9. Hukuk Dairesi 2015/27488 E. , 2015/32721 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : İSTANBUL ANADOLU 11. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 12/06/2015
NUMARASI : 2014/399-2015/327
Davacı, işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süre ücreti alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalı şirkette çalışmakta iken iş akdinin geçersiz olarak feshedildiğini, davacının işe iadesine karar verildiğini, bu kararın Yargıtay incelemesinden geçerek kesinleştiğini, kararın kesinleşmesinin ardından işverene 29/11/2010 tarihinde ihtarname gönderildiğini ve davacının tekrar işe başlatılması talebinde bulunduğunu, davalı işverenin 29/12/2010 tarihinde tebliğ edilen ihtarnamesi ile davacının işe iade edilmesi talebinin kabul edildiğini bildirdiğini ancak davalı işverenin bu kabul davetiyesinde samimi ve gerçekçi olmadığını, davacının eski işine, mesleki unvanına, iş bilgisine ve tecrübesine ve önceki kariyerine uygun olmayan bir işe davet edildiğini ve davacıya teklif edilen görevin önceki görevi ile bir ilgisinin bulunmadığını ileri sürerek, boşta geçen süre alacağı ve işe başlatmama tazminatını istemiştir
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; davacının başvurusuna karşılık olarak davalı şirketin 29/12/2010 tarihinde gönderdiği ihtar ile davacının işe iade kararının uygulanacağının bildirildiğini, şirketteki reorganizasyon kapsamında eski işlerin ve eski kadroların olmaması nedeni ile ücret ve kademelerinde aleyhlerinde değişiklik olmamak kaydı ile davacının eski işine en uygun işe yerleştirileceğinin belirtildiğini, buna karşılık davacının teklif edilen görevi samimi bulmadığını iddia ederek teklif edilen görevi kabul etmediğini ve tekrar işe başlamadığını, davacıya teklif edilen yeni görevin fesihten önce yaptığı görevine uygun bir görev olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, işe iade kararı sonrası davacıya önerilen işin davacının yaptığı önceki görev bakımından aleyhe esaslı değişiklik oluşturmadığı ve daha nitelikli görev olduğu, davacının teklif edilen görevi kabul etmeyerek işe davete icabet etmemesi sonucu önceki feshin geçerli hale geldiği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı, kendisinin 19 yıl asistanlık yaptığı ve satışın kendisi için ağır olduğu ve önerilen şubede 6 gün çalışma olduğundan aleyhe değişiklik olduğu gerekçesi ile temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddine,
2- Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacıya teklif edilen işin iş şartlarında esaslı değişiklik olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
Kural olarak işçi, geçersizliği tespit edilen fesih tarihinde çalıştığı işyerinde ve işte işe başlatılmalıdır. İşçiye önceki koşulların tam olarak sağlanması ve aynı parasal hakların ödenmesi gerekir. Hatta, yargılama sürecinde işçinin mahrum kaldığı ancak emsali işçilere sağlanmış olan ücret artışlarından da işçinin yararlandırılması gerekir.
İşçi eski coğrafi işyerine davet edilmelidir. İşe başlamak için işverene başvuran işçinin önceki işe veya işyerine işe iade olanağı kalmadığı için, işveren öncelikle iş şartlarında esaslı değişiklik olanağı yaratmadan iş teklifi yapmalı, bu olanak yoksa o zaman 4857 sayılı İş Kanunu’nun 22. maddesi uyarınca değişiklik teklifinde bulunmalıdır. İşçinin işverenin yeni iş teklifini kabul etmemesi durumunda, eğer iş şartlarında esaslı değişiklik yoksa veya işverenin değişiklik teklifi hakkının kötüye kullanılması olarak değerlendirilmeyecekse işçinin kural olarak başvurmadığı ve geçersiz sayılan feshin geçerli hale geldiği kabul edilmelidir. İşverenin yeni iş teklifi iş şartlarında esaslı değişiklik yaratıyor ise, bu durumda işveren 4857 sayılı İş Kanunu’nun 22. maddesi uyarınca hareket etmeli ve değişiklik feshine gitmelidir.
İş sözleşmesinin esaslı unsurları olan işçinin iş görme borcu ile bunun karşılığında işverenin ücret ödeme borcu, çalışma koşullarının en önemlileridir. Bundan başka, işin nerede ve ne zaman görüleceği, işyerindeki çalışma süreleri, yıllık izin süreleri, ödenecek ücretin ekleri, ara dinlenmesi, evlenme, doğum, öğrenim, gıda, maluliyet ve ölüm yardımı gibi sosyal yardımlar da çalışma koşulları arasında yerini alır. İşçiye özel sağlık sigortası yapılması ya da işverence primleri ödenmek kaydıyla bireysel emeklilik sistemine dahil edilmesi de çalışma koşulları kavramına dahildir.
Somut uyuşmazlıkta davacının feshin geçersizliği ve işe iade kararından önce 19 yıl asistan olarak çalıştığı anlaşılmaktadır. Davacıya işe başvurudan sonra başlatılması için önerilen görev " G. Mağazasında satış sorumluluğu”dur. Davacının satışa ve müşteriye yönelik bilgisinin ve tecrübesinin olmadığı açıktır. Satıştan prim verileceği belirtilmiş ise de davacı lise mezunu olup, satış sorumlusu olarak çalıştığında sorumluluğu artacaktır. Ayrıca genel merkezde haftanın beş günü çalışma varken görevlendirdiği şubelerde haftada 6 gün çalışma yapılmaktadır. Davacının bu maddi olgulara göre iş şartları ağırlaşmıştır. Açıklanan maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulduğunda, davanın kabulü gerekirken yetersiz ve hatalı bilirkişi raporuna itibar edilerek reddine karar verilmesi isabetsizdir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenlerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 17.11.2015 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillere kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, yerinde bulunmayan bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün onanması gerektiğini düşündüğümüzden sayın çoğunluğun bozma düşüncesine katılamıyoruz. 17.11.2015