MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi

DAVALILAR : ... ... ve Ark.

Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar Orman Yönetimi vekili ve Hazine tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı Hazine, ... Köyü, ... Mevkinde bulunan 67 parsel sayılı taşınmazın 6831 sayılı Kanunun 2/B maddesi uyarınca Hazine adına orman sınırı dışına çıkarılan yerlerden olduğunu ileri sürerek, tapu kaydının iptal edilerek Hazine adına tescili istemiyle Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004/130 Esas sayılı dosyasında dava açmıştır.
Orman Yönetimi ise, Sulh Hukuk Mahkemesinin 2005/562 sayılı dosyasında ... Köyü, ... Mevkiindeki davaya konu parselin orman sınırı içinde kaldığını ileri sürerek, orman sınırı içinde kalan bölümünün tapusunun iptali ve orman olarak Hazine adına tescili istemiyle dava açmıştır.
Asliye Hukuk Mahkemesince 24/06/2005 tarih ve 2004/130 - 92 sayılı karar ile (davanın kısmen kabulü ile; fen bilirkişisinin 13.06.2005 tarihli rapor ve krokisinde (B) harfi ile işaretli ve kırmızı renkle taralı 800 m2 yüzölçümündeki taşınmazın Hazine adına tapu siciline kayıt ve tesciline, sarı renkte taralı alan ve (A) harfi ile gösterilen 2.700 m2 yüzölçümündeki taşınmazın ise davalıların ortak miras bırakanı ... ... adına kayıt ve tesciline karar verilmiş, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine hüküm, Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 10/06/2009 tarihli ve 2009/6733-2009/9669 E. K. sayılı kararıyla bozulmuştur.
Hükmüne uyulan bozma kararında özetle; “çekişmeli taşınmaz hakkında Orman Yönetimi tarafından Sulh Hukuk Mahkemesinde tapu iptali ve tescil davası açıldığı, Hazinenin davaya katıldığı, yapılan yargılama sonucu Seyitgazi Sulh Hukuk Mahkemesince 31/11/2007 tarih 2005/562-2007/415 sayılı karar ile ... parsel sayılı taşınmazın (B) ile işaretlenen 565 m2 yüzölçümlü bölümünün tapu kaydının iptal edilerek 2/B niteliği ile Hazine adına tapuya tesciline karar verildiği, Hazine ve Orman Yönetimin temyizi üzerine Dairece temyize konu dosyada olduğu gibi geri çevirme kararı verildiği, dosyasının henüz kesinleşmediğinin tesbit edildiğini, aynı taşınmaz hakkında açılan tapu iptali ve tescil davalarının birleştirilerek görülmesinde H.M.U.K."nın 45. maddesi uyarınca fiilî ve hukukî bağlantı sebebiyle zorunluluk bulunduğunu, aksi takdirde aynı taşınmaz hakkında birbiri ile çelişkili infaz olanağı olmayan kararlar verilebileceğinden Seyitgazi Sulh Hukuk Mahkemesinin 31/11/2007 tarih ve 2005/562 -2007/415 karar sayılı dava dosyasının temyize konu dosya ile birleştirilmesinin sağlanması ve birlikte yargılama yapılıp sonuca göre karar verilmesi" gerektiğine değinilmiştir.
... Sulh Hukuk Mahkemesinin 31/11/2007 tarih 2005/562 -2007/415 karar sayılı kararı da Orman Yönetimi ve Hazine tarafından temyiz edilmekle, Yargıtay 20.Hukuk Dairesinin 04/11/2009 gün ve 2009/16346 - 16218 sayılı kararı ile benzer gerekçe ile bozulmuştur.
Bozma sonrasında dava dosyaları H.M.U.K."nın 45. maddesi uyarınca birleştirilmiştir.
Mahkemece, bozma kararına uyulduktan sonra, davacı Hazine ve Orman Yönetiminin davasının kısmen kabul kısmen reddine, 67 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptaline, harita ve kadastro yüksek mühendisi ile kadastro bilirkişisinin 14.05.2010 tarihli raporunun ekli krokisinde;
(A) harfi ile ve sarı renk ile gösterilen 2944.97 m2 yüzölçümündeki taşınmazın kayıt maliki olan davalılar murisi ... ... üzerinde bırakılmasına,
(B) harfi ile ve kırmızı renk ile gösterilen 513.43 m2 yüzölçümündeki taşınmazın 2/B niteliğinde ile davacı Hazine adına tapu siciline tesciline,
(C) harfi ile ve yeşil renk ile gösterilen 41.60 m2 yüzölçümündeki taşınmazın orman niteliğinde Hazine adına tapu siciline tesciline karar verilmiş, hüküm Orman Yönetimi vekili ve Hazine tarafından tarafından temyiz edilmesi üzerine bu kez Dairenin 05.04.2011 tarihli ve 2010/16571 E. - 2011/3874 K. sayılı kararı ile ikinci kez bozulmuştur.
Hükmüne uyulan Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 2010/16571 E. - 2011/3874 K. sayılı 05.04.2011 günlü bozma kararında özetle; "Mahkemece yapılan araştırma ve inceleme hükme yeterli değildir. Şöyle ki; bir örneği dosyada yer alan tahdit haritasında 27 numaralı 6831 sayılı Kanunun 2/B madde uygulaması poligonu ile 106 dan 138"e kadar olan orman sınır noktalarını birleştiren hat ile karara dayanak alınan bilirkişiler tarafından düzenlenen krokide, aynı noktaları birleştiren hat arasında açı, eğim, yön ve uzaklık bakımından benzerlik yoktur. Tahdit haritası ile krokiler çelişkili olup, mahkemece bu yön üzerinde durularak çelişki giderilmemiştir. Tahdit haritası ile çelişen krokilere dayanılarak hüküm kurulamaz.
Açıklanan hususlar gözetilmeksizin, eksik inceleme ve yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak hüküm kurulması usûl ve kanuna aykırı” olduğuna değinilerek bozulmuştur.
Mahkemece, bozma kararına uyulduktan sonra, asıl davada; davacı - Maliye Hazinesi vekilinin açtığı davanın açılmamış sayılmasına, birleşen davada; davacı - Orman Genel Müdürlüğü vekilinin açtığı davanın kısmen kabulü ile 67 parsel numaralı taşınmazın Fen Bilirkişinin 07/11/2012 tarihli rapor ve eki krokide (B) harfi ve yeşil renk ile taralı olarak gösterdiği 26,80 m2"lik bölümün davalılar murisi - ... ... adına olan tapusunun iptali ile bu bölümün orman niteliği ile Hazine adına tapuya tesciline, davalıların bu bölüme yaptığı müdahalenin men"ine, davaya konu yerin tapusunun yukarıda belirtilen bölümü dışındaki alanın tapusunun davalılar - murisi uhdesinde bırakılmasına, karar verilmiş; hüküm, davacılar Orman Yönetimi vekili ve Hazine vekili tarafından esasa yönelik olarak temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava, tapu iptali ve tescile ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde tesbit tarihinden önce 1953 yılında yapılıp kesinleşen orman kadastrosu bulunmaktadır. Daha sonra 1982 yılında yapılıp kesinleşen aplikasyon ve 6831 sayılı Kanunun 1744 sayılı Kanun ile değişik 2. madde uygulaması ile 21/04/2003 tarihinde ilân edilerek dava tarihinde kesinleşen 6831 sayılı Kanunun 2/B madde uygulaması vardır.
Dava konusu 67 parsel sayılı taşınmaz 1979 yılında yapılan kadastro sırasında, 3.500 m2 yüzölçümü ile belgesizden tarla niteliği ile davalıların miras bırakanı ... ... adına tesbit ve tescil edilmiştir.
1) Davacı ... Yönetiminin temyiz itirazları bakımından;
İncelenen dosya kapsamına, kararın dayandığı gerekçeye, uzman orman bilirkişisi tarafından kesinleşmiş orman tahdit haritasına dayalı olarak yöntemine uygun biçimde yapılan uygulama ve araştırmada çekişmeli taşınmazın (B) harfi ile gösterilen bölümü orman sayılan yerlerden olduğu, (C) harfi ile gösterilen bölümü orman tahdidi dışında kalan yerlerden olduğu ve (A) harfi ile gösterilen bölümü kesinleşen 2/B uygulaması kapsamında kaldığı anlaşıldığına göre, davacı ... Yönetiminin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile hükmün onanmasına karar vermek gerekmiştir.
2) Davacı Hazinenin temyiz itirazlarına gelince;
Mahkemece, davacı Hazine tarafından 05/03/2013 tarihli celsede davanın takibinden vazgeçtiğinden, aynı tarihte davacı - Maliye Hazine"nin davasının işlemden kaldırılmasına karar verilmiş olup 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 150. maddesi Gereğince; süresi içerisinde dava yenilenmediği, gerekçe gösterilerek Hazinenin davasının açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
6292 sayılı Kanunun “2/A veya 2/B belirtmelerinin terkini ve iade edilecek taşınmazlar” başlıklı 7. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde “Tapu ve kadastro veya imar mevzuatına göre ilgilileri adına oluşturulan ve tapuda halen kişiler adına kayıtlı olan taşınmazlardan Hazine adına orman sınırı dışına çıkarıldığı gerekçesiyle tapu kütüklerine 2/A veya 2/B belirtmesi bulunan veya konulan taşınmazların tapu kayıtları bedel alınmaksızın geçerli kabul edilir ve tapu kütüklerindeki 2/A veya 2/B belirtmeleri terkin edilerek tescilleri aynen devam eder, aynı gerekçeyle bu nitelikteki taşınmazlar hakkında dava açılmaz, açılan davalardan vazgeçilir…” hükmüne yer verilmiştir. Somut olayda; Hazine, tapuda gerçek kişiler adına kayıtlı olan taşınmazın 2/B madde kapsamında kaldığı iddiasıyla tapu iptali ve tescil isteğinde bulunduğuna göre, 6292 sayılı Kanunun 7/1-a maddesindeki düzenlemenin mahkemece re’sen gözetilmesi gerekmektedir. Zira, sözü edilen kanun maddesinde, “açılan davalardan vazgeçilir” şeklinde âmir hüküm mevcuttur. Yani, söz konusu düzenlenme ile Hazineye takdir hakkı tanınmamış, bu tür davalardan vazgeçileceği yönünde emredici hüküm ihdas edilmiştir.
Ancak, anılan hükümde yer alan vazgeçme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 307. maddesinde düzenlenen ve “davacının, talep sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçmesi” olarak tanımlanan "davadan feragat" niteliğindeki bir vazgeçme değildir. Burada, kanundan kaynaklanan ve davalının rıza ve muvafakatının da aranmadığı, kendine özgü (davanın geri alınması niteliğinde) bir vazgeçme söz konusudur.
O halde mahkemenin, somut uyuşmazlığa 6292 sayılı Kanunun 7/1-a maddesinde düzenlenen emredici hükmün uygulanması gerektiği yönündeki gerekçesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Ne var ki; gerekçe doğru olmakla birlikte, mahkemece hükme dayanak yapılan kanunî düzenlemeyle bağdaşmayacak şekilde “davanın açılmamış sayılması” şeklinde karar ittihazı isabetli değildir. Zira, yukarıda açıklandığı üzere, 6292 sayılı Kanunun 7/1-a maddesindeki emredici hüküm “açılan davalardan vazgeçilmesi" yönündedir.
Bu itibarla, mahkemece hükme dayanak yapılan kanunî düzenlemede ifade edilen şekliyle, “davacı Hazinenin, davadan kanun gereği vazgeçmiş sayılmasına" karar verilmesi gerekirken, bu hükme aykırılık oluşturacak ve taşınmazın 2/A veya 2/B madde kapsamında kalan yerlerden olmadığı sonucunu doğuracak şekilde “davanın açılmamış sayılması” denilerek hüküm kurulması doğru değildir. Ancak, belirtilen bu husus hükmün bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, hükmün düzeltilerek onanması uygun görülmüştür. Bu sebeple; hüküm fıkrasının 1. bendinde yer alan “; asıl davada; davacı - Maliye Hazinesi vekilinin açtığı davanın açılmamış sayılmasına” ibaresi hükümden çıkartılarak yerine, “6292 sayılı Kanun gereğince, davacı Hazinenin davadan vazgeçmiş sayılmasına” ibaresi yazılmak suretiyle düzeltilmesine ve hükmün 6100 sayılı Kanunun geçici 3. maddesi atfıyla H.U.M.K’nın 438/7. maddesine göre düzeltilmiş bu şekliyle onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: 1) Yukarıda birinci bentde gösterilen nedenlerle; davacı ... Yönetiminin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının Orman Yönetimine yükletilmesine,
2) İkinci bentde gösterilen nedenlerle; davacı Hazinenin temyiz itirazlarının reddi ile usûl ve kanuna uygun hükmün düzeltilerek ONANMASINA, Harçlar Kanununun değişik 13/j maddesi gereğince harç alınmasına yer olmadığına 10/04/2014 günü oy birliği ile karar verildi.