20. Hukuk Dairesi 2019/2313 E. , 2019/4392 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki dava hakkında ... Sulh Hukuk ve ... Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, Türk Medenî Kanununun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir.
... Sulh Hukuk Mahkemesince, Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 2016/8033 Esas 2016/10056 Karar sayılı bozma kararına uyulmasına karar verilerek dosyanın görev hususu ile ilgili incelemeye alındığı ve inceleme sonucu davanın geçit hakkı olduğu, HMK"nın 2. maddesi "Dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın malvarlığı haklarına ilişkin davalarla, şahıs varlığına ilişkin davalarda görevli mahkeme, aksine bir düzenleme bulunmadıkça asliye hukuk mahkemesidir." demekle geçit hakkı davasına bakmakla görevli mahkemenin ... Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur.
... Asliye Hukuk Mahkemesince, dava, değere ilişkin malvarlığından kaynaklanan dava olarak 6100 sayılı HMK"nın yürürlük tarihinden önce 27/07/2011 tarihinde açılmıştır.
Somut olayda, anılan usul Kanununun Geçici 1. maddesi hükmüne göre 1086 sayılı HUMK hükümleri uygulanması gerekmektedir. Buna göre, 1086 sayılı HUMK"nın mahkemelerin görev sınırını belirleyen 8. maddesinde; sulh mahkemesinin, iflas davalarıyla vakfa ilişkin davalar hariç olmak üzere, mamelek hukukundan doğan değer veya miktarı beş milyar lirayı geçmeyen davalarını göreceği hükmünü içermekteydi. Bu durumda; dava, değere ilişkin geçit hakkı davası olarak 6100 sayılı HMK"nın yürürlük tarihinden önce 27/07/2011 tarihinde açılmış olduğuna göre, davanın açıldığı 2011 yılında sulh hukuk mahkemelerinin dava değeri olarak görev sınırı 7.780,00 TL"dir. Buna göre, uyuşmazlığın sulh hukuk mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
04/02/2011 tarih 27836 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak 01/10/2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı HMK"nın geçici 1. maddesinde; “geçici madde 1- (1) Bu Kanunun yargı yolu ve göreve ilişkin hükümleri, Kanunun yürürlüğe girmesinden önceki tarihte açılmış olan davalarda uygulanmaz.”
Yine, aynı Kanunun geçici 3. maddesinde; “geçici madde 3 – (Ek: 31/3/2011-6217/30 md.)(1)
(1) Bölge adliye mahkemelerinin, 26/9/2004 tarihli ve 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanunun geçici 2"nci maddesi uyarınca Resmî Gazete’de ilan edilecek göreve başlama tarihine kadar, 1086 sayılı Kanunun temyize ilişkin yürürlükteki hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.” denilmektedir. Eldeki dava, değere ilişkin geçit hakkı kurulması isteğine ilişkin olan dava olarak 6100 sayılı HMK"nın yürürlük tarihinden önce 27/07/2011 tarihinde açılmıştır.
Somut olayda, anılan usûl Kanununun Geçici 1. maddesi ile geçici 3. maddesi hükümlerine göre 1086 sayılı HUMK hükümleri uygulanması gerekmektedir.
Buna göre, 1086 sayılı HUMK"nın mahkemelerin görev sınırını belirleyen 8. maddesinde; Madde 8 – (Değişik: 26/2/1985 - 3156/2 md.)
Sulh mahkemesi:
1)İflas davalarıyla vakfa ilişkin davalar hariç olmak üzere, mamelek hukukundan doğan değer veya miktarı (Değişik parasal sınır: 5219 - 14.7.2004 / m.2/A-a) "beşmilyar" (*) lirayı geçmeyen davaları, (1) görür.” denilmektedir. (1) Bu bendde geçen ve Ek 3’üncü maddeye göre dörtyüzmilyon olarak uygulanan parasal sınır, 14/7/2004 tarihli ve 5219 sayılı Kanunun 2"nci maddesiyle “beşmilyar“ olarak değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
(*) Maddedeki parasal sınır, 26.09.2004 tarih ve 5236 sayılı Kanunun 19"uncu maddesiyle bu Kanuna eklenen ek madde 4 hükmü gereğince, (Yürürlüğe Giriş Tarihi 1.6.2005) her takvim yılı başından geçerli olmak üzere, önceki yılda uygulanan parasal sınırların, o yıl için 213 sayılı VUK Mük. 298"inci hükümleri uyarınca Maliye Bakanlığınca her yıl tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle uygulanır.
Bu durumda; dava, değere ilişkin geçit hakkı kurulması davası olarak 6100 sayılı HMK"nın yürürlük tarihinden önce 27/07/2011 tarihinde açılmış olduğuna göre, davanın açıldığı 2011 yılında sulh hukuk mahkemelerinin dava değeri olarak görev sınırı 7800.00.-TL"dir.
Buna göre, uyuşmazlığın sulh hukuk mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK"nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... Sulh HukukMahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 24/06/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.