MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili dilekçesinde; taraflar arasında yapılan harici taşınmaz satış sözleşmesi ile davalının 70.000 TL bedel karşılığı davaya konu taşınmazı davacıya sattığını, davacı tarafından 70.000 TL"nin davalıya nakden ödendiğini,ancak davalının edimini yerine getirmediğini ve davaya konu taşınmazı tapuda davacıya devretmediğini,bu nedenle davacının davalıya ihtarname keşide ettiğini, ihtara cevap vermemesi üzerine davalı hakkında icra takibi yaptığını, davalının takibe itiraz ettiğini ve takibin durduğunu belirterek, itirazın iptali ile takibin devamına ve davacı lehine %20 icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davalının davacıdan 70.000 TL almadığını, aksine aralarındaki miras taksim sözleşmeleri uyarınca davacının davalıya karşı edimini yerine getirmediğini savunarak, davanın reddi ile davalı lehine %20 tazminata hükmedilmesini istemiştir.
Mahkemece; davanın kısmen kabulü ile....İcra Müdürlüğü"nün 2013/4762 Esas sayılı dosyasına davalı borçlu tarafından yapılan itirazın 70.000 TL asıl alacak, 586,85 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 70.586,85 TL yönünden iptali ile takibin kaldığı yerden devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine; davacının inkar tazminatı talebinin kabulü ile 70.000 TL asıl alacak yönünden hesaplanacak %20 inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm süresi içinde taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, taraf vekillerinin sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Taşınmazların satışına ilişkin resmi şekilde sözleşme yapılmadıkça TMK. 706.ve TBK"nun 237., Tapu Kanununun ....ve Noterlik Kanunu"nun 60.maddeleri gereğince harici satış sözleşmesi hukuken geçersizdir. Geçersiz sözleşmelerde herkes aldığını iade etmekle yükümlüdür.
İade edilirken, ödenen paranın ilk ödeme tarihindeki alım gücüne ulaştırılması gerekmektedir. Bu şekilde, denkleştirici adalet ilkesi gereğince, tam bir eski hale getirme yükümlülüğü yerine getirilmiş olmaktadır. Sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre ödenen paranın denkleştirici adalet ilkesi gereğince iade edilmesi suretiyle haksız değer kaymalarının önlenmesi amaç edilmiştir.
Davada, geçersiz satış sözleşmesi gereğince ödenen bedelin sözleşme tarihinden itibaren yasal faizi ile tahsili talepli itirazın iptali istemine ilişkindir.
Ancak, davacı tarafından davalı aleyhine yaptığı icra takibinde geçersiz sözleşme ile ödenen paranın sözleşme tarihinden itibaren yasal faizi ile tahsili talep edildiğine göre; bu talebin sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince ve denkleştirici adalet ilkesinin esas alınması suretiyle tahsili talebine ilişkin olduğu kabul edilmelidir. Başka bir deyişle davacı tarafça yapılan icra takibine konu edilen alacak talebinde, ödenen paranın ilk ödeme tarihindeki alım gücüne ulaştırılması ve bu şekilde ödeme yapılması kastedilmiştir.
Bu durumda, mahkemece; uzman bilirkişi aracılığı ile davacının 22.06.2006 tarihinde ödediği satış bedelinin, ifanın imkansız hale geldiği tarih belirlenmek suretiyle bu tarihte ulaşacağı alım gücü; çeşitli ekonomik etkenlerin (enflasyon, ÜFE, TÜFE, faiz, altın ve döviz kurlarındaki artışlar, memur maaş ve işçi ücretlerindeki artışlar vs) ortalamaları alınmak suretiyle belirlenmesi ve bu yöntemle belirlenecek miktara hükmedilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 15.03.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.