MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ... Yönetimi ve davalı Hazine tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Yörede 1982 yılında yapılan genel arazi kadastrosu sırasında ... Köyü 128 ve 129 parsel sayılı sırasıyla 366950,00 m² ve 131450,00 m² yüzölçümündeki taşınmazlar, belgesizden, mera niteliği ile sınırlandırılmış ve itirazsız kesinleşmiştir. Daha sonra, 4342 sayılı Kanuna göre yapılan çalışmada 14/05/2010 tarih ve 2010/10 sayılı mera tahsis komisyonu kararı ile de taşınmazlar ... Köyü Tüzel Kişiliğine mera niteliğiyle tahsis edilmiştir.
Davacı ... Yönetimi, taşınmazların orman sayılan yerlerden oldukları iddiasıyla, mera tahsis komisyonu kararının iptali ve taşınmazların orman niteliğiyle tescili talepleriyle ... Köy Tüzel Kişiliğini taraf göstererek dava açmıştır. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne ve dava konusu ... Köyü 128 sayılı parsel yönünden açılan davanın reddine, 129 sayılı parsel yönünden açılan davanın ise kabulüne ve ... Köyü 129 parsel sayılı taşınmaz yönünden mera niteliği ile davalı ... Tüzel Kişiliğine tahsis edilmesine ilişkin ... Mera Komisyonun 14/05/2010 tarih ve 2010/10 karar sayılı tahsis kararının iptali ile 129 parsel sayılı taşınmazın orman niteliği ile Hazine adına tapuya tesciline karar verilmiş, davacı ... Yönetimi vekili tarafından dava konusu 128 parsel sayılı taşınmaz ve yargılama gideri ve vekâlet ücretine yönelik olarak temyizi üzerine hüküm,Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 13/03/2012 tarih ve 2011/14984 E.-2012/3730 K. sayılı kararı bozulmuştur.
Hükmüne uyulan bozma kararında özetle; "... İlçesi, ... Köyü sınırları içinde bulunan çekişmeli 128 ve 129 parsel sayılı taşınmazlar genel arazi kadastrosu sırasında mera olarak sınırlandırılmış ve ... Mera Komisyon Başkanlığınca 4342 sayılı Kanun uyarınca mera olarak tahsis edilmiştir. Meraların mülkiyeti Hazineye, kullanma yararlanma hakkı belediye sınırları içindeki taşınmazlarda Belediye Başkanlığına, köy sınırları içinde bulunan taşınmazlarda köy tüzel kişiliğine aittir. Orman Yönetimi, sadece köy tüzel kişiliğini taraf göstererek eldeki davayı açmıştır. Taraf teşkili davanın görülebilme koşullarından olup mahkemece re"sen (kendiliğinden) yapılması gereken işlemlerdendir. Mahkemece, davanın eksik taraf teşkiliyle sonuçlandırılması usûl ve kanuna aykırıdır.
O halde, Hazinenin davaya katılımı sağlanarak husumet yaygınlaştırılmalı oluşacak sonuca göre karar verilmelidir."" denilmiştir.
Mahkemece: bozma kararına uyulduktan sonra, davanın kısmen kabulüne ve dava konusu ... Köyü 128 sayılı parsel yönünden açılan davanın reddine, 129 parsel yönünden açılan davanın ise kabulüne ve ... Köyü 129 parsel sayılı taşınmaz yönünden mera niteliği ile davalı ... Tüzel Kişiliğine tahsis edilmesine ilişkin ... Mera Komisyonun 14/05/2010 tarih ve 2010/10 karar sayılı tahsis kararının iptali ile 129 parsel sayılı taşınmazın orman niteliği ile Hazine adına tapuya tesciline karar verilmiş, hüküm davacı ... Yönetimi ve davalı Hazine tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, 4342 sayılı Mera Kanuna göre mera tesbit komisyonunca yapılan mera tesbit, tahdit ve tahsis kararının iptali ve orman niteliğiyle Hazine adına tapuya tescil istemine ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazların bulunduğu yerde dava tarihinden önce orman kadastrosu yapılmamıştır.
1) Davalı Hazine"nin dava konusu 129 parsel sayılı taşınmaza yönelik temyiz itirazları yönünden;
İncelenen dosya kapsamına, kararın dayandığı gerekçeye ve uzman orman bilirkişi raporuna göre, dava konusu 129 parsel sayılı taşınmazın orman sayılan yerlerden olduğu anlaşıldığına göre mahkemece davacı ... Yönetiminin dava konusu 129 parsel sayılı taşınmaza yönelik davasının kabulü yolunda hüküm kurulmasında bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Ancak, dava konusu 129 parsel sayılı taşınmaz 1982 yılında mera niteliği ile özel sicile kayıt edildiği anlaşıldığına göre ""mera özel sicil kaydının iptaline"" de karar verilmemesi doğru değil ise de, bu husus hükmün bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, hükmün bu bölümünün düzeltilerek onanması uygun görülmüştür. Bu sebeple, hükmün 2. paragrafı ( 129 parsel sayılı taşınmaz yönünden mera niteliği ile davalı ... Tüzel Kişiliğine tahsis edilmesine ilişkin ... Mera Komisyonun 14/05/2010 tarih ve 2010/10 karar sayılı tahsis kararının iptali ) sonra gelecek şekilde “ve mera özel sicil kaydının iptaline ” ibaresi yazılmak suretiyle düzeltilmesine ve hükmün 6100 sayılı Kanunun geçici 3. maddesi atfıyla H.U.M.K.’nun 438/7. maddesine göre düzeltilmiş bu şekliyle onanmasına karar vermek gerekmiştir.
2) Davacı ... Yönetimi"nin dava konusu 128 parsel sayılı taşınmaza yönelik temyiz itirazları yönünden;
Uzman orman bilirkişi raporuna göre, dava konusu 128 parsel sayılı taşınmaz orman sayılmayan yerlerden olduğu bildirilmiş ise de 1973 tarihli hava fotoğrafları incelenerek taşınmazın bu hava fotoğraflarındaki niteliği belirlenmemiş, arazinin aktüel durumuna göre rapor verilerek dava konusu taşınmazın bir kısmı açık, bir kısmı makilik olduğu bildirilmiş. Yöreye ait 1973 tarihli hava fotoğrafları ve memleket haritası olup olmadığıda araştırılmamıştır.
Bu nedenle; mahkemece, 1973 tarihli hava fotoğrafları, 1973 tarihli hava fotoğraflarından elde edilen memleket haritası ile 1973 tarihinden önceki yıllara ait hava fotoğrafları, 1973 tarihinden önceki yıllara ait hava fotoğraflarından elde edilen memleket haritası ve varsa amenajman planı ilgili yerlerden getirtilip, önceki bilirkişiler dışında halen Çevre ve Orman Bakanlığı (Orman ve Su İşleri Bakanlığı) ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman orman yüksek mühendisleri arasından seçilecek üç orman mühendisi ve bir fen elemanı aracılığıyla yeniden yapılacak inceleme ve keşifte, çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı kanunlar karşısındaki durumu saptanmalı; tapu ve zilyedlikle ormandan toprak kazanma olanağı sağlayan 3402 sayılı Kanunun 45. maddesinin ilgili fıkraları, Anayasa Mahkemesinin 01.06.1988 gün ve 31/13 E.K.; 14.03.1989 gün ve 35/13 E.K. ve 13.06.1989 gün ve 7/25 E.K. sayılı kararları ile iptal edilmiş ve kalan fıkraları da 03.03.2005 gününde yürürlüğe giren 5304 sayılı Kanunun 14. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olduğundan, bu yollarla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; kesinleşmiş orman kadastrosu bulunmadığından, yukarıda değinilen diğer belgeler fen ve uzman orman bilirkişiler eliyle yerine uygulattırılıp; orijinal-renkli (renkli fotokopi) memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de memleket haritası ölçeğine çevrildikten sonra, her iki harita komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmazın konumunu çevre parsellerle birlikte haritalar üzerinde gösterecekleri yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli rapor alınmalı keşifte, hâkim gözetiminde taşınmazların dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip onaylanarak dosyaya eklenmeli, yine keşif sırasında çekişmeli taşınmazlar hâkim tarafından gözlemlenmeli, taşınmazların üzerinde neler bulunduğu (bitki örtüsü, ağaçların cinsi, sayısı vb.) ayrıntılı olarak keşif tutanağına yazılmalı, çekişmeli taşınmazların üzerinde bulunan bütün ağaçların dağılımları, sayıları ve yaşlarının ne olduğu yönünde ziraat bilirkişiden rapor alınmalı, yine bilirkişilerce bozmadan önceki raporlardan farklı sonuçlara ulaşılması hâlinde, önceki raporlar ile sunacakları rapor arasındaki çelişkilerin nedenleri ile yöreye ilişkin memleket haritalarında çekişmeli taşınmazların konumu farklı göründüğü takdirde, bu farklılığın memleket haritalarının üretildiği hava fotoğraflarında da bulunup bulunmadığı hususlarının tartışıp değerlendirildiği rapor alınmalıdır. Bundan sonra toplanan delillerin tümü birlikte değerlendirilerek oluşacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmelidir.
SONUÇ: 1) Yukarıda birinci bentde gösterilen nedenler ile; davalı Hazine"nin dava konusu 129 parsel sayılı taşınmaza yönelik temyiz itirazlarının reddi ile hükmün düzeltilmiş şekliyle ONANMASINA,
2) İkinci bentde gösterilen nedenler ile; davacı ... Yönetimi"nin dava konusu 128 parsel sayılı taşınmaza yönelik temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün bu yönden BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 09/12/2014 günü oy birliği ile karar verildi.