22. Hukuk Dairesi 2016/19317 E. , 2016/23678 K.
"İçtihat Metni"DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine... ... iadesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davacı... davalı ... avukatları tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili işçinin davalıya ... işyerinde kayden altişveren şirket işçisi olarak çalıştığını, asıl işveren-... işveren ilişkisinin muvazaaya dayalı olduğunu, müvekkilinin ... işçisi sayılması gerektiğini, ...sözleşmesinin işverence geçerli veya haklı sebep olmadan feshedildiğini ileri sürerek, müvekkilinin ... iadesine... kanuni haklarına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili, davacının hizmet alım sözleşmelerinin tarafı olan yüklenici şirketlerin işçisi olduğunu, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, yapılan hizmet alım sözleşmelerinin kanuna uygun olduğunu, muvazaalı olmadığını ileri sürerek, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan delillere dayanılarak, davalı ... ... dahili davalı şirket arasındaki asıl işveren-... işveren ilişkisinin bulunduğu, ...sözleşmesinin feshinin geçerli veya haklı sebebe dayanmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararı davacı... davalı ... vekilleri temyiz etmiştir.
Taraflar arasında öncelikle çözümlenmesi gereken uyuşmazlık, asıl işveren-... işveren arasındaki ilişkinin kanuna uygun kurulup kurulmadığı veya muvazaaya dayanıp dayanmadığı noktasında toplanmaktadır.
4857 sayılı... Kanunu’... ...maddesinin altıncı fıkrasında asıl işveren-... işveren ilişkisi...... işverenden, işyerinde yürüttüğü ... veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin ... bölümünde işletmenin... işin gereği ... teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde... alan... ......için görevlendirdiği işçilerini sadece... işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ... ...aldığı işveren arasında kurulan ilişki” olarak tanımlanmış; aynı maddenin yedinci fıkrasında “asıl işverenin işçilerinin ... işveren tarafından ... alınarak çalıştırılmaya devam ettirilmesi suretiyle hakları kısıtlanamaz veya daha önce...işyerinde çalıştırılan kimse ... ... işveren ilişkisi kurulamaz. Aksi halde... genel olarak asıl işveren ... işveren ilişkisinin muvazaalı işleme dayandığı kabul edilerek ... işverenin işçileri başlangıçtan itibaren asıl işverenin işçisi sayılarak işlem görürler. İşletmenin... işin gereği ... teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işler dışında asıl... bölünerek ... işverenlere verilemez” kuralına ... verilmiştir.
Asıl işveren-... işveren ilişkisinin geçerli olarak kurulabilmesi için ... işverenin bulunması, ... veya hizmet üretimine ilişkin ... işin varlığı... asıl işin bölünerek ... işverene verilmesi halinde “işletmenin... işin gereği ... teknolojik sebeplerle uzmanlık gerektirme” unsurunun gerçekleşmiş olması gerekir. Bundan başka ilişki muvazaaya dayanmamalıdır. Aksi halde ... işveren işçisi başlangıçtan itibaren asıl işverenin işçisi sayılarak işlem görecektir.
6001 sayılı ...Genel Müdürlüğünün Teşkilat... Görevleri Hakkında Kanun... ...maddesi uyarınca, davalının yapacağı hizmetlerin başkasından satın alınması... mümkündür. Sözü edilen düzenleme ... asıl işin tamamı... ...... kısmı 4857 sayılı Kanun... ...maddesinde öngörülen sınırlamalara tabi olmaksızın ... işverene verilebilir. ...durumda sadece 4857 sayılı Kanun... ...maddesinin ...fıkrası... 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"... 19. maddesi çerçevesinde muvazaa denetimi yapılabilir.
Eldeki dava ... iade davası olup, uyuşmazlığa konu fesih tarihi itibariyle yürürlükteki hizmet alım sözleşmesini konu alan, kesinleşmiş ... yargı kararı dosya kapsamında bulunmamaktadır. ...halde, kesinleşmiş karara konu olmadığı anlaşılan, fesih tarihi itibariyle yürürlükteki hizmet alım sözleşmesinin, davacının işyerinde yürüttüğü... açısından, 6001 sayılı ...Genel Müdürlüğünün Teşkilat... Görevleri Hakkında Kanun... ...maddesi gözönünde bulundurularak kanuna uygun yapılıp yapılmadığının belirlenmesi; ayrıca muvazaaya dayalı olup olmadığının değerlendirilmesi gereklidir.
Anılan sebeplerle, dosya kapsamında bulunmayan fesih tarihi itibariyle yürürlükteki hizmet alım sözleşmesi, genel şartname, idari şartname, teknik (özel... genel) şartnameler, makine, teçhizat... ekipman listeleri ... sair sözleşme ekleri eksiksiz şekilde dosya içeriğine alınarak titizlikle incelenmelidir.Davacının... yerinde yürüttüğü... netleştirilmelidir.Eksikliklerin giderilmesinin ardından, fesih tarihi itibariyle yürürlükteki hizmet alım sözleşmesinin, davacının işyerinde yürüttüğü... açısından, 6001 sayılı Kanun... ...maddesi gözönünde bulundurularak kanuna uygun yapılıp yapılmadığı belirlenmeli, ayrıca muvazaaya dayalı olup olmadığı değerlendirilmeli... neticeye göre ... sonuca gidilmelidir.
Yukarıda yazılı sebeplerden, eksik araştırma... incelemeyle karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Kabule görede davalılar arasında asıl işveren ... işveren ilişkisinin bulunduğunun kabulüne rağmen davalı ... bakımından husumetten ... kararı verilmesi hatalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde iadesine, ......2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.