MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacı, yurtdışında geçen çalışma sürelerini borçlanma hakkı olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2- Dava, davacının Türk vatandaşı iken yurtdışında geçen çalışma sürelerini borçlanma hakkı olduğunun tespiti ile Almanya"da çalışmaya başladığı tarihin ülkemizde sigortalılık başlangıç tarihi olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulü ile, aksi yöndeki kurum işleminin iptali ile davacının yurtdışındaki çalışmalarına ilişkin hizmetlerin talep tarihinde Türk Vatandaşı olma şartı aranmaksızın 3201 sayılı Yasa uyarınca borçlanmaya hakkı bulunduğunun ve Almanya ülkesinde ilk sigortaya giriş tarihinin Türkiye Sosyal Sigortalarına giriş tarihi olarak kabulü gerekeceğinin tespitine karar verilmiştir.
3201 sayılı Kanun"un 1.maddesine göre Türk vatandaşlarının yurt dışında 18 yaşını doldurduktan sonra, Türk vatandaşı iken geçen ve belgelendirilen sigortalılık süreleri ve bu süreleri arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik süreleri ile yurt dışında ev kadını olarak geçen süreleri, bu Kanunda belirtilen sosyal güvenlik kuruluşlarına prim ödenmemiş olması ve istekleri halinde, bu Kanun hükümlerine göre sosyal güvenlikleri bakımından değerlendirilir.
Öte yandan, 5510 sayılı Kanun"un 38.maddesine göre malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarının uygulanmasında dikkate alınacak sigortalılık süresinin başlangıcı; sigortalının, 5417, 6900, 506, 1479, 2925, 2926, 5434 sayılı Kanunlar ile 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandıklara veya 5510 sayılı Kanuna tâbi olarak malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olarak ilk defa kapsama girdiği tarih olarak kabul edilir. Uluslararası sosyal güvenlik sözleşmeleri hükümleri saklıdır.


.../...

...2...
Bu Kanunun uygulanmasında 18 yaşından önce malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tâbi olanların sigortalılık süresi, 18 yaşını doldurdukları tarihte başlamış kabul edilir. Bu tarihten önceki süreler için ödenen malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primleri, prim ödeme gün sayılarının hesabına dahil edilir.
3201 sayılı Kanun"un 17.04.2008 tarih ve 5754 sayılı Kanun ile değişik 5.maddesinin son fıkrasında "Sosyal güvenlik sözleşmesi yapılmış ülkelerdeki hizmetlerini, bu Kanuna göre borçlananların, sözleşme yapılan ülkede ilk defa çalışmaya başladıkları tarih, ilk işe giriş tarihi olarak dikkate alınmaz." hükmü bulunmakta ise de 02.11.1984 tarihinde imzalanan ve 05.12.1984 tarihli 3241 sayılı Kanunla onaylanıp 01.04.1987 tarihinde yürürlüğe giren ve Anayasa"nın 90.maddesi uyarınca yöntemine göre yürürlüğe girmiş uluslararası sözleşme olarak 3201 sayılı Kanunun 5.maddesinden önce uygulanma önceliğine sahip bulunan 30 Nisan 1964 tarihli Türk Alman Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Ek Sözleşmenin 29.maddesinin 4.bendi hükmü uyarınca yurtdışında ilk defa çalışmaya başlanılan tarihin ülkemizde sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabul edilmesi gerekmektedir.
Yurtdışında iken fiili (eylemli) çalışması bulunmadığı halde o ülkenin sosyal güvenlik mevzuatına göre yardım niteliğinde ödeme yapılan dönemler ile ev hanımı olarak geçen sürelerin Türk Alman Sosyal Güvenlik Sözleşmesine Ek Sözleşmenin 29.maddesinin 4.bendi anlamında yurtdışında geçen çalışma olarak nitelendirilmesi mümkün olmadığından ülkemizde sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabul edilmesi mümkün değildir.
Somut olayda , 01/01/1965 doğumlu davacı 01/01/1982 tarihinden itibaren yurtdışında bulunmakta ise de 3201 sayılı Kanun"un 1.maddesine göre 18 yaşını doldurduğu 01/01/1983 tarihinden önceki süreyi borçlanması mümkün değildir. Davacıya Türk vatandaşlığından çıkma izni verilmiş ve çıkma belgesini teslim aldığı 02/11/1999 tarihinde Türk vatandaşlığını kaybetmiştir. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilerek davacının 01/01/1983 tarihinden 02/11/1999 tarihine kadar olan süreyi borçlanma hakkı olduğunun tespitine karar verilmesi gerekirken infazda tereddüt yaratacak şekilde yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır. Ayrıca davacının 01/01/1982-15/02/1989 tarihleri arasında okul eğitimi, 24/10/1989-31/12/1989 tarihleri arasında gebelik/analık koruması ve 01/01/1990-30/06/1996 tarihleri arasında çocuk yetiştirme nedeniyle sigorta kapsamına alındığı ve bu dönemde fiili (eylemli) çalışmasının bulunmadığı, fiili çalışmasının 01/04/1999 tarihinden itibaren başladığı anlaşılmakla, 01/04/1999 tarihinin davacının sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabul edilmesi gerekirken infazda tereddüt yaratacak şekilde sigortalılık başlangıç tarihinin kararda gösterilmemesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Ne var ki bu yanlışlıkların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden hüküm bozulmamalı, HUMK"un 438/7. maddesi uyarınca düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hüküm fıkrasının (2.) bendi tamamen silinerek yerine,

Aksi yöndeki Kurum işleminin iptali ile davacının yurtdışındaki çalışmalarına ilişkin 01/01/1983-02/11/1999 tarihleri arasındaki süreyi talep tarihinde Türk Vatandaşı olma şartı aranmaksızın 3201 sayılı Yasa uyarınca borçlanmaya hakkı bulunduğunun ve 01/04/1999 tarihinin ülkemizde sigortalılık başlangıç tarihi olduğunun tespitine” rakam ve sözcüklerinin yazılmasına ve hükmün bu düzeltilmiş şekli ile ONANMASINA, 06/05/2014 gününde oybirliğiyle ile karar verildi.