21. Hukuk Dairesi 2016/8606 E. , 2018/1036 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
Dava; davacının, ..."na bağlı halk eğitim merkezlerinde 1986 – 2011 yılları arasında ve davalı Kurum"a eksik bildirilen çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece; davacının davalı ... nezdinde ... Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü"nde 1989/1 dönemde 3 gün, 1992/1 dönemde 33 gün, 1992/2 dönemde 6 gün olmak üzere toplam 42 gün, ... Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü"nde 2006/Mart ayında 7 gün, 2006/Nisan ayında 15 gün, 2006/Mayıs ayında 4 gün olmak üzere toplam 26 gün davalı eksik çalışmasının bulunduğunun tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; halk eğitim merkezlerinde halk dansları öğretmeni olarak çalıştığını beyan eden davacının 03.11.1986 – 30.05.1992 tarihleri arasında ... HEM"de, 27.02.2008 – 27.05.2010 ve 01.03.2011 – 14.06.2011 tarihleri arasında da ... HEM"de geçen çalışmalarının davalı Kurum"a bildirildiği, ayrıca; 30.11.2006 – 01.03.2007 ve 13.10.2010 – 05.02.2011 tarihleri arasında dava dışı işyerlerinden hizmet bildirimleri bulunduğu, dosya içerisinde ... HEM"in 2008/12 – 2011/6. aylar arasına ait bordrolarının bulunduğu, ayrıca ... HEM tarafından 2003 – 2010 yılları arasında müdürlük ve müdür yardımcılığı yapan kişilerin isimlerinin bildirildiği, ... HEM tarafından; davacının, 1987-1987-1989-1991-1992 yıllarına ait girdiği ders saatlerine ilişkin bilgilerin gönderildiği, ayrıca 1990 yılında çalışmadığının bildirildiği, davacı vekili tarafından; 2004-2007 yılları arasında davacının hesabına ... HEM tarafından maaş yatırıldığı iddia edildiğinden mahkemece bu bankalara yazı yazıldığı, ancak banklardan gelen cevaplarda “ maaş ” adı altında yatan paranın kim tarafından yatırıldığının anlaşılamadığı, yine davacı tarafça; davacının, ... HEM"de 2006, 2008, 2010 yılında geçen çalışmalarına ilişkin ders programlarının sunulduğu anlaşılmaktadır.
Davanın 5510 sayılı Yasa"nın 4/I-a bendi kapsamındaki sigortalılara ilişkin olduğu, geçiş hükümlerini içeren aynı Yasa"nın Geçici 7. maddesi hükmünde; “Bu Kanun"un yürürlük tarihine kadar 17.07.1964 tarihli ve 506 sayılı, 02.09.1971 tarihli ve 1479 sayılı, 17.10.1983 tarihli ve 2925 sayılı, bu Kanunla mülga 17.10.1983 tarihli ve 2926 sayılı, 08.06.1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanunlar ile 17.07.1964 tarihli ve 506 sayılı Kanun"un geçici 20. maddesine göre sandıklara tabi sigortalılık başlangıçları ile hizmet süreleri, fiili hizmet süresi zammı, itibari hizmet süreleri, borçlandırılan ve ihya edilen süreler ve sigortalılık süreleri tabi oldukları Kanun hükümlerine göre değerlendirilirler ” hükmü gözetildiğinde; eldeki somut uyuşmazlığın dayandığı mevzuat hükümleri 506 sayılı Yasa"nın 79. maddesi ile 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu’nun 47. maddesidir.
Milli Eğitim Temel Kanunu’nun 47. maddesi hükmüne göre; örgün ve yaygın eğitim kurumlarında ve hizmet içi yetiştirme kurs, seminer ve konferanslarında uzman ve usta öğreticiler de geçici veya sürekli olarak görevlendirilebilir. Öğretim tür ve seviyelerine göre uzman ve usta öğreticilerin seçimlerinde aranacak şartlar, görev ve yetkileri, yönetmeliklerle tespit edilir. Bu yasal düzenleme uyarınca çıkarılan Yönetmeliğin 5. maddesine göre; uzman ve usta öğreticiler aşağıdaki şekillerde görevlendirilirler.
1-Geçici personel olarak: Geçici personel olarak görevlendirilecek uzman ve usta öğreticiler ile yapılacak sözleşme esasları 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu"nun 15.05.1975 gün ve 1897 sayılı Kanun"un 1. maddesi ile değiştirilen 4. maddesine göre Bakanlıkça hazırlanır.
2-Ek ders görevi verilmek yoluyla: 4. maddede belirtilen esaslara göre ek ders görevi verilmesi yoluyla görevlendirilecek uzman ve usta öğreticilere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu"nun 89. maddesi uyarınca 02.12.1998 tarihli ve 98/12120 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan ... Öğretmen ve Yöneticilerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Esaslarda belirtilen miktarda ek ders görevi verilebilir. Aynı Yönetmeliğin 8. maddesi, “ geçici sözleşmeli olarak görevlendirilen uzman ve usta öğreticilerin haftalık çalışma süresi 40 saattir ”; aynı yönetmeliğin 9. maddesi ise; “uzman ve usta öğreticilerin günlük çalışma süresi en fazla 8 saattir. Kurum müdürü, cumartesi, pazar günleri de dahil olmak üzere, uzman ve usta öğreticilere günün 08.00-23.00 saatleri arasında görev verebilir.” hükümlerini içermektedir.
Davacının çalışma esasları ile çalışması sırasında tabi olacağı statü yukarıda sıralanan mevzuat çerçevesinde ayrıntılı bir düzenlemeye tabi tutulmuş olup anılan düzenlemelere egemen ilkeler ve 4857 sayılı İş Kanunu"nun 13. maddesinde yer alan “işçinin normal haftalık çalışma süresinin, tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan emsal işçiye göre önemli ölçüde daha az belirlenmesi durumunda sözleşme kısmi süreli iş sözleşmesidir.” hükmü de gözetildiğinde; çalışma ilişkisinde, “tam süreli iş sözleşmesi” olarak nitelenmeye olanak verecek bir bağımlılık ilişkisinin bulunmadığı, usta öğreticilerin öngörülen ve önceden belirlenen süre dahilinde bir çalışma yükümlülüğünü kabullendikleri ve ders saati karşılığında da ücrete hak kazandıklarını göstermektedir.
Öte yandan; davacının çalışmalarının geçtiğini ileri sürdüğü işyeri bir kamu kuruluşuna aittir. Kamu kuruluşlarında çalışanların kayıtlara geçirilmesi ve ücret ödemelerinin belgelere dayandırılması asıldır. Nitekim, davacıya ait çalışmaların resmi kayıtlara intikal ettirildiği de tartışmasızdır.
Mahkemece yapılacak iş; davacının delil olarak sunduğu banka kayıtlarındaki maaş ödemelerinin kim tarafından yapıldığını ilgili bankadan sorarak tespit etmek, davacının delil olarak sunduğu ders programları da eklenerek ... HEM"den söz konusu belgelerin doğruluğunu sormak ve bu belgeler kendileri tarafından düzenlenmiş ise onaylı suretleri ile ilgili bulundukları ücret ödeme, puantaj vb kayıtları istemek, davacının çalıştığını beyan ettiği okullara yeniden yazı yazarak çalışma sürelerinin bildirilmesini istemek, davacının dava dışı işyerlerindeki çalışmalarına ilişkin beyanlarını almak, dosyada mevcut bordrolarda ve çalışanlara ilişkin olarak gönderilen listelerde isimleri bulunan bordro tanıklarını dinlemek ve böylece; puantaj kayıtları ile ücret ödeme belgelerindeki günlük çalışma saati ne olursa olsun toplam fiili çalışma süresi dikkate alınarak 7,5 saatlik çalışmanın 1 gün kabul edilmesi sureti ile davalı işyerindeki eksik çalışma süresi hesaplanarak sonuca gitmekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edenlerden davacıya iadesine
12.02.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.