MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA : Davacı, ... Güvenlik Bakanlığının 15.04.2011 tarih ve 2011/66 karar sayılı kararının iptali ile davalı ortak girişiminin ... Hastanesindeki işyerinin ve işçilerinin İş Kolları Tüzüğünün 24 sayılı sağlık işkoluna girdiğinin tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı ..., ...Sendikası ile ...Sendikası avukatları tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, ... tarafından yapılan ve 15.04.2011 tarihli resmi gazetede yayımlanan 2011/66 sayılı işkolu tespit kararıyla, ... ... Ltd. Şti. ile ... Ltd. Şti. ortak girişimi tarafından, ... ... Hastanesi işyerinde ihale sonucu alınan ve yapılan işlerin genel işler işkolunda yer aldığının tespit edildiğini ancak yapılan tespitin hatalı olduğunu ileri sürerek belirtilen ortak girişim tarafından yapılan işlerin sağlık işkolunda yer aldığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalılar, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı, bir kısım davalı temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Dava, ... tarafından yapılan işkolu tespitine itiraz istemine ilişkindir.
İşkolu tespit tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 2821 sayılı Sendikalar Kanunu"nun 3. maddesinde sendikaların işkolu esasına göre kurulacakları belirtilmiştir. Bu itibarla, işkolu kavramının, sendikaların faaliyet alanlarını belirleyen temel bir öge olduğu söylenebilir. İşkolu kavramı ile, benzer işler bir hukuki kalıp altında toplu iş hukukuna sunulmaktadır.
İşkolu tespitinde birim olarak işyerinin esas alınacağı normatif düzenlemelerin tartışmasız bir sonucudur. 4857 sayılı İş Kanunu"nun 2. maddesinin gerekçesinde, işyeri, teknik bir amaca, diğer bir deyişle mal ve hizmet üretimine yönelik ve değişik unsurlardan meydana gelen bir birim olarak tanımlanmıştır. İşyerinin sınırlarının saptanmasında “işyerine bağlı yerler” ile “eklentiler” ve “araçların” bir birim kapsamında oldukları belirtildikten sonra özellikle bir işyerinin mal ve hizmet üretimi için ayrı bir alanı da kullanması halinde bunların tek işyeri mi yoksa birbirinden bağımsız işyerleri mi sayılacağı konusunda “amaçta birlik”, aynı teknik amaca bağlı olarak üretimde bulunma, nitelik yönünden bağlılık ile “yönetimde birlik”, aynı yönetim altında örgütlenmiş olma koşullarının aranacağı düzenlenmiştir.
İşçi ve işveren sendikalarının kurulabilecekleri işkolları, 2821 sayılı Kanun"un 60. maddesinde gösterilmiştir. Anılan maddede, bir işyerinde yürütülen asıl işe yardımcı işlerin de, asıl işin dahil olduğu işkolundan sayılacağı ifade edilmiştir. Yine aynı maddede, bir işkoluna giren işlerin neler olacağı, işçi ve işveren konfederasyonlarının görüşü de alınarak ve uluslararası normlar da gözönünde bulundurularak bir tüzükle düzenleneceği belirtilmiştir. Söz konusu tüzükte işkollarına giren işler, tüzüğe ekli listede belirtilmiştir. Bir işyerinde yürütülen asıl işe yardımcı işlerin de, asıl işin dahil olduğu işkolundan sayılacağı tüzüğün 3. maddesinde vurgulanmıştır.
İşkolu tespit davalarında her işverenin işyerinin bağımsız işyeri olarak kabul edilip o işyerinde yapılan işlerin niteliği itibarıyla işkolu tespiti gerekir. Alt işverenin işkolu tespiti asıl işverenin yaptığı işe göre belirlenmez. Alt işverenin işkolu tespiti asıl işverenden ayrı olarak yapılmalıdır. Alt işverene ait işyerinde yapılan işlerin, asıl işverene ait işyerinde yapılan işlere yardımcı iş olarak değerlendirilmesi de doğru olmaz. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 4/2. maddesindeki "Bir işyerinde yürütülen asıl işe yardımcı işler de, asıl işin girdiği işkolundan sayılır" kuralı, bir işyeri sınırları ve organizasyonu içerisinde yürütülen işler için önem taşır. Yoksa birbirinden ayrı işyerlerinde asıl iş yardımcı iş kavramı geçerli olmaz. Çünkü İşkolu tespitinde birim olarak "işyeri" esas alınır. İşyeri organizasyonu içerisinde asıl işin gerçekleşmesini sağlayan diğer işler ise yardımcı işlerdir.
Somut olayda, ... tarafından 15.04.2011 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan tespite göre, ... ... Ltd. Şti. ile ... Ltd. Şti. ortak girişimi tarafından hizmet alım sözleşmesi kapsamında ... Hastanesi işyerinde yapılan işlerin niteliği itibariyle, İşkolları Tüzüğü"nün 28 sıra numaralı genel işler işkoluna girdiğine dair karar verilmiştir.
Mahkemece davanın kabulüne dair verilen ilk karar, Dairemizin 23.06.2014 tarihli ilamıyla tespiti yapılan işkolunda yer alan sendikaların davaya dahil edilmesi gerektiği gerekçesiyle bozulmuştur. Mahkemece, bozma ilamına uyularak bu yöndeki eksikliğin giderilmesi isabetli ise de, verilen karar dosya içeriğine uygun düşmemektedir.
İnceleme konusu davada, davalı alt işveren şirket ile ... Hastanesi arasında “malzemeli temizlik hizmet alımı” konulu hizmet alım sözleşmesi imzalandığı ve alt işveren işçilerinin belirtilen sözleşme kapsamında çalıştırıldığı anlaşılmıştır. Dosya kapsamında bulunan bilgi ve belgeler, ... Hastanesi yazı cevabı ve iş müfettişi tespitleri de, alt işveren işçilerinin hizmet alım sözleşmesi kapsamında temizlik işi yaptıklarını ortaya koymaktadır.
Açıklanan maddi ve hukuki olgulara göre ve alt işveren işyerinde yapılan işlere dair işkolu tespitinin, asıl işveren işyerinden bağımsız olarak tespit edilmesi gerekliliği karşısında, alt işveren ... ... Ltd. Şti. ile ... Ltd. Şti. ortak girişimi işçileri tarafından yürütülen işler, niteliği itibariyle İşkolları Tüzüğü"nün 28 sıra numarasında yer alan “Genel İşler” işkolunda yer almaktadır. Bu itibarla, mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi hatalıdır.
Belirtilen sebeplerle, mülga 2821 sayılı Kanun"un 4. maddesi uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda belirtilen sebeplerle;
1-Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Davanın REDDİNE,
3-Karar tarihi itibariyle alınması gerekli olan 29,20 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 18,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 10,80 TL karar ve ilam harcının davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, davalının yaptığı 268,00 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.800,00 TL ücreti vekâletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Yatırılan gider avanslarından varsa kullanılmayan bakiyelerinin ilgili tarafa iadesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, kesin olarak 03.10.2016 tarihinde oy birliği ile karar verildi.