin değerlendirilmesinde dar bir yoruma gidilmemelidir.
Somut olayda; ... kullandığı xx xxx xx plakalı yolcu otobüsü Osmancık Tosya yolu üzerinde dava dışı ... kullandığı kamyon ile çarpışmış, ... vefat etmiştir. Ölü muayene tutanağına göre; üzerinde lacivert pantolon, beyaz gömlek ve papyon bulunan .. otobüsün muavini olduğu tutanağa geçirilmiş, Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda ise; hak sahiplerinin açtığı tazminat dosyası kapsamına göre olayın iş kazası niteliğinde olduğu bildirilmişse de; Kurum"un taraf olmadığı tazminat davasında toplanan delillere göre karar verilmesi isabetsiz olduğu gibi, tazminat dosyasının da dosya içinde bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Davada, davacıların murisinin kaza yapan otobüste bulunma sebebinin belirlenmesi, hizmet akdi nedeniyle bulunuyorsa işverenin kim olduğunun belirlenmesi önem arzetmektedir. Varsa, ceza dava dosyası celbedilip, tazminat dava dosyası da gözetilerek, re"sen araştırma yapılarak, tespit edilen görgü tanıklarının tanık sıfatıyla ifadelerine başvurulmalı, ölenin işveren tarafından yürütülmekte olan iş dolayısıyla yolculuğa çıkıp çıkmadığı ve işverenin kim olduğu belirlenerek, sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum ve davalı ...mirasçıları vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem hâlinde davalılardan... mirasçılarına iadesine, 12.05.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.