21. Hukuk Dairesi 2019/5666 E. , 2020/2378 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ: ...Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi
TÜRK MİLLETİ ADINA
Taraflar arasındaki tazminat davası nedeniyle yerel mahkemece/bölge adliye mahkemesince verilen hükmün davacılar vekilince duruşmasız davalılardan ... İnşaat Tic. Müş. Ltd. Şti. vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, temyiz konusu hükme ilişkin dava, HMK’nun 369. maddesinde sayılı ve sınırlı olarak gösterilen hallerden hiçbirine uymadığından Yargıtay incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasına ilişkin isteğin reddine karar verildikten sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
A) Davacı İstemi;
Davacılar dava dilekçesi ve ıslah ile anne için 50.551,92 TL maddi, 120.000,00 TL manevi, baba için 49.907,37 TL maddi, 120.000,00 TL manevi, kardeşler için 30.000,00’er TL manevi tazminat ödenmesini talep etmişlerdir.
B) Davalı Cevabı;
Davalılar davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuşlardır.
C) İlk Derece Mahkemesi Kararı:
İlk derece mahkemesince, maddi tazminat istemlerinin kabulüne, anne ve baba lehine anne ve baba lehine 15.000,00’er TL, kardeşler lehine 5.000,00’er TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmiştir.
D) Bölge Adliye Mahkemesi Kararı:
Tarafların bu karara karşı istinaf kanun yoluna başvurmaları üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi"nce verilen 22/05/2019 tarihli kararda başvuruların kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, anne lehine 36.282,05 TL maddi, 50.000,00 TL manevi, baba lehine 36.855,39 TL maddi, 50.000,00 TL manevi, kardeşler lehine 15.000,00’er TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmiştir.
E) Temyiz Nedenleri:
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle manevi tazminatların az olduğunu, ilk derece mahkemesince anne ve babaya daha fazla maddi tazminat verilmişken bölge adliye mahkemesinin maddi tazminat tutarlarını düşürmesinin doğru olmadığını, ıslah dilekçelerindeki miktarlar kadar maddi tazminat verilmesi gerektiğini, red vekalet ücretinin hatalı belirlendiğini,Davalı ... İnş. Tic. Müş. Ltd. Şti. vekili temyiz dilekçesinde özetle Usule uygun açılmış dava olmamasına rağmen manevi tazminata hükmedilmesinin doğru olmadığını, hukuki dinlenilme haklarının ihlal edildiğini, haklarında açılan dava birleştikten sonra delillerinin topalnmasını istediklerini, toplanmadığını, tanıklarının dinlenmediğini, kusur oranlarının hatalı tespit edildiğini, iş güvenliği uzmanı çalıştırmak üzere ihbar olunan şirketle sözleşme imzaladıklarını, kazanın murisin ağır kusurundan kaynaklandığını, kendisine eğitim verilmiş olmasına rağmen dikkatli davranmadığını, tineri murisin getirip kullandığını, kaza ile zarar arasında illiyet bağı olmadığını, muris kusurunun illiyet bağını kestiğini, ücretin hatalı belirlendiğini, manevi tazminatların fazla olduğunu ileri sürmüştür.
F) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe:
1-Davacılar Anne ve Babanın Maddi, Kardeşlerin Manevi Tazminat İstemlerine İlişkin Hükümler Yönünden Miktar veya değeri temyiz kesinlik sınırını geçmeyen davalara ilişkin nihai kararlar 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 362/1-(a) maddesi uyarınca temyiz edilemez. Kesinlik sınırı kamu düzeni ile ilgilidir.Davacıların dava dilekçesi ve ıslah ile anne için 50.551,92 TL maddi, 120.000,00 TL manevi, baba için 49.907,37 TL maddi, 120.000,00 TL manevi, kardeşler için 30.000,00’er TL manevi tazminat talebinde bulundukları, ilk derece mahkemesince, maddi tazminat istemlerinin kabulüne, anne ve baba lehine anne ve baba lehine 15.000,00’er TL, kardeşler lehine 5.000,00’er TL manevi tazminat ödenmesine karar verildiği, Tarafların bu karara karşı istinaf kanun yoluna başvurmaları üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi"nce verilen 22/05/2019 tarihli kararda başvuruların kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, anne lehine 36.282,05 TL maddi, 50.000,00 TL manevi, baba lehine 36.855,39 TL maddi, 50.000,00 TL manevi, kardeşler lehine 15.000,00’er TL manevi tazminat ödenmesine karar verildiği, bu karara karşı davacılar ile davalı ... İnş. Tic. Müş. Ltd. Şti. tarafından temyiz kanun yoluna başvurulduğu anlaşılmaktadır.Bölge Adliye Mahkemesince 01/01/2019 tarihinden sonra verilen kararlar için kesinlik sınırı 58.800,00 TL"dir.Davacılar arasında ihtiyari dava arkadaşlığı bulunmaktadır. Dosya kapsamından, davacılar anne ve babanın maddi, kardeşlerin manevi tazminat istemlerine ilişkin hükümlerin temyiz eden her iki taraf yönünden Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi"nin karar tarihi itibariyle ayrı ayrı 58.800,00 TL’lik temyiz sınırının altında kaldığı anlaşılmaktadır.O halde, davacılar anne ve babanın maddi, kardeşlerin manevi tazminat istemleri hakkındaki hükümlerin temyizi mümkün olmadığından, temyiz eden tarafların açıklanan hükümlere yönelik temyiz itirazlarının 6100 sayılı H.M.K."nun 362/1-a ve (2) maddeleri uyarınca ayrı ayrı REDDİNE karar vermek gerekmiştir.2-Anne ve Babanın Manevi Tazminat İstemlerine İlişkin Hükümler Yönünden a)Davacı kardeşlerin ilk derece mahkemesi gerekçeli karar başlığında ve bölge adliye mahkemesi karar ilamı başlığında gösterilmemesi mahallinde her zaman düzeltilebilecek nitelikte maddi hata olduğundan bozma nedeni yapılmamıştır.b)Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlerle temyiz kapsam ve nedenlerine göre; davalının tüm, davacıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine,
Dava, sigortalının iş kazası sonucunda vefatı nedeniyle yakınlarının maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.Dosya kapsamından iş kazasının meydana gelişinde davacılar murisinin %20, davalı ... şirketinin %25, davalı Kare şirketinin %55 oranında kusurlu oldukları anlaşılmaktadır.Gerek mülga BK’nun 47 ve gerekse yürürlükteki 6098 sayılı TBK’nun 56. maddesinde hakimin bir kimsenin bedensel bütünlüğünün zedelenmesi durumunda, olayın özelliklerini göz önünde tutarak, ölenin yakınlarına da manevi tazminat olarak uygun bir miktar paranın ödenmesine karar verebileceği öngörülmüştür. Hakimin manevi zarar adı ile ölenin yakınlarına verilmesine karar vereceği para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 26.06.1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.Manevi tazminatın tutarını belirleme görevi hakimin takdirine bırakılmış ise de hükmedilen tutarın uğranılan manevi zararla orantılı, duyulan üzüntüyü hafifletici olması gerekir.Hakimin bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları tarafların sosyal ve ekonomik durumları paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu olayın ağırlığı olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutması, bunun yanında olayın işverenin işçi sağlığı ve güvenliği önlemlerini yeterince alınmamasından kaynaklandığı da gözetilerek gelişen hukuktaki yaklaşıma da uygun olarak tatmin duygusu yanında caydırıcılık uyandıran oranda manevi tazminat takdir edilmesi gerektiği açıkça ortadadır. ( HGK 23.6.2004, 13/291-370) Bu ilkeler gözetildiğinde, davacılar anne ve baba yararına hükmedilen 50.000,00’er TL manevi tazminatlar azdır.Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.O halde davacıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli, temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararı bozulmalıdır. G) SONUÇ: Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK’nun 373/1. maddesi uyarınca BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz eden davalı ... İnşaat Tic. Müş. Ltd. Şti."ye yükletilmesine16/06/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.