4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu"na aykırı davranmak suçundan sanık ..."in, anılan Kanun"un 4/a-2 ve 4/3.maddeleri uyarınca 280.91 Türk Lirası adli para cezası ile cezalandırılmasına dair ... 1.Asliye Ceza Mahkemesi"nin 15.05.2008 tarihli ve 2007/441 esas, 2008/301 sayılı kararıyla ilgili olarak memnu hakların iadesi talebinin, hükümlü hakkında hak yoksunluğunun uygulanmamış olması nedeniyle reddine ilişkin aynı Mahkeme"nin 04.11.2015 tarihli ve aynı sayılı kararına yönelik itirazın keza reddine dair ... 2.Ağır Ceza Mahkemesi"nin 26.11.2015 tarihli ve 2015/778 değişik iş sayılı kararı aleyhine Yüksek Adalet Bakanlığından verilen 10.06.2016 gün ve Kyb sayılı kanun yararına bozma istemini içeren dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 21.06.2016 gün ve KYB. 2016-251231 sayılı ihbarnamesi ile daireye verilmekle okundu.
Mezkür ihbarnamede;
Dosya kasamına göre, yasaklanmış hakların geri verilmesi kurumunun amacının yitirilen hak ve ehliyetlerin, koşullarının gerçekleşmesi halinde iyi halli hükümlüye yargı yolu ile geri verilmesini sağlamak olduğu, bu yasaklılık ister Türk Ceza Kanunu"ndan, isterse özel bir kanundan kaynaklansın, "kamu hizmetlerinden yasaklanma", "memuriyetten mahrumiyet", "seçme ve seçilme hakkından yoksun kılınma", "yasal kısıtlılık altında bulundurulma" gibi gerek bir mahkumiyetin doğal sonucu gerekse ceza şeklinde hükmedilen her nevi ehliyetsizliklerin yasak hakların geri verilmesi yoluyla bertaraf edilmesine hukukumuzda bir engel bulunmadığı, 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu"na 06.12.2006 tarihli ve 5560 sayılı Kanun"un 38.maddesi ile eklenen 13/A maddesinin 1.fıkrasında yer alan;
"5237 sayılı Türk Ceza Kanunu dışındaki kanunların belli bir suçtan dolayı veya belli bir cezaya mahkûmiyete bağladığı hak yoksunluklarının giderilebilmesi için, yasaklanmış hakların geri verilmesi yoluna gidilebilir. Bunun için; Türk Ceza Kanunu"nun 53 üncü maddesinin beşinci ve altıncı fıkraları saklı kalmak kaydıyla,
a-Mahkûm olunan cezanın infazının tamamlandığı tarihten itibaren üç yıllık bir sürenin geçmiş olması,
b-Kişinin bu süre zarfında yeni bir suç işlememiş olması ve hayatını iyi halli olarak sürdürdüğü hususunda mahkemede bir kanaat oluşması gerekir."
Şeklindeki düzenleme gereğince hükümlülük kararında açıkça hükmedilmese bile mahkumiyetin doğal neticesi olarak yasaklanan hakların yukarıda bahsedilen maddenin birinci fıkrasındaki koşulların bulunduğuna mahkemece kanaat getirilmesi halinde iadesine karar verilebileceği cihetle, somut olayda adı geçen hükümlünün 4926 sayılı Kanuna Muhalefet suçundan almış olduğu mahkumiyete ilişkin kaydın 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu"nun 14 ve geçici 2.maddeleri gereğince arşive alınmış olduğu ve aynı Kanun"un 6290 sayılı Kanun ile değişik 12.maddesi gereğince arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibarin yasaklanmış hakların geri verildiği tarihe göre arşivden silinme süresi hesaplanacağı, ancak mahkemesinc hükümlü hakkındaki mahkumiyet kararında yasaklanmış hak bulunmadığı gerekçesi ile memnu hakların iadesi talebinin reddedildiği
anlaşılmakla, her ne kadar sanık hakkındaki mahkumiyet kararında herhangi bir hak yoksunluğu yer almasa da sanık hakkında adli sicil arşiv kaydının bulunmasının yasaklanmış hak kavramına dahil olduğu, 4926 sayılı Kanun"a aykırılık suçundan verilen mahkumiyetin doğal sonucu olarak yasaklanan haklarının geri verilmesi talebinde bulunan sanığın hukuki durumunun 5352 sayılı Kanun"un 13/A maddesinde belirtilen şartlar ışığında değerlendirilerek karar verilmesi gerektiği, sanığın cezasının infaz edildiğ itarih olan 23.09.2008 tarihinden itibaren 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu"nun 13/A-1-a maddesinde yer alan 3 yıllık sürenin geçmiş olduğu ve sanığın daha sonra yeni bir suç işlememiş olduğu cihetle, mahkemesince yapılacak değerlendirmede sanığın hayatını iyi halli olarak sürdürdüğü hususunda kanaate ulaşılması durumunda yasaklanmış hakların geri verilmesi yoluna gidilmesi gerektiği, keza 5352 sayılı Kanun"un 12/1.maddesinde yer alan;
"Arşiv bilgileri;
a-İlgilinin ölümü üzerine,
b-Anayasa"nın 76 ncı maddesi ile Türk Ceza Kanunu dışındaki kanunlarda bir hak yoksunluğuna neden olan mahkûmiyetler bakımından arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihden itibaren;
1-Yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşuluyla onbeş yıl geçmesiyle,
2-Yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşulu aranmaksızın otuz yıl geçmesiyle,
c-Diğer mahkûmiyetler bakımından kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibarin beş yıl geçmesiyle,
Tamamen silinir."
Şeklindeki düzenleme uyarınca yasaklanmış hakların iadesine karar verilmesinin arşiv kaydının silinmesi açısından sanık lehine bulunduğu, kaldı ki Yargıtay 11.Ceza Dairesinin 20.11.2013 tarihli ve 2013/11492 esas, 2013/17318 sayılı ilamı ve benzer ilamlarda belirtildiği üzere, hükümlülük kararında açıkça belirtilmese de mahkumiyetin doğal neticesi olarak yasaklanan hakların geri verilmesi talebinde bulunulabileceği gözetilerek itirazın kabulü yerine, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiş ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu kanun yararına bozmaya atfen ihbar olunmuş bulunmakla Türk Milleti adına gereği görüşülüp düşünüldü;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriği yerinde görüldüğünden Batman 2.Ağır Ceza Mahkemesi"nin 26.11.2015 tarihli ve 2015/778 değişik iş sayılı kararının C.M.U.Y."nın 309/4 maddesi uyarınca BOZULMASINA, müteakip işlemlerin mahallinde mahkemesince düşünülmesine, 26.09.2016 günü oybirliğiyle karar verildi.