MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün temyizen tetkiki davacılar ve davalı ... vekilince istenmiş, davalı ... vekilince duruşma talep edilmiş olmakla duruşma için tayin edilen 23.06.2015 Salı günü davalı ... vekili Av. ... geldi. Davacılar ve diğer davalılardan gelen olmadı. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan davalı ... vekili dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü.
-K A R A R-
Davacılar vekili, müvekkillerinin murisi ..."ın davalıların sürücüsü, işleteni ve sürücünün istihdam edeni konumunda oldukları araçta yolcu iken gerçekleşen kazada vefat ettiğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davacı ... için 15.000 TL, davacı ... için 5.000 TL destekten yoksun kalma tazminatı ile, davacı ... için 20.000 TL, davacı ... için 10.000 TL, davacılar ..., ... ve ...için ayrı ayrı 5.000 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Davalı ... vekili, müvekkilinin araç üzerindeki fiili hakimiyetinin uzun zaman önce sona erdiğini, aracın işleteni konumunda bulunmadığını ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili, kusur durumunu kabul etmediklerini, istenen tazminatların fahiş olduğunu, ayrıca olayda hatır taşıması ve müterafik kusurun bulunduğunu ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Davalı... İplik ...ve Tic.Ltd.Şti. Vekili, müvekkilinin aracın maliki olmadığı gibi, sürücü ile arasında da hiçbir sözleşme ilişkisinin bulunmadığını ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma ve toplanan delillere göre; davalı ...ve Tic.Ltd.Şti.aleyhine açılan davanın reddine, davacı ..."ın açmış olduğu maddi tazminat davasının reddine, davacı anne ..... için 14.302,50 TL destekten yoksun kalma tazminatı ile davacı anne ... için 15.000 TL, davacı üvey baba ... için 5.000 TL, davacı kardeşler.... ve... için ayrı ayrı 3.000 TL, davacı... için 2.000 TL olmak üzere toplam 28.000 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılar ... ve ..."dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara ödenmesine karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere göre, davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan desteken yoksun kalma tazminatı ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Destekten yoksun kalma tazminatı 818 Sayılı Borçlar Kanunu’nun 45/II.maddesinde (6098 Sayılı BK"nın 49 vd.maddeleri) düzenlenmiş olup "Ölüm neticesi olarak diğer kimseler müteveffanın yardımından mahrum kaldıkları takdirde onların bu zararını da tazmin etmek lazım gelir." şeklinde hükme bağlanmıştır.
Yasa metninden de anlaşılacağı gibi desteken yoksun kalma tazminatının konusu, desteğin yitirilmesi nedeniyle yoksun kalınan zarardır. Buradaki amaç, destekten yoksun kalanların desteğin ölümünden önceki yaşamlarındaki sosyal ve ekonomik durumlarının korunmasıdır. Olaydan sonraki dönemde de, destek olmasa bile, onun zamanındaki gibi aynı şekilde yaşayabilmesi için muhtaç olduğu paranın ödettirilmesidir. Yani haksız bir eylem sonucu desteğini yitiren kimse BK."nun 45/II. maddesine dayanarak uğradığı zararın ödetilmesini isteyebilir.
Ancak, destekten yoksun kalma tazminatına hükmedilmesi için öncelikle ölen ile destekten yoksun kalan arasında maddi yönden düzenli ve eylemli bir yardımın varlığı gerekir. ..."nun 21.04.1982 gün, 979/4-1528 E., 412 K. sayılı kararında da belirtildiği gibi;BK.nun 45.maddesinde sözü geçen destek kavramı hukuksal bir ilişkiyi değil, eylemli bir durumu hedef tutar ve ne hısımlığa ne de nafaka hakkındaki hükümlere dayanır, sadece eylemli ve düzenli olarak geçimini kısmen veya tamamen sağlayacak şekilde yardım eden ve olayların olağan akışına göre eğer ölüm vuku bulmasaydı, az çok yakın bir gelecekte de bu yardımı sağlayacak olan kimse destek sayılır. O halde destek sayılabilmek için yardımın eylemli olması ve ölümden sonra da düzenli bir biçimde devam edeceğinin anlaşılması yeterli görülür.
Somut uyuşmazlıkta, davacı ... desteğin üvey babasıdır. Desteğin babası küçük yaşlarda ölmüş, destek 7 yaşında iken annesi ile üvey babası evlenmiş olup, desteğin bu evlilikten de anne bir baba ayrı 3 kardeşi bulunmaktadır. Tanık beyanlarından davacı ..."in gelirinin kısıtlı olduğu, müteveffa Handan"ın da eylemli biçimde üvey babasına destek olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda davacı ..."in de destek payının değerlendirilmesi gerekirken, hatalı gerekçe ile bu talebin tümden reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
3-2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu"nun 3.maddesine göre; " Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır."
Somut uyuşmazlıkta, aracın kayıt maliki olan ..., aracı 31.03.2008 tarihinde ...yetkili bayiisi ... Oto ...ve Tic.A.Ş. İle sıfır araç karşılığında takas ettiğini, bilahare aracın ..."da faaliyet gösteren ... isimli galeriye satıldığını, bu galeri tarafından da diğer davalı ..."e satıldığını iddia etmiş, bu konuda galeri çalışanlarını tanık olarak dinletmiş, bir takım fatura vs.deliller dosyaya ibraz etmiştir.
Mahkemece öncelikle yukarıda belirtilen "işleten" kavramı çerçevesinde davalı yanın iddiaları üzerinde durulması, bahsi geçen ... Oto ...ve Tic.A.Ş."ne ait o döneme ilişkin ticari defterlerinin getirtilerek kaza tarihinden önce davacının araç üzerindeki fiili tasarrufunun sona erip ermediğinin tereddütsüz bir biçimde ortaya konarak işleten sıfatının kimde olduğunun ortaya çıkarılması gerekirken, eksik inceleme ve araştırma sonucu hüküm kurulmuş olması doğru görülmemiştir.
Bozma kapsam ve nedenine göre davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma kapsam ve nedenine göre davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, 1.100,00 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davalı ..."e verilmesine, duruşmada vekille temsil olunmayan davacılar yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılara ve davalı ..."e geri verilmesine 30/06/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.