MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK (İŞ) MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; SGK’nın özel sağlık hizmeti sunucularından sağlık hizmeti satın alma sözleşmesinin 11.1.15 maddesi uyarınca sağlık hizmeti sunulmadığı halde kuruma fatura kesilmesi sebebi ile hakkında 8.000,00 TL ceza uyguladığını, olaya konu olan hasta ..."ın nüfus kayıtlarında ölüm tarihinin 15/06/2013 olarak görülmekle birlikte gerçekte 01/07/2013 tarihinde öldüğünü, nüfus kaydına hatalı olarak, beyan esasına göre, yapılan tescil sebebi ile hastanın tedavi görmüş olduğu dönemlerde ölü gibi algılanmasına neden olduğunu belirterek cezanın iptaline, borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, kurum işleminin hatalı olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece; idari yargı yerinin görevli olması sebebiyle davanın HMK 115. maddesi gereği usulden reddine dair verilen karar, davacı vekilinin temyizi üzerine; Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin, 23.05.2014 tarihli, 2014/15903 Esas, 2014/15868 Karar sayılı ilamıyla "davaya konu sözleşme tarafların serbest iradesi ile imzalanmış olup, sonuçlarını özel hukuk alanında doğurmaktadır. Davalı idarece sözleşmeye dayanılarak cezai şart uygulanmıştır. Dava konusu olayda idarece kamu gücüne dayanılarak uygulanmış bir işlem bulunmamaktadır. Bu itibarla taraflar arasındaki ihtilafında sözleşme esas alınarak çözümlenmesi zorunludur. Hal böyle olunca davalı idarenin sözleşmeye dayanarak uyguladığı cezai şartın idari işlem niteliğinde olduğunu kabule olanak bulunmamaktadır. Mahkemece değinilen bu yön gözetilerek işin esasına girilmek suretiyle hasıl olacak sonuca uygun karar verilmesi gerekir" gerekçesi ile bozulmuştur.
Mahkemece, bozmaya uyulduğu belirtilerek, davaya iş mahkemesi sıfatıyla bakılarak davanın kabulüne, davalı kurum tarafından davacıya uygulanan 10/07/2013 tarih, B.13.2. SGK.4.35.20.02/10847922 Sayılı 8.000,00 TL bedelli cezanın iptaline karar verilmiş; hüküm, davalı vekilince temyiz edilmiştir.
1-)Kural olarak bozma kararına uyulmakla orada belirtilen biçimde işlem yapılması yolunda lehine bozma yapılan taraf yararına kazanılmış hak, aynı doğrultuda işlem yapılması yolunda yerel mahkeme için zorunluluk doğar.
Belirtilmelidir ki; bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. “Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlanan bu olgu mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirmektedir (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Y.İ.B.K.). Bu ilke kamu düzeni ile ilgili olup, Yargıtay"ca kendiliğinden dikkate alınması gerekir. Hakimin değişmesi dahi açıklanan bu hukuki ilkeye etki yapamaz.
Somut uyuşmazlıkta; davacı şirket ile davalı kurum arasında sağlık hizmeti satın alma sözleşmesi imzalanmış olup, davacı eldeki davada sözleşmeye aykırı olarak tahakkuk ettirilen cezai şart miktarından dolayı borçlu olmadığının tespitini istemiştir. Hemen belirtmek gerekir ki, taraflar arasında düzenlenen sözleşme özel hukuk alanına giren ve sonuçlarını özel hukuk alanında doğuran bir sözleşme olduğu gibi iş hukuku kapsamında taraflar arasında işçi-işveren ilişkisi de bulunmamaktadır. Bu itibarla, taraflar arasında düzenlenen sözleşme kapsamında oluşan uyuşmazlığın çözümünde de genel mahkemelerin yetkili ve görevli olduğunun kabulü gerekir. Mahkemece değinilen bu yön gözetilerek işin esasına girilmek suretiyle hasıl olacak sonuca uygun karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde iş mahkemesi sıfatıyla yargılama yapılarak karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
2-)Bozma nedenine göre, davalının diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle; temyiz edilen kararın BOZULMASINA, ikinci bentte açıklanan nedenle davalının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440. maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 18/06/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.