Yanlar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın, reddine ilişkin olarak verilen karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla, duruşma günü olarak saptanan 4.6.2013 Salı günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden vekili Avukat gelmedi, temyiz edilen davalı E.. Y.. vekili Avukat H..B.geldi, davetiye tebliğine rağmen temyiz edilen davalı asiller gelmediler yokluklarında duruşmaya başlandı, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelen vekilin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı. Bilahare Tetkik Hakimi ..tarafından düzenlenen rapor okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü:
Dava, hile hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil isteğine ilişkindir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden; çekişme konusu 1211 parsel sayılı taşınmazda davacının ve davalı İ..Y..ın paylarının davalı Z..A."a 26.09.2005 tarihli resmi akitle satış suretiyle temlik edildiği,onunda diğer davalı E..a 15.10.2007 tarihinde satış yolu ile devrettiği anlaşılmaktadır.
Davacı, evlatlık olarak bakıp büyüttüğü davalı İ..Y.."ın adına kayıtlı 600 m²"lik arsayı 6.000.00.TL bedel karşılığı davalılardan Z..A.."a sattığını söylediğini, 77 yaşında okuma ve yazması olmayan bir kişi olduğunu, oysaki davalılardan E.. Y..."ın keşide ettiği ihtarname ile oturduğu evin satıldığını öğrendiğini, dava konusu yeri satma iradesinin de olmadığını, ileri sürerek eldeki davayı açmıştır.
Ne varki; mahkemece hüküm kurmaya yeterli araştırma ve inceleme yapıldığını söyleyebilme olanığı yoktur.
Bilindiği üzere; hile, genel olarak bir kimseyi irade beyanında bulunmaya,özellikle sözleşme yapmaya sevketmek için onda kasten hatalı bir kanı uyandırmak,veya esasen var olan hatalı bir kanıyı koruma yahut devamını sağlamak şeklinde tanımlanır. Hata da yanılma hilede yanıltma söz konusudur.B.K"nun 28/l. maddesinde açıklandığı üzere taraflardan biri diğer tarafın kasıtlı aldatmasıyla sözleşme yapmaya yöneltilmişse hata esaslı olmasa bile aldatılan taraf için sözleşme bağlayıcı sayılamaz. Değinilen koşulların varlığı halinde aldatılan taraf hakkını kullanmak suretiyle hukuki ilişkiyi geçmişe etkili (m..Ş..) olarak ortadan kaldırabilir ve verdiği şeyi geri isteyebilir.
Öte yandan, hile her türlü delille isbat edilebileceği gibi iptal hakkının kullanılması hiç bir şekle bağlı değildir.Hilenin öğrenildiği tarihten itibaren bir yıllık hak düşürücü süre içerisinde karşı tarafa yöneltilecek bir irade açıklaması, defi yahut dava yoluyla da kullanılabilir.
Hal böyle olunca; mahkemece taraf delillerinin toplanması ve bildirdikleri tanıkların dinlenmesi,davalıların birbirleri ile bağlantıları sorularak açıklığa kavuşturulması,davalılardan İsmail"in bildirdiği tanıkların mahkemede dinlenilmesi, hazır edilememesi halinde bulunduğu yer mahkemesine talimat yazılarak beyanına başvurulması, toplanan ve toplanacak tüm deliller yukarıda açıklanan ilkelerle birlikte değerlendirilerek, hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı olduğu üzere hüküm kurulması doğru değildir.
Davacının temyiz itirazları yerindedir. Kabulüyle hükmün açıklanan nedenlele (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK."nın 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 4.6.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.