Danıştay 7. Daire 2016/4582 Esas 2021/1139 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/4582
Karar No : 2021/1139

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı adına
… Gümrük Müdürlüğü …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Gemi Söküm İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından sökülmek üzere getirilen "…" isimli hurda geminin, baştankara yapılmasından sonra, ilk tespitten daha düşük miktarda akaryakıt bulunduğunun tespit edildiğinden bahisle, ek olarak tahakkuk ettirilen katma değer vergisi, teminata bağlanan özel tüketim vergisi ile özel tüketim vergisinden kaynaklanan katma değer vergisine vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu'nun 14. maddesinin 4. fıkrasında, Bakanlar Kurulunun, (I) sayılı listedeki mallar için vergilendirme dönemini gün veya ay olarak belirlemeye, beyanname verme ve vergi ödeme süresini kısaltmaya, vergilendirmeyi ithal aşamasında gümrük idaresine yaptırmaya yetkili olduğunun belirtildiği, bu hükümlere göre, Bakanlar Kurulunca, 4760 sayılı Kanun'un 14. maddesinin 4. fıkrasında verilen yetki kullanılarak, (I) sayılı listedeki eşyaya ilişkin özel tüketim vergisinin gümrük idarelerince tahsili yolunda düzenleme yapılmadıkça, söz konusu verginin ithalat aşamasında değil, dahilde ve anılan Kanun'un 14. maddesinin 1. fıkrası hükmü uyarınca, davacı şirketin katma değer vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesi tarafından alınması gerektiği, özel tüketim vergisinin ve bunun üzerinden hesaplanan katma değer vergisinin, gümrük idarelerince tarh, tahakkuk ve tahsil edilebileceği konusunda, Bakanlar Kurulunca çıkarılmış gümrük idarelerine yetki veren bir kararın bulunmadığı, dolayısıyla, bu konuda gümrük idarelerinin yetkili olmadığı; öte yandan, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun "İthalatta Matrah" başlıklı 21. maddesi uyarınca; ithal edilen eşyanın yurt içinde satışı üzerinden, yani dahilde alınan özel tüketim vergisinin ithalde alınan katma değer vergisinin matrahına dahil edilmesinin olanaklı olmadığının anlaşılması karşısında, dava konusu özel tüketim vergisi ve özel tüketim vergisi üzerinden hesaplanan katma değer vergisi tahakkukunun yetki yönünden hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Gümrük yükümlülüğünün ithalat vergisine tabi eşyanın serbest dolaşıma girmesi halinde doğduğu, söküm amaçlı getirilen gemide 13/09/2013 tarihinde yapılan ilk incelemede 90.950 kilogram diesel yakıt tespit edildiği, geminin baştankara yapılmasından sonra 15.300 kilogram yakıtın eksik olduğunun anlaşıldığı, tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: İthalde alınan gümrük vergileri tahakkukunun ve bu vergilerin teminata bağlanmasına yönelik işlemin tesisinde gümrük idareleri yetkili olduğundan, mahkemece, katma değer vergisine ilişkin kısmı da dahil olmak üzere davaya konu işlemin tamamı hakkında değerlendirme yapılarak davanın esasının incelenmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
İLGİLİ MEVZUAT:
4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 3. maddesinin 8. fıkrasında, "gümrük vergileri" deyiminin, ilgili mevzuat uyarınca eşyaya uygulanan ithalat vergilerinin tümünü; aynı maddenin 9. fıkrasında ise "ithalat vergileri" deyiminin, eşyanın ithalinde ödenecek gümrük vergisi ile diğer eş etkili vergiler ve mali yükleri ifade ettiği belirtilmiştir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 48. maddesinde, vergisi ödenmeden veya eksik ödenerek yurda sokulan eşyaların hiç alınmamış veya eksik alınmış katma değer vergileri hakkında 4458 sayılı Gümrük Kanunu'ndaki esaslara göre işlem yapılacağı hüküm altına alınmıştır.
4458 sayılı Kanun'un "Gümrük Vergilerinin Tahakkuku, Tebliği ve Ödenmesi" başlıklı 195. maddesinde, gümrük vergilerinin gümrük idaresi tarafından tahakkuk ettirileceği düzenlenmiştir.
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu'nun 16. maddesinin 3. fıkrasında, bu Kanun'a göre gümrükte vergisi ödenmeden veya eksik ödenerek ithal edilen malların hiç alınmamış veya eksik alınmış özel tüketim vergisi ile vergiden müstesna olduğu halde yanlışlıkla alınan veya fazla alındığı anlaşılan özel tüketim vergisi hakkında 4458 sayılı Gümrük Kanunu'ndaki esaslara göre işlem yapılacağı, aynı maddenin 4. fıkrasında ise, (I) sayılı listedeki malların ithalinde, ödenecek özel tüketim vergisine karşılık olmak üzere türü, tutarı ve çözümüne ilişkin usul ve esasları Maliye Bakanlığı'nca belirlenmek suretiyle teminat alınacağı hükme bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden; davanın, ek olarak tahakkuk ettirilen katma değer vergisi, teminata bağlanan özel tüketim vergisi ile özel tüketim vergisinden kaynaklanan katma değer vergisine vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle açıldığı, ancak, mahkemece katma değer vergisine ilişkin kısmı yönünden değerlendirme yapılmaksızın davaya konu işlemin iptal edildiği anlaşılmaktadır.
Her ne kadar, Mahkemece, katma değer vergisi ek tahakkuku yönünden hukuki değerlendirme yapılmamış olsa da; gümrük vergisi ile özel tüketim vergisi dışındaki unsurların matraha dahil edilmesi suretiyle hesaplanan katma değer vergisinin, ithalde alınan gümrük vergileri kapsamına girdiği ve tahakkukunun gümrük idarelerince yapılacağı açıktır.
Dava konusu işlemin, teminata bağlanan özel tüketim vergisi ile anılan vergiden kaynaklanan katma değer vergisine ilişkin kısmına gelince; işlemin sözü edilen kısmı tahakkuk işlemi olmayıp anılan vergilerin teminata bağlanmasına yönelik olduğundan, yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca bu işlemin de gümrük idaresince tesis edileceği tartışmasızdır.
Bu durumda, katma değer vergisine ilişkin kısmı da dahil olmak üzere işlemin tamamı hakkında değerlendirme yapmak suretiyle davanın esası incelenerek karar verilmek üzere temyize konu kararın bozulması gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. …. Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine,
5. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18/02/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.