3. Hukuk Dairesi 2015/17496 E. , 2016/1944 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki muhtesat bedelinin tahsili, ecrimisil ve alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, asıl davanın kabulüne karşılık ve birleşen davaların reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı (k.davacı) .... davalı (Birleşen Davacı) ... ile davalı .... vs. tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı (birleşen ve karşı davalı) vekili dilekçesinde, müvekkili olan davacının, davalılar ile birlikte 1081 sayılı parsel üzerinde hissedar olduğunu, davacının bu taşınmaza ev, ahır, samanlık, odunluk yaptığını, ağaçlar diktiğini, bu ağaçların sulanması için sulama kanalları yaptığını, kısaca taşınmazı imar ve ihya ettiğini, bir kısım hissedarlar tarafından bu taşınmaza ilişkin olarak ortaklığın giderilmesi davası açıldığını, taşınmaz üzerindeki muhtesatlar ile birlikte satılması durumunda, diğer hissedarların sebepsiz yere zenginleşeceklerini beyan ederek, muhtesat bedelleri olarak şimdilik 60.000 TL"nin davalılardan hisseleri oranında yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen davacı (davalı) .... vekili birleşen dava dilekçesinde; davacının bu taşınmazı yaklaşık 45 yıldır kullandığını, bu nedenle de davacıdan ecrimisil talepleri olduğunu, ayrıca taşınmazın evveliyatında üzerinde 500"e yakın ağaç bulunduğunu, davacının bu ağaçları sattığını, ve kendilerine de bu satıştan düşen bedelin verilmediğini beyan ederek, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydı ile, 6500 YTL ecrimisil yönünden, 5 yıllık, eski ağaç bedelleri yönünden ise 10 yıllık faizi ile birlikte davacı(birleşen davalı)dan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı (karşılık davacı ) ... vekili ise, davacı aleyhine açtığı karşılık davasında ise; davacının bu taşınmazı yaklaşık 45 yıldır kullandığını, bu nedenle de davacıdan ecrimisil talepleri olduğunu, ayrıca taşınmazın evveliyatında üzerinde 500"e yakın ağaç bulunduğunu, davacının bu ağaçları sattığını, ve kendilerine de bu satıştan düşen bedelin verilmediğini beyan ederek, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydı ile, 6500 YTL ecrimisil yönünden, 5 yıllık, eski ağaç bedelleri yönünden ise 10 yıllık faizi ile birlikte davacı( karşılık davalı)dan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece; asıl davanın kabulü ile 60.000 TL alacağın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılardan hisseleri oranında tahsiline, birleşen ve karşılık davaların ise reddine karar verilmiş, verilen bu hüküm davalı (k.davacı) ... davalı (Birleşen Davacı) ... ile davalı .... vs. tarafından süresi içinde temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalı (k. davacı) davalı (birleşen davacı) ve bir kısım davalıların sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Ancak;
1-Asıl dava yönünden;
Dosya kapsamından, davacının, davalılar ile birlikte hissedar olduğu taşınmaz üzerinde, uzun süreden beri, bina yapmak ve ağaç dikmek suretiyle istifade ettiği ihtilafsız bulunmaktadır.
Dava konusu taşınmaz, üzerinde bulunan ve davacı tarafından yapılmış olan muthesatlar ile birlikte satılması durumunda, davalı tarafın, malvarlığında haklı bir hukuki bir nedene dayanmayan artış olacağı kuşkusuzdur.
Borçlar Kanunu"nun konuya ilişkin 61 ve ardından gelen maddelerindeki (TBK"nun 77 ve ardından gelen maddelerindeki) düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir.
Dosyanın incelenmesinden; bir kısım hissedarlar tarafından, dava konusu taşınmaza ilişkin olarak ortaklığın giderilmesi davası açıldığı, davanın kabulüne karar verildiği, satış dosyasında kıymet takdirinin yapıldığı, dosyanın satış aşamasına geldiği, ancak eldeki davada verilen ihtiyati tedbir kararı sonucunda satış dosyasının derdest olarak beklediği, kısacası henüz taşınmazın satılmadığı ve dolayısıyla satış bedelinin henüz davalılar tarafından alınmadığı böylelikle de davalıların henüz sebepsiz zenginleşmedikleri anlaşılmıştır.
Paylı taşınmaza paydaşlardan birisi tarafından yapılan zorunlu ve yararlı giderlerden dolayı sebepsiz iktisap hükümleri gereğince dava açılabilmesi için, masraf yapan paydaşın o yerden men ettirilmesi veya taşınmazın satılarak paraya çevrilmiş olması gerekir.
Davacı dava konusu taşınmazlardan yararlandığından ve henüz taşınmazın satışı gerçekleşmediğinden, haksız iktisaplarının oluşmadığının kabulü gerekir.
Hal böyle olunca mahkemece, asıl dava yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme sonucu davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş ve bozmayı gerektirmiştir.
2-Birleşen ve karşılık dava yönünden ise;
Yerel mahkeme tarafından, davalılar (karşılık ve birleşen davacıların) ecrimisil taleplerinin reddine karar verilmiştir.
Dava konusu taşınmazlarda taraflar paydaştır. MK.md.693.maddesi uyarınca paydaşlardan herbiri diğerlerinin hakları ile bağdaştığı ölçüde paylı maldan yararlanabilir, onu kullanabilir. O nedenle diğer paydaş rıza göstermediğini iletmedikçe, başka bir anlatımla diğer paydaşı intifadan men etmedikçe ecrimisil isteyemez.
Yargıtay"ın yerleşik içtihatlarına göre, kural olarak iştirak ya da müşterek mülkiyette, paydaşların birbirlerinden ecrimisil isteyebilmeleri için, intifadan men şartının gerçekleşmesi gerekir.
Paydaşlar, (kural olarak) intifadan men edilmedikçe birbirlerinden ecrimisil isteyemezler...İntifadan men koşulunun gerçekleştiği iddiası yemin dahil her türlü delille ispatlanabilir. Bu koşul dava şartı niteliğinde olduğundan gerçekleşip gerçekleşmediğinin mahkemece re"sen araştırılarak saptanması gerekmektedir.
Ancak, birleşen davacı ve karşı davacı vekilleri dilekçelerinde herhangi bir delil bildirmedikleri, böylelikle de intifadan men koşulunun ispat edilemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken, farklı gerekçeler ile birleşen davacı ve karşı davacı ecrimisil taleplerinin reddine karar verilmesi doğru değil ise de gerekçesi değiştirilerek onanmasına,
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle asıl dava yönünden temyiz olunan kararın yukarıda 1.bentte açıklanan nedenle davalılar-(birleşen ve karşı davacılar ve bir kısım davalılar) yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edenlere iadesine, 2.bentte açıklanan nedenlerle birleşen ve karşılık dava yönünden GEREKÇESİ DEĞİŞTİRİLEREK ONANMASINA, 16.02.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.