22. Hukuk Dairesi 2016/24527 E. , 2016/22674 K.
"İçtihat Metni"DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine... ... iadesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalılar avukatları tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davalıların ilaç sektöründe faaliyet gösteren uluslar arası boyutta global ölçekli firmalar olduklarını, aralarında... ortaklığı bulunduğunu, davacının... sözleşmesinin feshine hazırlık amacı ... ......2015 tarihli işlemlerine istinaden.......2015 tarihi itibariyle ... şirketinden çıkış gösterilip.......2015 tarihinden itibaren... ... şirketinde ... giriş işlemi yapıldığını, davacının ... ... davalının yetki... sorumluluğundaki ilaç... tıbbi malzemenin tanıtım... ...işlemlerini... tarih sonrasında birlikte yürüterek çalışmalarını sürdürdüğünü, ... ... davalının müvekkilini birlikte istihdam ettiklerini, ......2015 tarihinde yazılı bildirimde bulunulmaksızın, tebliğ işlemi yapılmaksızın, teklif edilen ikale sözleşmesinin müvekkilce kabul edilmemesi üzerine sözlü olarak... sözleşmesinin feshedildiğini, feshin haklı... geçerli ... nedene dayanmadığını belirterek; feshin geçersizliği ... müvekkilinin ... iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ......vekili; davacının... sözleşmesinin... Kanunu"... 18. maddesi uyarınca işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli sebeple fesih bildirimi yazılı olarak yapılmak, fesih sebebi kesin... yazılı olarak bildirilmek suretiyle.......2015 tarihinde feshedildiğini, müvekkilinin... davada ...kişi durumunda olduğunu, işyerinin ... bölümünün devrinin gerçekleştiğini, ...sözleşmesi feshedilecek kişiler belirlenirken gönüllülere öncelik verilip, emekliliği gelmiş olan çalışanların araştırıldığını, feshin ... çare olarak uygulandığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... ... Gıda... Tarım Ürünleri .... ....... .... vekili, ... düşürücü süre, husumet itirazlarında bulunarak, davacının müvekkili şirkette satış tanıtım uzmanı olarak çalışmasını sürdürmekte iken müvekkil şirketin global ortağı ... ......, davacının çalıştığı... birimi olan Tüketici Sağlığı Birimini diğer davalı şirketin global ortağı olan ... ..."...satma kararı aldığını... işbu kararın ... dünyada bulunan ... ...... şirketlerinde uygulanması zorunlu hale geldiğini, ......2015 tarihinde... birimin devrinin gerçekleştiğini, gerçekleşen işlemin kısmi işyeri devri olduğunu, devreden müvekkili şirketin ... iadeden kaynaklı sorumluluğu bulunmadığını, iddiaların haksız... yersiz olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davacının... sözleşmesi ...-... Tüketici Sağlığı Birimlerinin birleşmesi sebebiyle oluşan istihdam fazlalığı... işletmesel karar iddiasıyla feshedildiği, dosya kapsamında davalı tarafın küçülmeye gitmesini gerekli kılan belge bulunmadığı, davalı şirketin internet sitesinde Türkiye"deki faaliyetlerini daha... artırdığı, ...-... Tüketici Sağlığı Birimlerinin birleşmesinin akabinde işgücünün neye istinaden fazlalık oluşturduğu hususunun davalı tarafından somut ... şekilde açıklanamadığı, davacının performansının düşük olduğu... kanıtlanamadığı gerekçesiyle feshin geçersizliği ... davacının ... iadesine... ... iadeden kaynaklı ... ...alacaklarından davalıların müştereken... müteselsilen sorumlu olduklarına karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık... sözleşmesinin feshinin geçerli sebebe dayanıp dayanmadığı konusu olup kanuni dayanak 4857 sayılı... Kanunu’... 18. ...devamı maddeleridir.
4857 sayılı Kanun... 18. maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran... yerlerinde... ...altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli... sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından... ...işletmenin, ...yerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli ... sebebe dayanmak zorundadır.
İşletmenin, ...yerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan sebepler; sürüm... satış imkanlarının azalması, talep... sipariş azalması, enerji sıkıntısı, ülkede yaşanan ekonomik kriz, piyasada genel durgunluk, ... pazar kaybı, hammadde sıkıntısı gibi işin sürdürülmesini imkansız hale getiren... yeri dışından kaynaklanan sebeplerle yeni çalışma yöntemlerinin uygulanması, ...yerinin daraltılması, yeni teknolojinin uygulanması, ...yerinin bazı bölümlerinin kapatılması... bazı... türlerinin kaldırılması gibi... yeri ... sebeplerdir.
İşletmenin, işyerinin... işin gereklerinden kaynaklanan sebeplerle sözleşmeyi feshetmek isteyen işverenin fesihten önce fazla çalışmaları kaldırmak, işçinin rızası ... çalışma süresini kısaltmak... bunun için mümkün olduğu ölçüde esnek çalışma şekillerini geliştirmek, ... zamana yaymak, işçileri başka işlerde çalıştırmak, işçiyi yeniden eğiterek sorunu aşmak gibi varsa fesihten kaçınma imkanlarını kullanması, kısaca feshe ... çare olarak bakması gerekir.
4857 sayılı Kanun... 20. maddesinin ikinci fıkrasına göre feshin geçerli sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka ... sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, ...iddiasını ispatla yükümlüdür. İşveren ispat yükünü yerine getirirken, öncelikle feshin biçimsel şartlarına uyduğunu, daha sonra, içerik yönünden fesih sebeplerinin geçerli (veya haklı) olduğunu ispatlayacaktır. Feshin işletme, ...yeri... işin gerekleri sebepleri ... yapıldığı ileri sürüldüğünde, öncelikle... konuda işverenin işletmesel kararı aranmalı, bağlı işveren kararında... görme ediminde ifayı engelleyen, ... başka anlatımla istihdamı engelleyen durum araştırılmalı, işletmesel karar ... istihdam fazlalığının meydana gelip gelmediği, işverenin... kararı tutarlı şekilde uygulayıp uygulamadığı (tutarlılık denetimi...işverenin fesihte keyfi davranıp davranmadığı (keyfilik denetimi) ...işletmesel karar sonucu feshin kaçınılmaz olup olmadığı (ölçülülük denetimi-feshin ... çare olması ilkesi) açıklığa kavuşturulmalıdır.
Somut olayda, davalı ... ... Gıda... Tarım Ürünleri .... ....... ...."... ...dava dışı ... İlaçları .... .... ...."... tüketici sağlığı faaliyetlerinin ... ortak girişim bünyesinde birleştirilmesine karar verildiği, ...kapsamda ... ... Gıda... Tarım Ürünleri .... ....... ..."... "Tüketici Sağlığı" birimi... ... İlaçlan .... .... ...."... "Tüketici Sağlığı" birimi çalışanlarıyla birlikte yeni kurulan ortak girişim şirketi olan "... Tüketici Sağlığı...Ş...bünyesine geçirildiği... aynı konuda, aynı birimde, aynı bölgede çalışan ... farklı şirket çalışanının davalı şirket çatısı altında birleşmesi sonucunda istihdam fazlasının meydana geldiği... fazlalık teşkil eden personelin çıkarılması yönünde karar alındığı belirtilerek... sözleşmesinin feshedildiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece, dosya kapsamında davalı tarafın küçülmeye gitmesini gerekli kılan belge bulunmadığı, davalı şirketin internet sitesinde Türkiye"deki faaliyetlerini daha... artırdığı, ...-... Tüketici Sağlığı Birimlerinin birleşmesinin akabinde işgücünün neye istinaden fazlalık oluşturduğu hususunun davalı tarafından somut ... şekilde açıklanamadığı, davacının performansının düşük olduğu... kanıtlanamadığı gerekçesiyle feshin geçersiz olduğuna karar verilmiştir.
Ancak mahkemece gerekli inceleme... araştırma yapılmadan hüküm kurulduğu anlaşılmaktadır. Davalı ... Şirketi ... dava dışı ... İlaçları .... .... ...."... tüketici sağlığı faaliyetlerini ortak girişim olduğunu belirttikleri davalı ......bünyesinde birleştirmeleri sebebiyle istihdam fazlalığı meydana gelip gelmediği, ...konuda alınan işletmesel karar bulunup bulunmadığı, ...kararın tutarlı şekilde uygulanıp uygulanmadığı, feshin kaçınılmazlığı hususlarının fesihten önce... sonrasını kapsayacak şekilde işçi alımı... çıkarılmasını gösteren işyeri ... bildirgeleri... getirilerek özellikle işletmenin faaliyet alanını... ...organizasyonunu bilen... kişilik uzman bilirkişi heyeti aracılığı ... mahkemesinde inceleme yapılmalı... feshin yukarıda belirtilen ilkelere göre geçerli sebebe dayanıp dayanmadığı belirlenmelidir. Mahkemece eksik inceleme ... yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozma sebebidir.
Sonuç: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, ......2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.