22. Hukuk Dairesi 2016/21258 E. , 2016/23660 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine... ... iadesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalılar avukatları tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin ... işveren .... yanında çalışmakta ... de, davalı ... Hastaneleri Kurumu ... şirket arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğunu... ...sözleşmesinin... şirket tarafından ancak bildirimsiz... geçerli sebebe dayanılmaksızın feshedildiğini ileri sürerek, feshin geçersizliğine... müvekkilinin ... iadesine karar verilmesini, ... başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ... boşta geçen süre ücret... diğer haklarının belirlenmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalılar vekilleri, davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, ... işverenlik muvazaalı olduğundan davacının ... Bakanlığına ... işyerinde ... iadesine, ... başlatmama tazminatı ... boşta geçen süre ücreti yönünden ... davalıların müştereken... müteselsilen sorumluluğuna karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık davacının... sözleşmesinin haklı... geçerli sebeple feshedilip edilmediği ... davalılar arasındaki asıl işveren ... işveren ilişkisinin muvazaaya dayanıp dayanmadığı noktasındadır.
4857 sayılı... Kanunu’... 18. maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde... ...altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli... sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından... ...işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli ... sebebe dayanmak zorundadır. 4857 sayılı Kanun... 19. maddesi uyarınca aynı Kanun... 18. maddesi kapsamında kalan işçinin... sözleşmesinin geçerli sebeple feshetmek isteyen işveren, fesih bildirimini yazılı olarak yapmak... fesih sebebini açık... kesin ... şekilde belirtmek zorundadır. Yazılı fesih bildiriminin..., fesih sebebini açık... kesin ... şekilde içermesi zorunludur. Yazılı şekil şartına uymamak... yazılı fesih bildiriminde, fesih sebebinin açık... kesin olarak gösterilmemesi, 4857 sayılı Kanun... 20. maddesi anlamında feshin geçersizliği sonucunu doğurur.
Yine aynı Kanun... 20. maddesinin ikinci fıkrasına göre feshin geçerli sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka ... sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, ...iddiasını ispatla yükümlüdür.
... yandan, ... işveren, ... işverenden, işyerinde yürüttüğü ... veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerde veya asıl işin ... bölümünde işletmenin... işin gereği ... teknolojik sebeplerle uzmanlık gerektiren işlerde... alan... görevlendirdiği işçileri sadece... işyerinde çalıştıran diğer işveren olarak tanımlanabilir. ... işverenin... aldığı işveren ..., asıl işveren olarak adlandırılabilir. ...tanımdan yola çıkıldığında asıl işveren ... işveren ilişkisinin unsurları, ... ayrı işverenin olması, ... veya hizmet üretimine dair ... işin varlığı, işçilerin sadece asıl işverenden alınan... kapsamında çalıştırılması... tarafların muvazaalı ... ilişki içine girmemeleri gerekir. 4857 sayılı Kanun... ...maddesinde asıl işveren ... işveren ilişkisini sınırlandırılması yönünde kanun koyucunun amacından... yola çıkılarak asıl işin ... bölümünün ... işveren verilmesinde “işletmenin... işin gereği...... “teknolojik sebeplerle uzmanlık gerektiren işler” ölçütünün ... arada olması gerektiği belirtilmelidir. 4857 sayılı Kanun... ...maddesinin .........fıkralarında tamamen aynı biçimde “işletmenin... işin gereği ... teknolojik sebeplerle uzmanlık gerektiren işler” sözcüklerine ... verilmiş olması... kararlılığı ortaya koymaktadır.
İşverenler arasında muvazaalı biçimde asıl işveren ... işveren ilişkisi kurulmasının önüne geçilmek istenmiş... 4857 sayılı Kanun... ...maddesinde... konuda bazı muvazaa kriterlerine ... verilmiştir.
Muvazaa Borçlar Kanun... düzenlenmiş olup, tarafların üçüncü kişileri aldatmak amacıyla... kendi gerçek iradelerine uymayan... aralarında hüküm... sonuç meydana getirmesini arzu etmedikleri görünüşte ... anlaşma olarak tanımlanabilir. Üçüncü kişileri aldatmak kastı vardır... sözleşmedeki gerçek amaç gizlenmektedir. Muvazaanın ispatı genel ispat kurallarına tabidir. Bundan başka 4857 sayılı Kanun... ...maddesinin ...fıkrasında sözü edilen hususların ... kanuni karine olduğu... aksinin ispatlanmasının mümkün olduğu kabul edilmelidir.
5538 sayılı Kanun ... 4857 sayılı Kanun... ...maddesine bazı fıkralar eklenmiş... kamu kurum... kuruluşlarıyla sermayesinin yarısından fazlasının kamuya ... olduğu ortaklıklara dair ayrık durumlar tanınmıştır. Bununla birlikte maddenin diğer hükümleri değişikliğe tabi tutulmadığından, asıl işveren ... işverene ilişkisinin öğeleri... muvazaa öğeleri değişmemiştir. Öyle..., ... işverene verilmesi mümkün olmayan ... işin bırakılması... ...muvazaalı ... ilişki içine girilmesi halinde işçilerin baştan itibaren asıl işverenin işçileri olarak işlem görecekleri 4857 sayılı Kanun... ...maddesinin 6...fıkrasında açık biçimde öngörülmüştür. Kamu işverenleri bakımından farklı ... uygulamaya gidilmesi hukuken korunmaz. Gerçekten muvazaalı ilişkide işçi, gerçek işverenin işçisi ..., kıdem... unvanının dışında ... kadro karşılığı çalışması... diğer işçilerle aynı ücreti talep edememesi, 4857 sayılı Kanun... ...maddesinde öngörülen eşitlik ilkesine aykırılık oluşturur. Yine şartların oluşmasına rağmen işçinin toplu... sözleşmesinden yararlanamaması, anayasal temeli olan sendikal hakları engelleyen ... durumdur.
Dosya içeriğinden, ......2005 tarihinden beri ... Devlet Hastanesinde tıbbi sekreter olarak çalışan davacının... sözleşmesinin, ......2015 tarihinde yazılı bildirim yapılmaksızın feshedildiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda, dosya kapsamına göre, ... işverene verilen..., veri girişi-tıbbi sekreterlik işidir. Hizmet alımı konusu olan işin, davalı ... Hastaneleri Kurumu tarafından yapılabileceği gibi hizmet alımı yoluyla ... işverene... yaptırılabileceği tartışmasızdır. ...halde, davalı ... Hastaneleri Kurumu belirtilen ... ... işverene vermesi 4857 sayılı Kanun... ...-...maddesi uyarınca mümkün olup, geçerli... muvazaaya dayanmayan ... asıl işveren-... işveren ilişkisi bulunmaktadır. ...anlamda, mahkemece, feshin geçerli sebebe dayanmadığının kabulü doğru ... de, asıl işveren-... işveren ilişkisinin muvazaalı olduğu sonucuna varılarak, davacının, davalı ... Hastaneleri Kurumu... ... işyerine iadesi doğru olmamıştır.
Açıklanan sebeplerle, davalılar arasındaki ... işveren asıl işveren ilişkisinin geçerli olduğu... muvazaalı olmadığı anlaşıldığından, davacının, ... işveren ....’deki ... iadesine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.
Belirtilen sebeplerle, 4857 sayılı Kanun... 20. maddesinin ...fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması... aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ...;
1-Mahkemenin yukarıda tarih... sayısı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-İşveren tarafından gerçekleştirilen feshin GEÇERSİZLİĞİNE... davacının davalı ....’deki ... İADESİNE,
3-Davacının kanuni sürede ... başvurmasına rağmen, işverenin süresi içinde ... başlatmaması halinde davalılar tarafından müştereken... müteselsilen ödenmesi gereken tazminat miktarının, fesih sebebi... işçinin kıdemi dikkate alınarak ... aylık ücreti olarak BELİRLENMESİNE,
4-Davacının ... iade için işverene süresi içinde başvurması halinde ... kazanılacak olan... kararın kesinleşmesine kadar doğmuş bulunan... ... dört aylık ücret... diğer haklarının davalılardan müştereken... müteselsilen alınarak davacıya ödenmesi gerektiğinin BELİRLENMESİNE,
5-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına ... olmadığına,
6-Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan tarifeye göre......,......vekâlet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan ...,......yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
8-Yatırılan gider avanslarından varsa kullanılmayan bakiyelerinin ilgili tarafa iadesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, kesin olarak.......2016 tarihinde oybirliği ... karar verildi.