21. Hukuk Dairesi 2017/6097 E. , 2018/1407 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesi
K A R A R
A)Davacı İstemi:
Davacı, yurt dışı borçlanma talebinin reddine ilişkin kurum işleminin iptaline,davacının 5754 sayılı kanunun 79.maddesi ile 3201 sayılı Kanuna eklenen geçici 6.maddeye göre yurt dışı borçlanması hakkı kazandığının tespitine ,buna göre yurt dışı hizmet borçlanma talebinin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
B)Davalı Cevabı:
Kurum vekili; davacının evlenerek Türk vatandaşlığına geçtiğini,3201 sayılı yasanın geçici 6.maddesindeki şartları taşımadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
C)İlk Derece Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :
Mahkemece,davacının Bulgaristan"da çalıştığı süreler yönünden borçlanma talebinde bulunduğu, ancak davacının Türk Vatandaşı olmadan önceki süreler açısından bu talepte bulunduğu, davacının zorunlu göç ile Türkiye"ye geldiğine ilişkin herhangi kayıt ve belge olmadığı, davacının Türk Vatandaşlığına Türk vatandaşı ile evlenmek suretiyle 2002 yılında geçtiği, bu tarihten önceki çalışmaları yönünden borçlanabilmesi için iskan kanuna göre zorunlu göç sonucu Türkiye"ye gelme şartının olduğu, bu şartın gerçekleşmediği, kurum işleminin doğru olduğu gerekçesine dayanılarak davanın reddine karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu ;
Davacı vekili; davacının 1989 tarihinde zorunlu göçle Türkiye ye geldiğini, yurtdışı borçlanma talep şartlarını taşıdığını belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
D)Bölge Adliye Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :
Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun; yasal düzenleme gereğince davacının zorunlu göçe tabi tutulduktan sonra Türk Vatandaşı olmadığı,evlenme ile Türk Vatandaşlığını kazandığı,borçlanma talebinin reddi yönündeki Kurum işleminin yerinde olduğu gerekçesiyle esastan reddine karar vermiştir
E)Temyiz:
Davacı vekili;davacının 1989 yılında Türkiye’ye zorunlu göç ile geldiği,davacının Türkiye sınırından geçerken zorunlu göç ile ilgili tutulan defterde kaydı olduğu,yeterli inceleme yapılmadan karar verildiği gerekçesiyle temyiz yoluna başvurmuştur
F) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe:
5754 sayılı Kanunun 79. maddesiyle 3201 sayılı Kanuna eklenen Geçici 6. maddede yer verilen “... sözleşmesi imzalanmamış ülkelerden 01/01/1989 tarihinden bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar zorunlu göçe tabi tutulan, Türk Vatandaşı olup Türkiye"de ikamet eden ve 01/07/1976 tarihli ve 2022 sayılı Kanun dahil olmak üzere ... kuruluşlarından gelir veya aylık almamak koşulu ile yurt dışında geçen ve belgelendirilen çalışma süreleri bu Kanuna göre borçlandırılmak suretiyle yaşlılık aylığı bağlanmasında sosyal güvenlikleri bakımından değerlendirilir” hükmü uyarınca, ... sözleşmesi imzalanmamış ülkelerden 01.01.1989 tarihinden 08.05.2008 tarihine kadar zorunlu göçe tabi tutulduktan sonra Türk Vatandaşlığına geçenlere, geldikleri ülkedeki hizmetlerini borçlanma yoluyla değerlendirme imkanı tanınmıştır. Anılan düzenlemeden yararlanabilmek için, belirtilen tarihler arasında zorunlu göçe tabi tutulmuş, zorunlu göçten sonra Türk Vatandaşı olup, Türkiye’de ikamet ediyor olmak, ... kuruluşlarından gelir ve aylık almamak, geldikleri ülkedeki “çalışma” sürelerini belgelendirmek, borçlanma için yazılı istekte bulunmak, tebliğ edilen borçlanma miktarını yasal süresi içerisinde ödemiş olmak koşulları aranmaktadır.
Somut olay incelediğinde, davacının 01.01.1976-01.09.1989 tarihleri arasında Bulgaristan"da çalıştığı, ... 18.İş Mahkemesinin 2013/1297 Esas sayılı dosyasında davacının sigorta başlangıç tarihinin 07.10.1989 tarihi olduğunun tespiti ile, işe giriş bildirgesinde belirtilen kişinin ... olduğunun tespitine karar verildiği ,kararın Yargıtay 21 Hukuk Dairesinin 2016/5458 Karar sayılı ilamı ile onadığı ve bu dosya içeriğinden davacının 1989 yılında zorunlu göç ile Türkiye’ye gelerek çalışmaya başladığının anlaşıldığı,Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü’nce davacının 403 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu 5.maddesi uyarınca 06.10.2002 tarihinde evlenme ile Türk vatandaşlığını kazandığının bildirildiği,23.11.2015 tarihli Bulgaristan’daki çalışma sürelerini borçlanma talebinin davalı kurumun 27.11.2015 tarihli yazısı ile 2510 sayılı İskan Kanununun 6/B maddesi B bendi uyarınca göçmen olarak TC vatandaşlığına geçmediği tespit edildiği gerekçesiyle kabul edilmediği anlaşılmaktadır. ... 18.İş Mahkemesi 2013/1297 Esas sayılı dosyasının ve davacı tarafından dosyaya sunulan kayıtların incelenmesinden Türkiye‘ye 1989 yılında zorunlu göç ettiği anlaşılan davacının, 3201 sayılı Yasa kapsamındaki borçlanma başvurusunun kabulüne karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçelerle istemin reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile yeniden hüküm kurulması gerekirken, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğundan temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASI gerekmiştir.
G)SONUÇ:
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK"nun 373/1. maddeleri uyarınca (KALDIRILMASINA), ilk derece mahkemesi kararının yukarıda belirtilen nedenle (BOZULMASINA), dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine
19.02.2018 gününde oy birliğiyle karar verildi.