MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil

... ile Hazine aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının kabulüne dair Cihanbeyli Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 22.01.2009 gün ve 194/43 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalı Hazine temsilcisi tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı vekili, miras yoluyla intikal, taksim ve belirtme öncesi eklemeli kazanmayı sağlayan zilyetlik nedenlerine dayanarak uzun yıllar tarım arazisi olarak kullanılan ve kadastro sırasında Hazine adına tespit edilen 119 ada 18 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptaliyle vekil edeni adına tapuya tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Hazine vekili, çekişmeli yerin Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğunu ve zilyetlik yoluyla edinilemeyeceğini açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne, 119 ada 18 nolu parselin tapu kaydının iptaliyle davacı adına tapuya tesciline karar verilmiştir. Hüküm; davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Toplanan deliller ve dosyadaki tüm bilgi ve belgelerden; dava konusu 119 ada 18 parsel sayılı taşınmaz 23.12.1972 tarih 75 sayılı tapu kaydı kapsamında kaldığı, Toprak Tevzi Komisyonu tarafından yapılan çalışmalar sırasında 187 parselden ifrazen 435 parsel olarak 08.11.1995 tarihinde Hazine adına tespit edilmiş, kadastro tutanağının 03.05.1996 tarihinde kesinleşmesi üzerine tapu kaydı oluşmuştur. Ne var ki; yapılan araştırma ve inceleme karar vermeye yeterli değildir. Şöyle ki, dava konusu taşınmaz, 1971 yılında, Toprak Tevzi Komisyonu tarafından kuzey sınırında bulunan aynı ada 17 parsele uygulanan 1936 tarih 254 tahrir sayılı vergi kaydının miktar fazlası olarak 187 parselden ifraz edilerek 435 parsel numarasıyla Hazine adına belirtilmiş, belirtme nedeni olarak tasarruf belgesinin bulunmaması, 30 yıl önce kullanılmaya başlanması olarak açıklanmıştır. Dayanak vergi kaydının doğu ve batı sınırı "yol" göstermekte olup, dava konusu taşınmazın doğu sınırında yoldan sonra kadastro çalışmaları sırasında "mera" niteliğinde sınırlandırılan 120 ada 136 parsel bulunmaktadır. Mahkemece yapılan araştırmada, taşınmazın bulunduğu bölgede tahsisli mera bulunmadığı bildirilmiş, yerel bilirkişi ve tanıklar tarafından kadim mera niteliğinde olmadığı açıklanmış ise de taşınmazın öncesi itibarı ile niteliği ve yakınındaki meradan elde edilen yerlerden olup-olmadığı hususunda duraksama hasıl olmuştur.
Esasen taraflar arasındaki uyuşmazlık, taşınmazın niteliğinin belirlenmesiyle ilgilidir. Bilindiği üzere ve kural olarak böyle bir taşınmazın zilyetlik yoluyla edinilebilmesi için olumlu veya olumsuz tüm koşullarının araştırılıp belirlenmesi, kazanma koşullarının kanıtlanması, diğer koşulların yanında taşınmazın nitelik itibarı ile de özel mülkiyete konu edilebilen yerlerden olması gerekmektedir. O halde; mahkemece taşınmazın öncesi ve niteliğinin belirlenmesi bakımından önceki bilirkişiler dışında, Ziraat Fakültelerinin Toprak Bölümünden seçilecek akademisyen ziraatçı uzman bilirkişi ile jeodezi veya fotoğrametri mühendisi ve kadastro fen elemanından oluşan bilirkişi kurulu marifetiyle HUMK.nun 258.maddesi (6100 sayılı HMK.nun 243 ve 244. m.) uyarınca taşınmaz başında yeniden keşif yapılması, Hazine adına tapu kaydının oluştuğu 1972 yılından geriye doğru 20–30 yıl öncesine (1942-1952) ait ve iki ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının Harita Genel Komutanlığından istenilerek taşınmaz başında uygulanması, stereoskop aletiyle yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda incelenerek taşınmazın niteliği ve kullanım süresinin ne zaman başladığının belirlenmesine çalışılması, tanık ve bilirkişi sözlerinin bilimsel esaslara göre hazırlanan uzman bilirkişi raporlarıyla denetlenmesi, taşınmaz üzerinde tarımsal amaçlı zilyetlik başlangıç tarihi ve süresinin belirlenmesi, temyiz incelemesi sırasında göz önünde tutulmak üzere HUMK.nun 366. maddesi (6100 sayılı HMK.nun 290 m.) hükmü uyarınca dava konusu taşınmazın yakın plan ve panoramik resimlerinin çektirilmesi, dava konusu yerin resimler üzerinde işaretlenmesi, resimlerin mahkeme hakimi tarafından onaylandıktan sonra dosya arasına konulması, ondan sonra iddia ve savunma çerçevesinde bir bütün halinde değerlendirme yapılarak bir karar verilmesi gerekirken noksan soruşturmayla yetinilerek yazılı olduğu üzere karar verilmesi isabetsizdir.
Davalı Hazine temsilcisinin temyiz itirazları bu bakımdan yerinde olduğundan kabulü ile hükmün açıklanan nedenlerle 6100 sayılı HMK.nun Geçici 3.maddesi yollamasıyla HUMK.nun 428.maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK.nun 388/4. (HMK m.297/ç) ve HUMK.nun 440/I maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine 05.11.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.