MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki vasiyetnamenin iptali, olmadığı takdirde tenkis davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın açılmamış sayılmasına yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacılar tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I

Davada, vasiyetnamenin iptali, olmadığı takdirde tenkise karar verilmesi talep ve dava edilmiştir.
Mahkemece, davacı tarafın mazeretsiz olarak 04.02.2014 tarihli duruşmaya katılmaması nedeni ile, bu tarihte takip edilmeyen dosyanın HMK madde 150/1 maddesi gereğince yenileninceye kadar işlemden kaldırılmasına karar verilmiş, 3 aylık süre içinde de yenilenmediği gerekçesi ile HMK madde 150/5 uyarınca, davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş, verilen bu hüküm süresi içinde davacılar tarafından temyiz edilmiştir.
İşlemden kaldırılma ve davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi müessesesinin düzenlendiği, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 150.maddesine göre;
"Usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflar, duruşmaya gelmedikleri veya gelip de davayı takip etmeyeceklerini bildirdikleri takdirde dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilir. Dosyası işlemden kaldırılmış olan dava, işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde taraflardan birinin dilekçe ile başvurusu üzerine yenilenebilir. İşlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde yenilenmeyen davalar, sürenin dolduğu gün itibarıyla açılmamış sayılır ve mahkemece kendiliğinden karar verilerek kayıt kapatılır.
Hukuk Muhakemeleri Kanununun "hukuki dinlenilme başlıklı 27.maddesi, T.C. Anayasasının hak arama hürriyetini düzenleyen 36.maddesi ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin adil yargılanma hakkına ilişkin 6.maddesi nazara alındığında; davanın tarafları, müdahiller ve yargılamanın diğer ilgilileri, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahiptirler. Yargılama ile ilgili bilgi sahibi olunmasını, açıklama ve ispat hakkını mahkemenin açıklamaları dikkate alarak değerlendirmesini içeren bu hakkın ve yargılamanın aleniliği ilkelerinin gerçekleşmesinin en önemli aracı duruşma yapılmasıdır.
Duruşma günü celseye katılma imkanı olmayan taraf buna ilişkin mazeretini bildirip, belgeleyerek, bildirim giderlerini de yatırarak duruşmanın ertelenmesini isteme olanağına sahiptir. O halde, ...nun 150.maddesi kapsamında duruşma tayin edilerek, usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflardan yalnız biri duruşmaya katılırsa gelmeyen tarafın geçerli mazeret gönderip göndermediği, gerekli masrafın karşılanıp karşılanmadığı incelenerek; gelen tarafın bu mazeret dilekçesine karşı beyanına göre, dosyanın işlemden kaldırılmasına ya da kaldırılmamasına karar verilecektir. Anılan hususların uygulanabilmesi için, her şeyden önce tarafların usulüne uygun davet edilmiş olmaları gerekmektedir.
Somut olayda, yargılamanın başında davacılar vekil aracılığı ile davayı takip etmişler, davacılar vekili tarafından dava, 7.3.2006 ve 29.9.2009 tarihlerinde iki defa takipsiz bırakılmış ve yenilenmiş, 30.3.2010 tarihinden itibaren davacılar davayı bizzat takip etmişler, 10.12.2013 tarihli celsede, davacılar mazeret bildirmişler yerel mahkeme tarafından mazeretin kabulü ile davacılara duruşma gününü bildirir davetiye çıkarılmasına ve masrafın avanstan karşılanmasına karar verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, davacılar tarafından avans gideri yatırılmasına rağmen, mahkeme verdiği ara karara uymamış, davacı tarafa duruşma gününü bildirir davetiye göndermemiştir.
Müteakip celse ise, davacıların duruşmaya gelmedikleri gerekçesi ile, dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmiş ve bu tarihten itibaren 3 ay geçtikten sonra da, davanın yenilenmemesi nedeni ile açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Bu durumda, davacı tarafın duruşma gününden haberleri olmadığı için, eldeki davada HMK"nun 150.maddesinin şartları gerçekleşmediğinden dolayı, olaya tatbiki mümkün değildir.
O halde, mahkemece; davacı tarafın duruşma gününden haberdar edilemediğinin kabulüyle; davacılara yeniden duruşma davetiyesi tebliğ edilip, yapılacak yargılama neticesinde hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 23.02.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.