8. Hukuk Dairesi 2010/4887 E. , 2011/2229 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Katkı payı alacağı
... ile ... aralarındaki katkı payı alacağı adavasının reddine dair Ankara 25. Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 04.05.2010 gün ve 444/177 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı ... vekili, evlilik birliği içinde edinilen 1707 ada 1, 2141 ada 21 ve 2143 ada 9 parsel sayılı taşınmazlar üzerindeki meskenler ile 13822 ada 32 parsel sayılı arsanın davalı adına tescil edildiğini, taşınmazların alımına vekil edeninin ½ payı oranındaki katkısı dikkate alınarak fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 1000 TL katkı payı alacağının dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... vekili, taraflar 1988 yılında evlendikten sonra vekil edeninin Almanya"da yaşayan davacı eşinin yanına gittiğini, tek başına ödeme yapabilecek durumda ve gelire sahip olduğunu, davacının ise, evlilik süresince çalışmadığını ve taşınmazların alımına katkısı bulunmadığını açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, davacı tarafın katkı payı bulunduğunu ispat edemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar 01.08.1988 tarihinde evlenmişler, Almanya Dortmund Sulh Mahkemesinin 16.12.2003 tarihinde kesinleşen kararı ile boşanmalarına karar verilmiş, Ankara 9.Aile Mahkemesinin 10.06.2004 tarih 2004 / 114-681 Esas ve Karar sayılı tenfiz kararının 21.09.2004 tarihinde kesinleşmesi ile evlilik birliği son bulmuştur. Başka mal rejimi seçilmediğinden eşler arasında 743 sayılı TMK.nun 170. maddesi uyarınca “mal ayrılığı” rejimi geçerlidir. Eşler arasındaki mal rejimi TMK.nun 225/2. Maddesi uyarınca boşanma davasının açıldığı tarih itibariyle sona ermiştir.
Dava konusu 1707 ada 1 parselde 2. kat 5 numaralı taşınmaz 04.01.1996 tarihinde satın alma, 2141 ada 21 ve 2143 ada 9 parsel sayılı taşınmazlar üzerinde bulunan dubleks evler 01.05.2001 tarihinde kooperatiften tahsis ve 13822 ada 32 parsel sayılı arsa da 19.08.1993 tarihinde satın alma yoluyla davalı adına tapuya kayıt ve tescil edilmişlerdir. Dava konusu taşınmazların edinme tarihi itibarıyla eşler arasında mal ayrılığı rejimi geçerlidir.
Dava, taşınmazın alımına yapılan katkı sebebiyle açılan katkı payı alacağı niteliğindedir. Mahkemece, katkı payı alacağının davacı tarafından kanıtlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır.
Mahkemece, Almanya devletindeki Aile Mahkemesi ile iki kez Medeni Hukuk alanında adli yardım yazışmaları yapılmış ise de, davalı tarafın muvafakatının bulunmaması ve bazı kuruluşların bilgi vermemeleri nedeniyle sağlıklı bilgi ve belge temin edilememiş, tarafların müşterek 3 çocuklarıyla ilgili "Yetiştirme Parası", davacı tarafa ödenen işsizlik ödeneği ve davalının çalıştığı işyerinden aldığı maaş ve diğer gelirlerinin tam olarak tespit edilmesi mümkün olmamıştır.
Davacının delil listesinde yer alan İDEAL Möbel Halle Dortmunder şirketinin 24.08.1997 tarihli Almanca"dan Türkçeye tercüme edilen belgeye göre, davacı ..."in 1994 ile 1997 yılları arasındaki süre dahilinde izin paraları da dahil olmak üzere net olarak 87742 DM aldığı ve Dortmund Oğuz Market tarafından 14.11.1993 tarihli Almanca"dan Türkçe"ye tercüme edilen belgeye göre de, 1992 ile Aralık 1993 yıllları arasındaki süre dahilinde izin paraları da dahil olmak üzere net olarak 41807 DM aldığı bildirilmiştir. Davacı şahitleri de yargılama oturumlarında alınan beyanlarında, davacının ...Market ve İDEAL Möbel Halle Dortmunder şirketinde çalıştığını doğrulamışlardır.
Mahkemece yapılacak iş; davanın katkı payı alacağı niteliğinde olduğu dikkate alınarak, tarafların evlendikleri 01.08.1988 tarihi ile en son satın alınan taşınmazların satın alındığı 01.05.2001 tarihi arasındaki davalının çalıştığı işyerinden alınan maaş ve diğer gelirlerine ait bilgi ve belgelerin davalı taraftan veya çalıştığı işyerinden istenerek eksiksiz olarak dosya arasına konulması, tarafların müşterek 3 çocuklarıyla ilgili "Yetiştirme Parası" ve davacı tarafa ödenen işsizlik ödeneğine ait belgelerin davacı taraftan istenerek getirildiğinde dosya arasına konulması, davacı tarafından delil listesinde bildirilen Dortmund Oğuz Market ve İDEAL Möbel Halle Dortmunder şirketinin Almanca"dan Türkçe"ye tercüme edilen belgelerde yazılan davacı gelirleriyle tarafların evlenme tarihi ile taşınmazların satın alındığı tarihlere göre dosya arasında bulunan tarafların çalışmalarına ve gelirlerine ilişkin tüm belgeler gözetilerek toplam gelirlerinin ayrı ayrı toplanması, her birinin sosyal statüleri, konumları ve mesleki kariyerleri gözetilerek yapabilecekleri kişisel masraflarının ayrı ayrı hesaplanması, davalının ayrıca, 743 sayılı TMK.nun 152.maddesi gereğince evi geçindirme yükümlülüğü gözetilerek 01.05.2001 tarihine kadar yapabileceği evi geçindirme gideriyle kişisel giderinin olabilecek fazla harcama var ise, oran belirtilmek suretiyle hesaplanacak miktarının, davacı yönünden ise kişisel harcamalarının hesaplanıp toplam gelirlerinden ayrı ayrı düşülmesi, her birinin toplam tasarruf miktarı karşısında yapabilecekleri tasarruf miktarlarının ayrı ayrı saptanması, tarafların toplam tasarruf miktarı içerisindeki katkı oranlarının belirlenmesi, bu katkı oranının dava konusu taşınmazların dava tarihindeki uzman bilirkişi raporu ile belirlenen gerçek sürüm değeri ile çarpılması sonucu davacının katkı payı alacağının saptanması, dosyanın bu haliyle konunun uzmanı bir hukukçu ve bir mali müşavir bilirkişiye verilerek tarafların ve Yargıtay’ın denetimine açık gerekçeli rapor alınması, ondan sonra iddia ve savunma doğrultusunda toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar vermek olmalıdır. Mahkemece eksik araştırma ve incelemeye dayalı bilirkişi raporlarına itibar edilerek yazılı şekilde hüküm kurulmuş bulunması usul ve yasaya aykırıdır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile usul ve kanuna aykırı bulunan hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve 17,15 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine 18.04.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.