23. Hukuk Dairesi 2016/2314 E. , 2019/757 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen dava yönünden karar verilmesine yer olmadığına karşı dava yönünden kısmen kabulüne yönelik verilen hükmün süresi içinde asıl davada davalı karşı davada davacı ... vekili ile asıl davada davacı karşı davada davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı-karşı davalı vekili, müvekkili ile davalı-karşı davacı arasında 09.02.2002 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, müvekkiline düşen A2, A6, B1, B2, C1 ve C2 no.lu bağımsız bölümlerin satış yetkisinin verildiğini, sadece A1 no.lu binanın satış yetkisi verilmediğini, bunun da sebebinin davalıya ait binalardaki eksik imalatın tamamlanmasının teminatı olarak geçici süre davacının elinde tutulması olduğunu, müvekkilinin eksik imalatı tamamladığını, fakat davalı-karşı davacı arsa sahibinin A1 no.lu bağımsız bölümü diğer davalıya sözde satış göstererek tapusunu devrettiğini ileri sürerek A1 no.lu bağımsız bölümün tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tesciline uygun görülmediği takdirde fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 250.000,00 TL.nin davalı-karşı davacıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı-karşı davacı vekili, asıl davanın reddini istemiş, karşı davasında müvekkilinin 58 ay geç teslim ettiğinden dolayı 167.040,00 TL. cezai şart, davacı-karşı davalının kaçak yapmış olduğu ve sattığı inşaatlar nedeniyle arsa sahibi müvekkilinin belediyeye bağışlamak zorunda olduğu 900 m² arsanın bedeli olarak 90.000,00 TL. eksik işlerin tamamlanması, ... ve vergiler için ödenen 160.000,00 TL. iskan alınabilmesi için gerekli olan 150.000,00 TL. olmak üzere toplam 567.040,00 TL.nin davacı-karşı davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre asıl dava yönünden, davacının birinci kez 09.09.2011 tarihinde davalarını takip etmediği, aynı tarihte davaların işlemden kaldırılmasına karar verildiği, 21.09.2011 tarihinde davacının talebi üzerine birleşen davaların yenilenmesine karar verildiği, 02.05.2013 tarihinde ... bu birleşen davaların ikinci kez işlemden kaldırılmasına karar verildiği, davacının 07.06.2013 tarihinde yenileme talebinde bulunduğu ve duruşmalara gelmemesi üzerine yenileme talebi ile ilgili olarak yeni duruşma gününün kendisine duruşma tutanağı tebliğ edilmek üzere tebliğine karar verildiği duruşma tutanağının davacıya 03.10.2013 tarihinde bizzat tebliğ edildiği, davalı-karşı davacı vekilinin duruşmada birleşen davaları takip etmeyeceğini bildirdiğinden, HMK"nın 150/6 maddeleri gereğince birleşen davaların açılmamış sayılmalarına karar verildiğinden bu hususta yeniden karar verilmesine yer olmadığı, karşı .../...
dava yönünden, davalının yapmayıp eksik bıraktığı işler bedelinin 170.000,00 TL. olduğu geç teslimden kaynaklı cezai şart bedelinin 27.330,00 USD olduğu gerekçesiyle asıl davada davacı-karşı davalı tarafından açılan ve mahkememiz esas dosyası ile birleşen davalar bakımından 05.12.2013 tarihli duruşmada karar verildiğinden yeniden karar verilmesine yer olmadığına, karşı davanın kısmen kabulü ile 27.330,00 USD cezai şartın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya verilmesine, 170.000,00 TL. maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davacı karşı davalıdan alınarak davalı karşı davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Kararı, davacı-karşı davalı vekili ve davalı-karşı davacı ... vekili temyiz etmiştir.
1- Dosya incelendiğinde davalı-karşı davacı arsa sahibi vekilinin karşı davasında, geç teslimden kaynaklı 167.040,00 TL. cezai şart bedelini, 160.000,00 TL. eksik imalat bedelini talep ettiği mahkemece geç teslim nedeniyle 27.330,00 USD cezai şartın, eksik ... nedeniyle 170.000,00 TL. maddi tazminatın tahsiline karar verildiği görülmüştür.
HMK’nın 26. maddesine göre, hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Somut olayda mahkemece taleple bağlılık ilkesi ihlal edilerek, cezai şart talebi yönünden USD cinsinden hüküm kurulması, eksik ... bedeli yönünden talep sonucundan fazlasına karar verilmesi hatalı olmuş ve hükmün re’sen bozulması gerekmiştir.
2- Davacı - karşı davalı vekilinin temyiz itirazları yönünden yapılan incelemede;
Dosya incelendiğinde, ... Valiliği’nin ... Belediye Başkanlığına yazdığı 24.05.2010 tarihli inşaat yasağı başlıklı cevabi yazısında, 2002-2010 yılları arasında inşaat yasağının uygulandığı tarihlerin belirtilmiş olduğu, ayrıca bilirkişi raporlarında arsa sahibine verilmesi gereken bölümlerde ilave imalatların bulunduğunun belirtildiği görülmüştür. Bu durumda mahkemece geç teslimden kaynaklı tazminat talebi yönünden, idare tarafından uygulanan inşaat yasağı sürelerinin ve sözleşme harici ilave imalatların bulunması halinde ilave imalatların yapım süresinin teslim süresine eklenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeye dayalı yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamıştır.
Öte yandan, davalı-karşı davacı arsa sahibinin eksik imalat bedelinin tahsili isteminin kabulüne karar verilmiş ise de eksik imalatların arsa sahibi tarafından gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği yeterince araştırılmamıştır. Bu durumda mahkemece, eksik imalatlar için yapılan harcama kalemlerinin tespit edilerek, harcamaların arsa sahibi tarafından yapılıp yapılmadığı araştırılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik incelemeye dayalı yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.
3- Davalı - karşı davacı ... vekilinin temyiz itirazları yönünden yapılan incelemede;
a) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı-karşı davacı ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
b)Davalı-karşı davacı arsa sahibi vekili, iskan ruhsatının alınabilmesi için 150.000,00 TL. tazminat talebinde bulunmuştur.
Dosya ile ilgili karar verildikten sonra imar barışı olarak da nitelendirilen 7143 Sayılı Kanun"un 16. maddesine göre kaçak yapılarla ilgili bir düzenlemeye gidilmiştir. Bu durumda projeye aykırılıkların bu kanun uyarınca giderilmesi konusunda taraflarca müracaat yapılıp yapılmaması önem arz etmektedir. Bu durumda mahkemece, yukarıda anılan mevzuat uyarınca müracaat olup olmadığının araştırılması, ilgili Belediye Başkanlığı"ndan söz konusu projeye aykırılıkların tadilat projesiyle giderilip giderilemeyeceği, giderilmesi mümkün ise .../...
iskân ruhsatı verilip verilemeyeceği, verilebilecek ise ruhsata aykırılığın giderilmesi için yapılması gereken işlemler ile bunun giderim bedellerinin sorularak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.
SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, hükmün re’sen BOZULMASINA, (2) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle, davacı-karşı davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı-karşı davalı yararına BOZULMASINA, (3-a) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı-karşı davacı ... vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (3-b) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı-karşı davacı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün anılan davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın iustek halinde temyiz edenlere iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 28.02.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.