MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasındaki menfi tespit davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili, okul servisi hizmeti veren müvekkili şirketin, maliki bulunduğu 20 adet minibüs için davalı belediyece belirlenen “S plaka aylık aidat gelirini” defaten ödediğini, ancak her araç için 330 TL aidat yatırılmasına rağmen belediye görevlisinin makbuzlara 30 TL yazarak geriye kalan kısmını zimmetine geçirdiğini, bu nedenle davalı belediyece aidat ve harçların eksik yatırılmasına dayalı olarak ödeme emri düzenlendiğini, müvekkilinin gönderilen ödeme emrinde belirtilen harçları tam olarak yatırmış olduğunu ileri sürerek; müvekkili şirketin davalı belediyeye borçlu bulunmadığının tespitini talep etmiştir.
Davalı ... vekili, tacir olan davacı şirketin 330 TL ödeyip karşılığında 30 TL makbuz alındığı iddiasının dinlenemeyeceğini, kaldı ki bu makbuzlardaki miktarları muhasebe kayıtlarına yansıtan davacı şirketin müvekkili belediyeye bir bildirimde bulunmadığını savunarak; davanın reddini talep etmiştir .
Mahkemece; davalı belediyenin yazı işleri müdürlüğünde görevlendirilen dava dışı ... adlı işçinin yetkisi olmadığı halde aidatları tahsil ederek bir kısmını güveni kötüye kullanmak suretiyle kendi yararına tasarrufta bulunduğunun verilen mahkûmiyet kararı ile sabit olduğu, yapılan tahsilât nedeni ile davacı tarafı ikinci kez ödeme yapmakta zorlamanın iyiniyet kurallarına ve idarenin adam çalıştırmadan dolayı kusursuz sorumlu olmasına aykırı düşeceği gerekçesiyle davanın kabulüne, davacının davalı belediyece gönderilmiş olan ödeme emirleri nedeniyle borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş; sözkonusu hükmün davalı ... vekili tarafından temyizi üzerine; Dairemizin 26.03.2012 tarih, 2012/2932 Esas-2012/7925 Karar sayılı ilamıyla; "...Davada, davalı belediyece servis araçları için belirlenmiş olan “S plaka aylık aidat gelirinin” ödendiği ileri sürülerek, bu aidatlar nedeniyle borçlu bulunulmadığının tespiti istenilmiştir.
Dosyaya sunulmuş olan ödeme emirlerinin incelenmesinde; davaya konu edilen “S plaka aylık aidat geliri” dışında, “güzergâh belirleme ücreti” ve “çalışma ruhsatı ücreti” nedeniyle de borç tahakkuk ettirilmiş olduğu anlaşılmaktadır.
Bu nedenle, öncelikle borçlu bulunulmadığı ileri sürülen ödeme emirlerindeki borç kalemleri konusunda tarafların beyanlarına başvurulması, tarafların bu konu ile ilgili tüm delillerinin usulünce toplanılması ve sonrasında konunun özel bir bilgiyi gerektirmesi nedeniyle bilirkişi görüşüne başvurularak uyuşmazlığın açıklığa kavuşturulması gerekmektedir.
Hal böyle olunca; mahkemece, yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda inceleme yapılması ve ortaya çıkacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru görülmemiştir. " denilerek sözkonusu mahkeme kararı eksik inceleme nedeniyle bozma konusu yapılmıştır .
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde; "Davanın KABULÜNE, davacının 15/04/2010 vade tarihli 2011/353-354-355-356-357-358 ve 359 sıra nolu ödeme emirleri nedeniyle 90 TL S plaka aylık aidat gideri, 3900 TL güzergah belirleme ücreti, 2100 TL çalışma ruhsatı ücreti olmak üzere toplam 6090 TL borcu olmadığının tespitine, Davacıdan haksız yere alınan 90 TL S plaka aylık aidat gideri, 500 TL güzergah belirleme ücreti, 100 TL çalışma ruhsatı ücreti olmak üzere toplam 690 TL"nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,..." karar verilmiş; hüküm, davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalı vekilinin sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Davada, davalı belediyece servis araçları için belirlenmiş olan “S plaka aylık aidatı, Güzergah Belirleme Ücreti, Çalışma Ruhsat ücretinin” ödendiği ileri sürülerek, bu aidatlar nedeniyle borçlu bulunulmadığının tespiti istenilmiştir.
Dairemizin 26.03.2012 tarih, 2012/2932 Esas-2012/7925 Karar sayılı bozma ilamı doğrultusunda alınan bilirkişi raporunda; davacı şirketin davalı belediyenin göndermiş olduğu ödeme emri üzerine 13/05/2010 ve 03/08/2010 tarihinde yapmış olduğu ödemeler sonucunda kalan bakiyenin plaka aylık aidat geliri için 90 TL, güzergah belirleme ücreti için 3900 TL, çalışma ruhsat ücreti için 2100 TL olduğu belirtilmiştir .
Gerekçeli kararda; gerekçe kısmında alınan bilirkişi raporundan bahsedilmiş ; ancak hüküm fıkrasında 18.02.2013 tarihli bilirkişi raporundan ayrılarak karar verilmiştir. Gerekçe kısmında bilirkişi raporundan ayrılma sebebine ilişkin bir açıklama getirilmemiştir
HMK 266.hükmüne göre, genel hayat tecrübesi ve kültürünün sonucu olarak herkesin bilmesi gereken konularla hakimlik mesleğinin gereği olarak hakimin hukuki bilgisi ile çözümleyebileceği konular dışında kalan ve çözümü özel veya teknik bir bilgiyi gerektiren hallerde bilirkişi oy ve görüşünün alınması zorunludur. Kural olarak bilirkişi raporu hakimi bağlamaz.
Hakim raporu serbestçe taktir eder. Hakim, raporu yeterli görmezse, gerçeğin ortaya çıkması için ek rapor alabileceği gibi yeniden seçeceği bilirkişi vasıtasıyla yeniden inceleme de yaptırabilir.
Hakim bilirkişi raporuyla bağlı değildir, bilirkişi raporunu serbestçe takdir eder; ancak bilirkişi raporundan farklı karar ittihazı cihetine gidilmesi durumunda farklılığın yasal zeminde izahı gerekir. Her ne kadar gerekçe kısmında bilirkişi raporundan bahsedilmişse de; alacak yönünden hiç bir açıklama getirmeden farklı sonuca varılmış olması isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 28.01.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.