Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/97 Esas 2021/233 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/97
Karar No : 2021/233

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALILAR): 1- … Bakanlığı
VEKİLİ: Hukuk Müşaviri Av. …
2- … Üniversitesi Rektörlüğü - …
VEKİLİ: Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Sekizinci Dairesinin 26/06/2019 tarih ve E:2015/15157, K:2019/6131 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Mustafa Kemal Üniversitesi Tayfur Ata Sökmen Tıp Fakültesi … Ana Bilim Dalında öğretim üyesi olarak görev yapan davacının, tıpta uzmanlık eğitimi verme talebinin reddine ilişkin Mustafa Kemal Üniversitesi Rektörlüğünün … tarih ve … sayılı işlemi ile bu işlemin dayanağı olan 26/04/2014 tarih ve 28983 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği'nin 10. maddesinin 1. fıkrasının birinci cümlesinde yer alan "uzman" ibaresinin ve Geçici 1. maddesinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Sekizinci Dairesinin 26/06/2019 tarih ve E:2015/15157, K:2019/6131 sayılı kararıyla;
Davacının savcı düşüncesine cevap dilekçesinde ileri sürdüğü 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu'nun Ek 1. maddesinin 2. fıkrası yönünden Anayasa'ya aykırılık iddiasının ciddi görülmediği belirtildikten sonra;
1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San'atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun'un 9. maddesi, 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu'nun Ek 1. maddesi ve mülga Tıpta Uzmanlık Tüzüğü'nün 3. maddesi hükümlerine yer verilerek;
Dava konusu Yönetmelik maddeleri incelendiğinde;
Tüzüğe göre, uzmanlık eğitiminden, tıp veya diş hekimliği fakültelerinde 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu hükümlerine göre profesör ve doçent olanlar ile en az 3 yıllık uzman olan yardımcı doçentlerin sorumlu olduğunun düzenlendiği, ancak anılan Tüzük'te yer alan düzenlemeden sonra, 3359 sayılı Kanun'a 2003 yılında eklenen ve 2011 yılında değişen Ek 1. madde uyarınca, tıpta ve diş hekimliğinde uzmanlık eğitiminin, ilgili dalda tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olan profesör, doçent, yardımcı doçent, eğitim görevlisi ve başasistanlar tarafından verileceğinin belirtildiği;
18/07/2009 tarih ve 27292 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği'nde ve dava konusu Yönetmelik'te de, uzmanlık eğitiminin, ilgili dalda uzman olup profesör, doçent, yardımcı doçent unvanına sahip olanlar ile eğitim görevlisi veya başasistanlar tarafından verileceğinin düzenlendiği;
Bu itibarla, 3359 sayılı Kanun'da yer alan, tıpta ve diş hekimliğinde uzmanlık eğitiminin, ancak ilgili dalda tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olan profesör, doçent, yardımcı doçent, eğitim görevlisi ve başasistanlar tarafından verilebileceği hükmü karşısında, ilgili dalda tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olmayanların uzmanlık eğitimi vermesine hukuken olanak bulunmadığından, dava konusu Yönetmeliğin 10. maddesinin 1. fıkrasının birinci cümlesinde yer alan "uzman" ibaresinde üst hukuk normlarına ve hizmet gereklerine aykırılık görülmediği;
Bununla birlikte, 3359 sayılı Kanun'un Ek 1. maddesinin yürürlüğe girmesinden önce yürürlükte bulunan mevzuat uyarınca kazanılan eğitici yetkisinin korunmasının, hukuk devleti ilkesinin bir gereği olduğu gibi, kazanılmış hakların korunmasına ilişkin sürenin belirlenmesinde, 3359 sayılı Kanun'un Ek 1. maddesinin yürürlüğe girmesinden sonra tıpta uzmanlık eğitimine ilişkin olarak yapılan ilk düzenleme olan ve 18/07/2009 tarih ve 27292 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği'nin yayım tarihinin esas alınmasında hizmet gereklerine aykırılık bulunmadığı;
Bu durumda, 3359 sayılı Kanun'un Ek 1. maddesinin yürürlüğe girmesinden önce yürürlükte bulunan mevzuat uyarınca kazanılan eğitici yetkisinin korunması amacıyla yürürlüğe konulan dava konusu Yönetmeliğin Geçici 1. maddesinde de hukuka ve hizmet gereklerine aykırılık bulunmadığı;
Mustafa Kemal Üniversitesi Rektörlüğünün … tarih ve …sayılı işlemine gelindiğinde;
Dosyanın incelenmesinden, davacının, 1995 yılında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesinden mezun olduğu, 2005 yılında Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Temel Tıp Bilimleri Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalında doktora eğitimini tamamlayarak bilim doktoru olduğu, 26/07/2007 tarihinde Mustafa Kemal Üniversitesi Tayfur Ata Sökmen Tıp Fakültesi … Ana Bilim Dalına yardımcı doçent olarak atandığı,Üniversitelerarası Kurul kararıyla 26/06/2012 tarihi itibarıyla … Doçenti olduğu ve 07/02/2013 tarihinde Mustafa Kemal Üniversitesi Tayfur Ata Sökmen Tıp Fakültesi … Ana Bilim Dalında doçent kadrosuna atandığı, davacının 17/11/2015 tarihinde davalı Üniversiteye başvurarak Ana Bilim Dalı bünyesinde tıpta uzmanlık eğitimi gören uzmanlık öğrencilerine Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği uyarınca tez danışmanı olmak istediğini ilettiği, uzmanlık eğitimi verme isteminin reddi üzerine işbu davanın açıldığı;
Dava konusu işlemin dayanağı olarak gösterilen Yönetmelik maddelerinin, yukarıda aktarılan gerekçeler ile hukuka uygun bulunduğu dikkate alındığında, anılan maddeler uyarınca 26/06/2012 tarihinde doçent unvanı alan ve kazanılmış hakkı bulunmayan davacı hakkında tesis edilen … tarih ve … sayılı işlemde de hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu ve dava konusu Yönetmelik ile uzmanlık eğitimi verme yetkilerinin engellendiği, uzmanlık eğitimi alan öğretim üyeleri ile aralarında nitelik ve hukuki açıdan bir fark bulunmadığı, öğretim üyeliğine başladığı tarihte bu hakkı bulunduğu, kazanılmış haklarının ihlal edildiği, 3359 sayılı Kanun'un Ek 1. maddesinin 2. fıkrasının Anayasa'ya aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI: Davalı idareler tarafından, Danıştay Sekizinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra davacının itirazına ve Üye Kemal Kuku'nun "dava konusu düzenlemenin dayanağı olan 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu'nun Ek 1. maddesinin 2. fıkrasında yer alan 'uzman' ibaresinin Anayasa'nın 10. maddesine aykırı olduğu, bu ibarenin iptali amacıyla itiraz yoluyla Anayasa Mahkemesine başvurulması gerektiği" yönündeki oyuna karşılık, Anayasa Mahkemesine başvurulmasına gerek olmadığına oyçokluğu ile karar verilerek işin esasının incelenmesine geçildi:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Sekizinci Dairesinin temyize konu 26/06/2019 tarih ve E:2015/15157, K:2019/6131 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 10/02/2021 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.


KARŞI OY

X- Davacının, yürürlükteki kanun ve yönetmelik hükümlerine göre, tıp fakültesi mezunu olarak 13/01/2005 tarihinde … Ana Bilim Dalında bilim doktoru unvanını aldığı, 30/07/2007 tarihinde yardımcı doçent olduğu ve 06/02/2013 tarihinde doçent unvanıyla atandığı, tıpta uzmanlık eğitimi verme isteminin reddi üzerine anılan ret işlemiyle dayanağı 26/04/2014 tarih ve 28983 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği'nin anılan maddelerinin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
18/07/2009 tarih ve 27292 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği'nin 13. maddesinde, tıpta ve diş hekimliğinde uzmanlık eğitiminin ilgili alanda uzmanlığı olan eğitim sorumluları tarafından verileceği hükmüne yer verilerek, ilgili alanda uzmanlığı olmayanların uzmanlık eğitimi veremeyecekleri düzenlenmiş ve ilgililerin bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önceki mevzuata göre kazandığı eğitim verme yetkisi, aynı Yönetmeliğin Geçici 1. maddesi ile korunmuştur.
2011 yılında ise 663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (KHK) yürürlüğe girmiş ve ilgili dalda uzman olma koşulu burada da yer almıştır. Ancak KHK'de geçiş düzenlemesine yer verilmemiş ise de; idare, eğitici yetkisini önceki mevzuata göre kazananların haklarını, 26/04/2014 tarih ve 28983 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği'nde 2009 Yönetmeliğinin yürürlüğe girdiği tarihi esas alarak korumaya devam etmiştir.
Uyuşmazlık, davacının eğitici yetkisinin, 2014 Yönetmeliği ile elinden alınmasının hukuka aykırı olduğu iddiasından kaynaklanmaktadır.
663 sayılı KHK'de her ne kadar önceki mevzuata göre eğitici yetkisini kazananlar yönünden koruyucu bir kural yer almasa da; idare, bu KHK'den önce yürürlüğe giren 2009 Yönetmeliğinde "Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önceki mevzuata göre kazanılmış bulunan uzmanlık ve eğitim yetkisi ile ilgili haklar saklıdır." kuralına yer vermek suretiyle kazanılmış hakları kendiliğinden korumuş, 2014 Yönetmeliğinde de; "İlgili dalda uzman olmadığı halde 18/7/2009 tarihinden önce 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununa göre profesör ve doçent unvanını almış olup ilgili dalda eğitim vermeye başlamış olanların eğitici hakları saklıdır." kuralına yer vererek, KHK hükmünü, kazanılmış hakları korumak suretiyle uygulama yoluna gitmiştir. İdarenin bu şekilde bir uygulama yapmasında kazanılmış hakların korunması ve haklı beklenti ilkeleri yönünden hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Ancak; 2014 Yönetmeliği, 2009 Yönetmeliği'nin yürürlüğe girdiği tarihi esas alarak kazanılmış hakları korumaya devam etmiş olmakla birlikte, yardımcı doçentler yönünden ise korumayı devam ettirmemiş, kural olarak ilgili dalda uzman olup profesör, doçent, yardımcı doçent unvanına sahip olanların uzmanlık eğitimi verebileceğini düzenlemiş olmasına rağmen, istisna maddesi olan dava konusu Geçici 1. maddede ise sadece "...profesör ve doçent unvanını almış olup ilgili dalda eğitim vermeye başlamış olanların eğitici hakları saklıdır." kuralına yer verilmiş ve yardımcı doçentler yönünden, koruyucu bir hüküm öngörülmemiştir. 2009 Yönetmeliğinde ilgili dalda uzman olmayan yardımcı doçentlerin de kazanılmış hakları korunurken 2014 Yönetmeliğinde idare yardımcı doçentler yönünden korumadan neden vazgeçtiğinin hukuki gerekçelerini ortaya koyamamıştır.
Anayasa'daki eşitlik ilkesi uyarınca hukuki nitelikleri ve durumları benzer olanlar arasında değişik uygulamalar yapılamaz ve aynı durumda bulunanlar için farklı düzenlemelere gidilmesi bu ilkeye aykırılık oluşturur.
26/04/2014 tarih ve 28983 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği'nin "Kazanılmış eğitici yetkisi" başlıklı Geçici 1. maddesinde ise; ilgili dalda uzman olmadığı halde 18/07/2009 tarihinden önce 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'na göre profesör ve doçent unvanını almış olup ilgili dalda eğitim vermeye başlamış olanların eğitici haklarının saklı olduğu belirtilmiştir.
Ancak, 3359 sayılı Kanun'un Ek 1. maddesinde 02/11/2011 tarihinde yapılan değişiklik ile, tıpta ve diş hekimliğinde uzmanlık eğitiminin, ilgili dalda tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olan profesör, doçent, yardımcı doçent, eğitim görevlisi ve başasistanlar tarafından verileceği hususu düzenlenmiş olup, ortada yasal bir düzenleme olmaksızın yönetmelik hükmü uyarınca kazanılmış hakkın aranmasında hukuka uygunluk görülmemiştir. Bu nedenle, kazanılmış hakkın yasal düzenleme tarihi itibarıyla aranması gerekmektedir. Tıpta uzmanlık mevzuatı uyarınca uzman unvanı bulunmasa da, ilgili alanda, bu tarihten önce doktora eğitimi gören ve bilim doktoru unvanı alan tabipler ile uzman unvanı olan tabiplerin, eğitime başladıklarında aynı hak ve yetkilere sahip olduklarını hesaba katarak eğitime başlayarak tamamladıkları eğitimlerinin tıp bilimi açısından aynı yetkinlik düzeyinde oldukları görülmektedir.
Bu durumda, dava konusu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce ilgili alanda uzman unvanı taşımasalar dahi, tıp fakültesi mezunu olarak alanlarında yeterli bulunarak bilim doktoru unvanını alan ve uzmanlık eğitimi vermeye başlayanların haklı beklentilerinin ve kazanılmış haklarının korunması gerektiğinden, dava konusu Yönetmelik maddelerinde ve buna dayalı bireysel işlemlerde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenle, davacının temyiz isteminin kabulü ile temyize konu Daire kararının bozulması gerektiği oyuyla, karara katılmıyorum.